EnerjiSA'nın CEO'su Ziya Erdem, son dönemde çok tartışılan sektörün borçluluğu konusundaki tartışmalara son noktayı koydu. Enerji sektöründe toplam yatırımın yaklaşık 100 milyar dolar olduğunu, bunun 67 milyar dolarının elektrik üretimi, 28 milyar dolarının elektrik dağıtım yatırımlarından oluştuğunu anlatan Erdem, "Doğalgaz dağıtımına yapılan 12 milyar dolarla beraber toplam 15 senede yapılan yatırım tutarı 107 milyar dolar. Bu yatırımın yaklaşık 25 milyar doları öz sermaye, 75 milyar doları da kredi ile yapılmış. 75 milyar dolarlık kredinin 25 milyar doları geri ödendi. 50 milyar dolarlık bir borç söz konusu. Burada da resmi olarak telaffuz edilen rakam 47 milyar dolar. Bu borç ağırlıklı olarak elektrik üretim ve dağıtım şirketlerinin ama çoğu üretim kaynaklı borç. Bu rakamlar içinde stres altında olan tutarsa 11-12 milyar dolar. Bunun da 3 milyar doları dağıtımın, kalanı üretim şirketlerinin" dedi. EnerjiSA'nın lisansları aldığı dönemde 2.5 milyar dolarlık borcun tamamını TL'ye çevirdiğini anlatan Erdem, şöyle konuştu: "Şu anda döviz borcumuz yok. Sadece özelleştirme öncesinde devletten kalan EBRD'nin 60 milyon dolarlık bir kredisi var. Bunu da kontrat şartları erken kapamaya müsaade etmiyor. Borçluluk oranımız yılsonuna doğru yüzde 1.9'a kadar düşecek. Biz de çatı şirketimizde para kazanıyoruz. Bu işi hak ettiği şekliyle para kazanman için devlet sistemi kurmuş aslında."
SANAYİDE TÜKETİM ARTIYOR
Sahip oldukları Başkent, Toroslar ve İstanbul Anadolu yakasında tüketimi saatlik olarak ölçebildiklerini söyleyen Erdem, "Bu yıl geçen seneye oranla sanayide elektrik tüketimi bazı aylarda yüzde 3'e varan düşüşler gösterdi. Şimdi bu daralma yüzde 1'e geldi. Konutlarda ise yüzde 10'luk bir büyüme söz konusu. Bu 3 bölgede Türkiye'nin tersine bir büyüme var. Suriye'den göç alan Toroslar'da da Başkent'te de İstanbul'un Anadolu yakasında da toplamda baktığınızda yüzde 10'luk bir büyüme var. Sanayi elektriğinde bizim bölgelerde yüzde 3 düşüşü gördük. Şimdi yukarı doğru çıkıyor. Bu sanayide kapasite kullanımının arttığının da bir göstergesi" dedi.
YAĞMURDAN 1.5 MİLYAR DOLAR TASARRUF
2019'UN yağmurlu geçtiğini, barajlarda doluluk oranının yer altı sularının etkisiyle mevsim normallerinin çok üzerinde olduğunu hatırlatan Erdem, "Ağustos sonu itibarıyla barajlarda yüzde 65 kadar bir doluluk var. Türkiye uzun zamandan beri böyle bir şey yaşamadı. Normalde elektrik üretimi için doğalgaz santrallerinin devreye girmesi gerekiyordu. Bu sene neredeyse doğalgaz santralleri hiç çalışmadı. Bizim hesaplarımıza göre Türkiye'nin 1.5 milyar dolarlık bir tasarrufu var" açıklamasını yaptı.
ELEKTRİKLİ OTO İÇİN ÇALIŞIYORUZ
FINANCIAL Times'ın Londra'da düzenlenen Dijital Teknoloji Zirvesi'ne katılan ve EnerjiSA'daki dijital dönüşümü anlatan Erdem, şunları vurguladı: "Robotics, chatbot, blok zinciri, yapay zekâ, artırılmış gerçeklik, ses analizi, nesnelerin interneti ana başlıklarında geniş kullanımlı veya pilot uygulamaları hayata geçiriyoruz. Otomatik Sayaç Okuma Sistemleri (OSOS) ile toplam tüketimin yüzde 40'ını merkezden 80 bin noktayı anlık olarak izleyebiliyoruz ve gerçek zamanlı tüketim analizleri yapabiliyoruz. Türkiye'nin en geniş nesnelerin internet ağına sahibiz. Müşterilerimizin davranış biçimlerini, elektrik tüketim tarzlarını tespit edebiliyor, analiz edebiliyor ona göre alternatif ürünler çıkartabiliyoruz ve verimliliği arttırabiliyoruz. Saha operasyonlarının uzaktan kamera ve drone ile izlenmesi, işgücü optimizasyonları gibi uygulamalar bugün ve gelecekte gündemimizde olacak" dedi. Erdem, elektrikli otomobil projesi konusunda da partner olarak çalıştıklarını söyledi.
SERBESTLEŞME DEVAM EDECEK
BUGÜN sanayiciye uygulanan son kaynak tarifesinde limitin 50 milyon kilovatsaatten 10 milyona düşürüldüğüne dikkat çeken Erdem, "Biz Türkiye'de serbestleşmenin devam edeceğini öngörüyoruz. Limitin 1 milyon kilovatsaate kadar düşmesi bekliyoruz. İlk etapta beklentimiz 1-5 milyon kilovatsaate düşmesi ardından KOBİ'lere kadar inmesi" ifadelerini kulandı.
