Tıpta kullanılan terimlerin anlamları çoğunlukla merak edilir. En çok merak edilen terimlerden biri ise algoloji terimidir. Algoloji nedir, dediğimizde hastanelerde sıkça karşılaştığımız bölümlerden biri olduğunu anlarız. Algoloji ne demek, sorusuna ağrı merkezi demektir yanıtını verebiliriz. Algoloji bölümü neye bakar, dediğimizde anlamından anlaşılacağı üzere ağrı olan bölgenin tespitini yaptığını anlarız. Algoloji bölümüne hangi doktor sevk eder sorusunun yanıtına yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Algoloji Nedir?
Ağrı, hastalık, yaralanma gibi nedenlerle vücudun herhangi bir yerinde duyumsanan sürekli ve şiddetli acı hissetme durumudur. Organik bir nedene bağlı olan veya olmayan; insanın geçmişteki tüm deneyimlerini kapsayan ve hoş olmayan bu durum tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Ağrının nedenlerini keşfetmek, teşhis, tedavi ve takibinin yapılması ile ilgilenen bölüme ise algoloji adı verilmiştir. Algoloji, 3 ay ya da daha uzun süren ağrıların tanı, tedavi ve takibinin yapıldığı tıp alanıdır. Algoloji biliminin amacı, kronik ağrı nedeni ile kişinin kaybettiği yaşam kalitesini geri kazandırmaktır.
Latince "algo" sözcüğünün karşılığı "ağrı"dır. "Loji" ise "bilim" demektir. Algoloji "Ağrı bilim" anlamına gelir. Ağrıyı tedavi eden, algoloji bilimi ile uğraşan doktorlara "algolog" adı verilir. Algolog olabilmek için tıp fakültesini bitirdikten sonra anesteziyoloji, nöroloji ve fizik tedavi ana bilim dallarından birinde uzmanlık eğitimi almış hekimlerin, iki yıllık "algoloji" yan dal uzmanlık eğitimini tamamlamış olması gerekmektedir.
Algoloji Bölümü Neye Bakar, Hangi Hastalıklarla İlgilenir?
Algoloji, genellikle kanser ağrıları, nevraljiler, kas-iskelet sistemi ağrıları, boyun ağrıları, omuz-kol ağrıları, sırt ağrıları, bel-bacak ağrıları, damar tıkanıklığına bağlı ağrılar, nedeni belirlenemeyen ağrıların tedavisi ile ilgilenir.
Algologların tedavisi ile ilgilendiği ağrılar şunlardır:
- Baş ve yüz ağrıları, en sık yaşanan şikâyetlerden biridir. Baş ve yüz ağrıları; ateşli enfeksiyonlar, sırt ağrısı ve baş dönmesi ile birlikte en sık doktora başvurma nedenlerindendir. Baş ve yüz ağrılarının sebeplerini teşhis etmek ve belirtileri tedavi etmek, tıbbi açıdan zordur. Çünkü Uluslararası Baş Ağrısı Topluluğu tarafından baş ağrısıyla ilgili 240 farklı neden tanımlanmıştır.
- Boyun, omuz ve kol ağrıları, sıklıkla boyun fıtığı ya da boyun düzleşmesi gibi omurga ile ilişkili rahatsızlıklardan kaynaklanır. Boyun fıtığında omurilik ya da kola giden sinirlere bası olması sonucunda ağrılar ortaya çıkabilir.
- Sırt ve göğüs ağrıları, toplumda sık rastlanılan bir şikâyettir. Çoğu insan için bu ağrı, tolere edilebilir bir süre içerisinde dinlenme, fizyoterapi, tıbbi veya fiziksel tedaviler yoluyla kaybolur. Bazı hastalarda bağlar, omurga eklemleri, omurlar arasındaki diskler de işin içindedir. Bu durumda tedavisi zor kronik ağrılar görülebilir. Göğüs ağrıları, göğüs içi organ ağrılarının yansıması sonucu gelişebilir ve kalp, akciğer ya da reflü kaynaklı olabilir.
- Karın ve kasık ağrıları, geleneksel tedavilere yanıt vermeyen ağrı nedenlerinden bazıları, sinirlerin karın kasları içine sıkışması, sırt ve bel ağrılarından kaynaklanan yansıma ağrıları, karın içi organ ağrıları olabilir.
- Bel ve bacak ağrıları, en az altı ay boyunca sırt veya bacakta ağrı olması durumudur. Ağrı genellikle belde algılanır; ancak uyluk, baldır ve ayak gibi başka bölgelere yayılabilir. Kronik bel ve bacak ağrılarının en önemli kaynağı omurga ve omurilikle ilgili sorunlardır
- Damar tıkanıklığına bağlı ağrılar, vücuttaki organlara akciğerlerde temizlenen oksijen açısından zengin kanı taşıyan damarlara atardamar denir. Şeker hastalığı, damar sertliği, hipertansiyon, hiperkolesterolemi gibi hastalıklar nedeniyle tıkanan atardamarlar, ilgili organlara yeterli kan götürülemez.
- Şeker hastalığına bağlı nöropatik ağrılar, diyabet sadece kan damarlarına zarar vermekle kalmaz, sinir liflerine de saldırır. Tüm diyabet hastalarının yaklaşık üçte birinde sık sık kan şekeri seviyelerinin yükselmesi nedeniyle sinir hasarı gelişir.
- Kanser ağrıları, özellikle son dönem kanser hastaları için yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen çok önemli bir sağlık sorunudur. Bu nedenle, onkoloji ve algoloji uzmanlarına önemli görevler düşer. Hedef; kötü huylu bir kanser durumunda, hastanın yaşam kalitesini mümkün olan en uzun süre iyi bir düzeyde tutmaktır.
