ABD'nin seçilmiş yeni Başkanı Donald Trump'ın kesin olarak iktidara geldiği gün ne yapacağı merak konusu. Şimdiden Trump'ın bazı söylemleri ve uzmanların iddiaları ABD siyasetini, yeni liderin dönemi daha başlamadan çalkaladı.
TRUMP'IN PLANI
Trump'ın ilk gün yapacakları listesinde göçmenlerin toplu sınır dışı edilmesini başlatmak, Biden yönetiminin eğitim politikalarını geri almak, kendisine karşı gizlice çalıştığına inandığı binlerce federal çalışanı kovmak suretiyle federal hükümeti yeniden şekillendirmek ve 6 Ocak 2021'de Kongre Binası'ndaki isyandaki rolleri nedeniyle tutuklanan kişileri affetmek yer alıyor.
DAVALARI SONLANDIRACAK
Trump, göreve başladıktan "iki saniye içinde" kendisine karşı iki federal davayı yürüten özel danışman Jack Smith'i görevden alacağını söyledi. Smith, görevdeki başkanların kovuşturulamayacağını söyleyen uzun süredir devam eden Adalet Bakanlığı politikası nedeniyle davaları nasıl sonlandıracağını değerlendiriyor.
Trump, New York'ta bir rüşvet davasında aldığı mahkumiyet kararını affedemez, ancak seçilmiş başkan statüsünü kullanarak ağır suçtan aldığı mahkumiyeti iptal ettirmeye veya sildirmeye ve olası bir hapis cezasından kurtulmaya çalışabilir.
Trump'ın seçim müdahalesiyle suçlandığı Georgia'daki bir dava, muhtemelen ayakta kalan tek ceza davası olacak. Muhtemelen başkanlık döneminin sonuna, yani en azından 2029'a kadar beklemeye alınacak.
DESTEKÇİLERİNİ AFFEDECEK
Görevden ayrılan Trump'ın destekçilerinden oluşan bir kalabalığın yaklaşık dört yıl önce Kongre Binası'na saldırmasının ardından 1.500'den fazla kişi hakkında dava açıldı.
Trump, bu isyancıları "inanılmaz vatanseverler" olarak adlandırdı ve göreve geldiği ilk gün onlara yardım edeceğine söz verdi.
Trump, başkan olarak federal mahkemede, Columbia Bölgesi Yüksek Mahkemesi'nde veya askeri mahkemede hüküm giymiş herkesi affedebilir.
ORDUYU TASFİYE EDECEK
Trump, yeniden seçilme kampanyası sırasında orduyu görev dışı konulara ağırlık veren generallerden temizlemeye yemin etti. Bu tür askerlere "woke" deniliyor. Bunlar asıl görevleri yerine ırksal ve toplumsal adalet gibi sosyal konulara odaklanıyorlar. Trump artık başkan seçildi ve Pentagon koridorlarındaki soru, daha ileri gidip gitmeyeceği.
Trump'ın, NATO'ya olan şüpheciliğinden ABD sokaklarındaki protestoları bastırmak için asker konuşlandırmaya hazır olmasına kadar her konuda Pentagon'un direnişiyle karşılaşmasının ardından, ikinci döneminde askeri liderlere karşı çok daha sert bir bakış açısına sahip olması bekleniyor.
ABD'li mevcut ve eski yetkililer, Trump'ın ikinci döneminde sadakati ön planda tutacağını ve sadakatsiz olduğunu düşündüğü askeri yetkilileri ve kamu görevlilerini ayıklayacağını ifade etti.
HEDEFTE GENELKURMAY BAŞKANI VAR
Bazı mevcut ve eski yetkililer, Trump'ın ekibinin, geniş çapta saygı duyulan mevcut Genelkurmay Başkanı Hava Kuvvetleri Generali CQ Brown'ı hedef alabileceğinden endişe ediyor.
Trump'ın başkan yardımcısı adayı JD Vance, geçen yıl senatör olarak Brown'un ABD'nin en üst düzey askeri yetkilisi olarak onaylanmasına karşı oy kullanmış ve Pentagon içinde Trump'ın emirlerine karşı direnişi eleştirmişti.
