Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, 2020'de 1 milyar olan 60 yaş ve üstü nüfus sayısının, 2030'da 1,4 milyarı bulması bekleniyor. Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Geriatri Kliniği Eğitim ve İdari Sorumlusu Doç. Dr. Gülru Avcı, sağlıklı yaşam ve sağlıklı yaşlanmanın sırlarını anlattı...
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yaşlı nüfusun ve beklenen ortalama yaşam süresinin arttığına dikkat çeken Doç. Dr. Avcı, "Yaşlanmak hayatın doğal bir sürecidir. Ancak sağlıklı yaşlanmak, yalnızca şansla değil, doğru yaşam alışkanlıkları ve zamanında alınan önlemlerle mümkündür. Günlük hayatımıza ekleyeceğimiz küçük ama etkili değişiklikler, yaşlılık dönemini daha mutlu, bağımsız ve kaliteli kılar" dedi
DÜZENLİ KONTROL
Doç. Dr. Avcı, yaşla birlikte görülen kronik hastalık sayısının giderek arttığına dikkat çekerek, "Pek çok hastalık, belirtiler başlamadan önce vücutta sessizce ilerler. Düzenli sağlık kontrolleri sayesinde bu hastalıklar erken fark edilir ve tedavi çok daha kolay olur. Yılda en az bir kez doktor kontrolü, kan tahlilleri ve tarama testleri sağlıklı yaşlanmanın temelidir" dedi.
EV KAZALARINA DİKKAT!
Yaşlılarda en sık görülen ve en ciddi sonuçlara yol açan kazalardan birinin de düşmeler olduğunu söyleyen Doç. Dr. Avcı, "Oysa ki evde alınacak basit önlemler büyük fark yaratır. Yerdeki halılar kaymaz bant ile sabitlenmeli, iyi aydınlatma sağlanmalı, merdiven kenarlarına sağlam tutunma yerleri eklenmelidir. Ayrıca düzenli yürüyüş ve denge egzersizleri kasları güçlendirerek, düşme riskini azaltır" dedi.
YAŞLI DOSTU HASTANELER
Ülkemizde birçok devlet hastanesi yaşlı dostu hastane statüsünde. Yaşlı bireylerin sağlık hizmetine ulaşımında kolaylık sağlanmasının çok önemli olduğunu dile getiren Doç. Dr. Avcı, "Yaşlı dostu hastanelerde engeller azaltılır, yönlendirmeler daha anlaşılır yapılır, bekleme süreleri kısaltılır. Böylece hem tedavi süreci güvenli olur hem de hasta kendini daha değerli hisseder" dedi.
30 DAKİKALIK YÜRÜYÜŞ İLAÇ GİBİ
Hareketsizliğin çağımızın en büyük sorunlarından biri olduğunu belirten Doç. Dr. Avcı, "Uzun süre oturmak, hareketsiz kalmak, kalp-damar hastalıklarından kas ve kemik erimesine kadar birçok sağlık problemine yol açar. Oysa her gün yapılacak 20-30 dakikalık yürüyüş, basit esneme hareketleri ve kas güçlendirici egzersizler, yaşlılık döneminin sağlıklı geçirilmesini sağlar. Kas kaybını ve kemik kırıklarını önlemek sağlıklı yaşamın en önemli sırlarındandır" dedi.
3 ANA 3 ARA ÖĞÜN YİYİN
Yaş ilerledikçe bağışıklık sisteminin zayıfladığını belirten Doç. Dr. Avcı, şu tavsiyelerde bulundu:
İleri yaşta görülen iştah ve tat kaybı, çiğneme problemleri, midebağırsak sorunları nedeniyle yetersiz besin alınması vücut direncini daha da azaltır.
Günde en az 3 ana-3 ara öğün yemek yenmeli, öğün atlanmamalıdır.
Her öğünde 4 ana besin grubu olan süt ve süt ürünleri, et- yumurta ve kuru baklagiller, sebze ve meyve, ekmek ve tahıl grubu besinler bir denge içinde tüketilmelidir.
Dengeli beslenme, özellikle doktor kontrolünde protein, C vitamini, D vitamini ve çinko alımı vücut direncini artırır.
Grip ve zatürre gibi hastalıklara karşı koruyucu aşılar ihmal edilmemelidir.
Yeterli uyku da bağışıklık için en önemli desteklerden biridir.
KIRILGAN OLABİLİRLER
Yaşlıların psikolojisi ile ilgili de bilgi veren Doç. Dr. Avcı, "Yaşlılarda mutsuzluk, anormal duygulanım, motivasyon ve enerji düşüklüğü, tükenmişlik, ölüm düşüncesi, kendini yetersiz ve değersiz hissetme gibi durumlar çok sık görülebilmektedir. Bu durum yaşlı bireylerin beslenmesini, bağışıklık sistemini, genel durumunu bozar. Onları kırılgan hale getirir. Yine yaşla birlikte artan unutkanlık, yaşlı bireyin günlük yaşam aktivitelerini etkileyecek düzeyde olabilir. Yaşlı bireyin mental ve duygudurum değişiklerinin takibi, önlenmesi ve erken müdahalesi önemlidir" dedi.
HAYATA KATILMAK ÖNEMLİ!
Yalnızlığın, bedensel hastalıklar kadar sağlığı tehdit eden bir durum olduğunu söyleyen Doç. Dr. Avcı, "Aile, komşular ve arkadaşlarla kurulan bağlar yaşlı bireylerin hem ruhsal hem de fiziksel sağlığını korur. Sohbet etmek, ortak aktiviteler yapmak ve sosyal hayata katılmak uzun ve kaliteli bir yaşamın en güçlü destekçilerindendir" diye konuştu.
