Türk Gastroenteroloji Derneği'nin (TGD) Antalya'da yapılan 42. Ulusal Gastroenteroloji Kongresi'nde, Kurs Koordinatör Yardımcısı ve Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Salih Boğa ile görüştüm. Son yıllarda internette beğeni almak için atılan yanlış başlıklarla halk arasında 'mide koruyucu" olarak bilinen 'proton pompa inhibitörleri'nin (PPİ) uzun süre kullanımına bağlı bazı ciddi yan etkiler olabileceğine dair korkutucu bilgiler yer aldığını belirterek, "Böbrek hastalığı, demans (bunama), kemik erimesine bağlı kırıklar, enfeksiyonlar veya vitamin eksiklikleri gibi riskleri arttırdığı öne sürülmüştür. Bu bilgiler halk arasında endişeye yol açarak 'mide koruyucu kullanmak tehlikeli mi?' gibi sorular doğurmuştur" diyerek, uyarılarda bulundu…
LİTERATÜRÜ DEĞİŞTİRDİ
Mide asidini güçlü bir şekilde azaltan bu ilaçlarla ilgili Prof. Dr. Boğa, şunları anlattı: "Bu ilaçlar ülser, gastroözofageal reflü hastalığı (mide asidinin yemek borusuna kaçması sonucu oluşan yanma) ve gastrit gibi asitle ilişkili mide rahatsızlıklarında yaygın olarak kullanılır. O kadar etkililer ki bazı ameliyatları literatürden kaldıran ilaçlardır."
DOKTOR ÖNERİSİNE GÜVENİN
Bunların 30 yılı aşkın süredir kullanımda olduğunu ve milyonlarca insanda etkinliklerinin kanıtlandığını belirten Prof. Dr. Boğa, "Doktor kontrolünde uygun durumlarda kullanıldığında hastaların yaşam kalitesini belirgin şekilde artırır ve ciddi komplikasyonları önler. Örneğin, uzun süreli reflü hastalığı tedavi edilmezse yemek borusunda yara ve darlıklar veya Barrett özofagusu gibi durumlar gelişebilir; PPİ'ler bu hasarları önlemeye yardımcı olur. Mide ülserlerinde kanama veya delinme gibi tehlikeli komplikasyonların riskini azaltır. Kısaca, doktor önerisiyle doğru endikasyonda kullanıldığında PPİ'lerin yararları çok büyüktür ve genel olarak güvenli kabul edilirler" dedi.
İNSANLARI YANLIŞ BİLGİLERLE KORKUTMAYIN!
Bu ilaçlarla ilgili internette sırf beğeni almak üzerine atılan yanlış başlıklarla insanların korkutulduğunun altını çizen Prof. Dr. Boğa, şu önemli açıklamaları yaptı: "Güncel bilimsel veriler, bu korkuların büyük ölçüde abartıldığını göstermektedir. Çok daha kapsamlı ve dikkatli planlanmış yeni araştırmalar, PPİ'lerin sayılan bu ciddi sorunlarda anlamlı bir risk artışına yol açmadığını ortaya koymuştur. Özellikle demans (bunama) konusunda endişe duyanlar için sevindirici bir haber geçen yıl yapılan genetik bir araştırma olan 'Mendelian randomizasyon çalışması'nda, PPİ kullanımının bunama riskini artırdığına dair bir kanıta rastlanmamıştır. Benzer şekilde, PPİ'lerin uzun vadede kronik böbrek hastalığı yapıp yapmadığı konusu araştırılmış ve uygun kontrol gruplarıyla yapılan çalışmalarda PPİ kullananlarla benzer koşullardaki kullanmayanlar arasında böbrek bozulması riskinde belirgin bir fark olmadığı gösterilmiştir."
KORKUP İLACI KESİYORLAR
Toplumda mide koruyucuların gereksiz yere uzun süre kullanıldığı durumlar da olduğunu belirten Prof. Dr. Boğa, ciddi uyarılarda bulundu: "Yapılan araştırmalara göre mide koruyucu kullananların yüzde 50'sinin yapay zekaya sorarak, keyfe keder kullanıldığını ortaya çıkarmıştır. Doktor önerisi olmadan kullanıldığı gibi yine keyfe keder ilaç kesiliyor. Bu son derece yanlış. Doktor önerisine güvenmek gerekiyor. En önemli sorun bu. Oysa doktor kontrolünde, doğru endikasyonda kullanıldığında PPİ'ler hastalara büyük fayda sağlar ve genellikle güvenlidir. En önemli nokta, PPİ'ye gerçekten ihtiyacınız olup olmadığını doktorunuzun belirlemesidir."