Vance, seçim öncesinde Tucker Carlson'la yaptığı röportajda, "Eğer kendi hükümetinizdeki insanlar size itaat etmiyorsa, onlardan kurtulmalı ve yerlerine başkanın yapmaya çalıştığı şeye yanıt verecek insanları getirmelisiniz" demişti.
TARTIŞMALI KARARLARI UYGULAMAK İÇİN ORDUYU KULLANACAK
Trump, yasadışı göçmenlerin toplu sınır dışı edilmesinde Ulusal Muhafızları ve muhtemelen aktif görevdeki askerleri görevlendirmekten, hatta iç karışıklıklara çözüm bulmak için onları kullanmaya kadar birçok politika önceliğinde ABD ordusunun önemli bir rol oynayabileceğini öne sürdü.
ASKERLER SOKAĞA KONUŞLANDIRILACAK
Bu tür öneriler askeri uzmanları endişelendiriyor. Onlara göre, ABD sokaklarına ordu konuşlandırmak yalnızca yasaları ihlal etmekle kalmayacak, aynı zamanda ABD halkının büyük bir bölümünü hala geniş çapta saygı duyulan ABD silahlı kuvvetlerine karşı kışkırtacaktır.
ORDU YÖNETİME KARŞI AYAKLANABİLİR
Bazı uzmanlar, ordunun yasalara uyup Trump'a karşı çıkacağını düşünürken, bazı uzmanlar ise, Trump'ın yasayı yorumlamada geniş bir yetkiye sahip olduğu ve ABD askerlerinin ahlaki açıdan yanlış gördükleri yasal emirlere karşı gelemeyecekleri konusunda uyardı.
Muhafazakar Amerikan Girişim Enstitüsü'nden Kori Schake, Trump'ın tartışmalı politikalarını sürdürmesi halinde üst düzey görevden alınmaların yaşanabileceği konusunda uyardı.
ABD "DERİN DEVLETİ"YLE MÜCADELE
ABD'de federal iş gücünün büyük bir kısmı gergin ve Trump göreve geldiğinde kadrolarının tasfiye edileceği ihtimaline karşı kendilerini hazırlıyor.
Kamu görevlilerini "derin devletin" ajanları olarak niteleyen Trump, seçim kampanyası sırasında, kendisine federal çalışanları toplu olarak işten çıkarma yetkisi veren, F Programı olarak bilinen 2020 tarihli bir yürütme emrini yeniden yürürlüğe koyacağına söz vermişti.
Trump uzun zamandır gereksiz bir yük olduğunu söylediği federal iş gücünü büyük ölçüde azaltmak ve hükümet içinde saklandığına inandığı düşmanları olan "derin devleti tamamen yok etmek" istiyor.
LGBT FAALİYETLERİNE İZİN VERMEYECEK
Trump, seçim kampanyası sırasında, Cumhuriyetçi yönetimin ilk gününde, Biden yönetiminin okullarda trans öğrencileri korumayı amaçlayan adımlarını geri çekeceğini belirtmişti. Trans bireylere karşı çıkan Trump, bu konuda çeşitli hamleler yapacağını kampanya sürecinde sıklıkla tekrarlamıştı.
Haziran ayında Wisconsin'de düzenlenen bir mitingde konuşan Trump, "çocuklarımızın hayatlarına uygunsuz ırksal, cinsel veya politik içerikler yükleyen herhangi bir okul için federal fonların kesilmesini öngören yeni bir yürütme emri imzalayacağını" bildirdi.
ÇİN'E YAPTIRIM
Trump, kampanya boyunca ithal mallara, özellikle Çin'den gelenlere, gümrük vergileri koyma sözü verdi. Bu tür ithalat vergilerinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki imalat işlerini koruyacağını, federal açığı azaltacağını ve gıda fiyatlarının düşmesine yardımcı olacağını savundu. Ayrıca bunları ulusal güvenlik gündeminin merkezi olarak gösterdi.
SAVAŞI SONLANDIRACAK
Trump, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşı bir günde çözebileceğini defalarca dile getirdi.
Yakın bir zamanda da Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşerek Ukrayna savaşını tırmandırmaması yönünde tavsiyede bulundu.
