Ne yazık ki, giderek artan sayıda insan, yaygın beslenme düzeninde ve her yerde bulunan belirli gıdalara karşı ciddi, potansiyel olarak ölümcül reaksiyonlar riski taşıyor. "Büyük Dokuzlu" olarak adlandırılan, ve en çok alerjik reaksiyona neden olan süt, yumurta, yer fıstığı, ağaç kuruyemişleri, balık, kabuklu deniz ürünleri, buğday, soya ve susam, farkında olmadan birçok insanın ölümüne neden olabilecek şiddetli sonuçlara yol açabiliyor.
"SÜT, YUMURTA, BUĞDAY VE FISTIK EN BÜYÜK TEHLİKE"
Değişen yeme alışkanlıkları ise katkıda bulunuyor. Günümüzde restoranlar, mağazalar ve fabrikalar tarafından ev dışında hazırlanan gıdalara artan bağımlılık, gıda alerjenlerinden kaçınmayı daha zor hale getiriyor.
Potansiyel olarak ölümcül anafilaktik reaksiyonları olan kişiler, yaşamı tehdit eden bir alerjenin varlığından şüphelenmek için hiçbir sebepleri olmasa bile çok dikkatli olamazlar. Örneğin; yıllar önce yer fıstığına karşı ölümcül alerjisi olduğunu bilen bir üniversite öğrencisi, fıstık ezmesi ile koyulaştırılmış acı biberi yedikten sonra öldü.
Ciddi gıda alerjilerinin prevalansı 2 yaşındakilerde yüzde 10 ve 14-17 arasındaki çocuklarda yüzde 7,1 ile 18 yaş ve üstü yetişkinlerde yüzde 10,8 arasında değişmektedir. Bebeklerde ve küçük çocuklarda süt, yumurta, buğday ve soya alerjileri sıklıkla geçse de, bu ciddi risk taşıyan diğer yiyeceklerde neredeyse her zaman ömür boyu sürer. Ayrıca çocukken alerjiniz olmaması ortaya çıkmayacağı anlamına gelmiyor. Yeni gıda alerjileri her yaşta gelişebilir.
"YETİŞKİNLERİ YARISI ALERJİ GELİŞTİRİYOR"
New York'taki Mount Sinai'deki Icahn Tıp Okulu'nda alerji uzmanı olan Dr Scott H. Sicherer ve ortak yazarlara göre, "Dikkat çekici bir şekilde, ABD'deki gıda alerjisi olan yetişkinlerin yaklaşık yarısı, yetişkinlik döneminde gıda alerjilerinden en az birini geliştirdiğini bildiriyor, bu tür vakalarda genellikle kabuklu deniz ürünleri alerjisi sorumludur." diyor.
Dr Sicherer, tek gerçek gıda alerjilerinin olumsuz immünolojik tepkiler olduğunu açıkladı. Vücut, aksi takdirde masum bir yiyeceğe yaşamı tehdit eden bir enfeksiyonmuş gibi tepki verir ve bir saldırı başlatır.
Semptomlar, bir alerjene maruz kaldıktan sonra saniyeler veya dakikalar içinde, kurdeşen, nefes almada zorluk, kusma veya anafilaksiyi içerebilir. Bazen sadece küçük miktarlarda meydana gelen ciddi, potansiyel olarak ölümcül bir şok reaksiyonu da ortaya çıkabilir. Bu nedenle çoğu hava yolu şirketi artık listelerine fıstıkla ilgili herhangi bir şey almıyor.
"GIDA ALERJİSİ OLANLARIN YARISINDAN FAZLASI ŞİDDETLİ REAKSİYON VERİYOR"
Gıda alerjisi olan çocukların yüzde 40'ından fazlası ve gıda alerjisi olan yetişkinlerin yarısından fazlası yaşamları boyunca en az bir şiddetli reaksiyon yaşar. Bu alerjenlerinden bir veya daha fazlasına alerjisi olanlar arasında şiddetli reaksiyon oranları yüzde 27'yi aşıyor ve yer fıstığı alerjisi çocuklar arasında yüzde 59,2 ve yer fıstığına alerjisi olan yetişkinler arasında yüzde 67,8 ile listenin başında geliyor.
Yine de, gıda alerjisi olduğunu düşünen birçok insan, gıda alerjilerinin teşhisi için altın standart olan, bir çocuğun tepki gösterip göstermediğini görmek için gıdaların tıbbi gözetim altında test edildiği sözlü testle test edildiklerinde aslında bunu yapmazlar.
Diğerleri, mide rahatsızlığından baş ağrısına kadar gıdalara karşı her türlü olumsuz reaksiyonu yanlış bir şekilde alerji olarak kabul eder. Örneğin; sütteki doğal şeker olan laktoza karşı gıda intoleransı, bir bağışıklık reaksiyonu değil, laktaz enziminin eksikliğinden kaynaklanır. Diğer insanlar, kahve ve çaydaki kafeinden aşırı sinirlilik gibi ilaca benzer reaksiyonlar yaşadıkları için alerjik olduklarını düşünebilirler.
Bazen, bir gıdadan uzun süreli kaçınma, o gıda sonunda tüketildiğinde alerjik reaksiyona neden olabilir. Bu, sütten kaçınan cilt alerjisi olan çocuklarda olabilir; daha sonra tükettiklerinde alerjik reaksiyon yaşayabilirler. Mesleki maruziyetler, cilt bakım ürünlerinin kullanımı, hatta kene ısırıkları bile bazen her ikisinde de alerjenik bir maddeye çapraz reaktivite varsa yetişkin başlangıçlı gıda alerjilerine neden olabilir.
"GÜÇLENDİRME FAKTÖRLERİNE KARŞI DİKKAT!"
Geçmiş yıllarda alerjiye yatkın ailelere çocuklarını 3 yaşına kadar yer fıstığına maruz bırakmaktan kaçınmaları tavsiye edilirken (bu, çocuklarda yer fıstığı alerjilerinin mevcut artışa katkıda bulunmuş olması muhtemeldir), şimdi erken giriş - 6. ayda görünüyor. Dr Sicherer, yüksek derecede alerjik bir gıdanın aslında koruyucu olduğunu ve yaşamın sonraki dönemlerinde reaksiyon riskini azalttığını söyledi.
Besin alerjisi tablosunu daha da karıştıran, farklı koşullar altında insanların aynı yiyeceğe farklı tepki verebilmeleridir. Bu nedenle, bazıları için alerjik reaksiyon, yalnızca gıda çok miktarda tüketildiğinde veya alerji uzmanlarının "güçlendirme faktörleri" olarak adlandırdığı alkol veya yoğun egzersiz ile bağlantılı olarak ortaya çıkabilir.
İnsanları birkaç ay boyunca yavaş yavaş küçük miktarlarda alerjene maruz bırakarak alerjik gıdalara duyarlılığı azaltmayı amaçlayan son duyarsızlaştırma çalışmaları devam ediyor. Bu durum, şiddetli gıda alerjisi olan birçok insan için hayatı daha az korkutucu hale getirebilir. Bu arada, rahatsız edici gıdalardan kaçınmak, ciddi bir alerjik tepkiye karşı en iyi korumayı sağlar.