Rusya ile restleşmenin faturası ağır oldu. Avrupa ciddi bir enerji krizi ile karşı karşıyayken Rus enerji şirketi Gazprom'dan yapılan açıklama paniğe neden oldu.
Rus enerji şirketi Gazprom, Kuzey Akım boru hattı için kullanılan bir türbin motorunun daha teknik nedenlerden ötürü durdurulduğunu ve bu nedenle hat üzerinden sevk edilen doğal gaz miktarının azalacağını duyurdu.
Gazprom'dan yapılan yazılı açıklamada, Kuzey Akım için kullanılan Portovaya kompresör istasyonundaki Siemens türbin motorunun teknik nedenlerden ötürü durdurulduğu belirtildi.
Açıklamada, 27 Temmuz'dan itibaren Portovaya kompresör istasyonu üzerinden günlük azami 33 milyon metreküp doğal gaz sevk edilebileceği bildirildi.
Gazprom, Siemens'a ait bir türbinin Kanada'da yapılan bakımlarının ardından Rusya'ya geri teslim edilmediği gerekçesiyle Kuzey Akım üzerinden doğal gaz sevkiyatını 15 Haziran'da yüzde 60 düşürmüştü.
AB'DEN PEŞ PEŞE TEPKİLER
AB Komisyonu Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson, üye ülkelerin enerji bakanlarının Brüksel'de gerçekleştireceği toplantı öncesinde açıklamalarda bulundu. Rusya'dan Avrupa'ya doğal gaz sevkiyatındaki düşüşün teknik nedenlere dayanmadığını belirten Simson, "Bu siyasi gerekçeli bir adım ve buna hazır olmalıyız." dedi. Simson, "Bu nedenle gaz talebimizi önceden azaltmak akıllıca bir stratejidir." ifadesini kullandı.
"HEMEN HAREKETE GEÇMELİYİZ"
Toplantıda, AB'nin kışa hazırlık için doğal gazda acil durum planını tartışacaklarına işaret eden Simson, Rusya'dan gaz arzında olası kesintilere hazır olmaları gerektiğini vurguladı.
"Hemen harekete geçmeliyiz." ifadesini kullanan Simson, kriz yaşanmadan önce gaz talebini azaltmaları gerektiğini aktardı.
Simson, hali hazırda Avrupa'nın doğal gaz depolarının yüzde 66 seviyesinde dolu olduğunu hatırlatarak, depoların doldurulmasının önemli olduğunu, bu gazın gelecekte arz ve talep arasındaki boşluğu dolduracağını anlattı.
Üye ülkelerin farklı koşul ve başlangıç noktaları olduğuna işaret eden Simson, "Günün sonunda siyasi bir anlaşma sağlanmasını bekliyorum." dedi.
KİRLİ OYUN
AB Dönem Başkanı Çekya'nın Sanayi ve Ticaret Bakanı Jozef Sikela da "Kış geliyor. Kışın ne kadar soğuk olacağını bilmiyoruz ama Putin'in kirli oyunlarını sürdüreceğini biliyoruz." ifadesini kullandı.
Sikela, Avrupa'daki haneleri ve ekonomileri korumaları, onları olası bir doğal gaz kesintisine karşı hazırlamaları gerektiğini söyledi.
AB Komisyonu, geçen hafta Rusya'dan doğal gaz akışının kesintiye uğraması ihtimaline karşı hazırladığı acil durum plan teklifini açıklamıştı. Planda, üye ülkelerden 1 Ağustos 2022 ile 31 Mart 2023 arasında gaz talebini yüzde 15 azaltması istenmişti. Acil durum ilan edilmesi durumunda yüzde 15 kesintinin zorunlu olması da planda yer almıştı. Ancak söz konusu plana özellikle Avrupa'nın güneyindeki ülkeler karşı çıkıyor. Bakanların toplantıda bu plana son halini vermesi bekleniyor.
YUNANİSTAN İSYAN BAYRAĞINI AÇTI
Yunanistan'ın, Avrupa Birliği'nin (AB), üye ülkelerin doğal gaz tüketimini yüzde 15 azaltmaya yönelik önerisinden muaf tutulmayı talep edeceği bildirildi. Yunanistan Hükümet Sözcüsü Yannis İkonomu, haftalık olağan basın toplantısında, AB ülkelerinden talep edilen yüzde 15'lik doğal gaz tasarrufunun, son beş yılın tüketim miktarlarının ortalaması üzerinden hesaplandığını söyledi.
Bu önerinin Yunanistan için kabul edilemez olduğunu ifade eden İkonumu, "Zira bu, ülkemiz için aslında (doğal gaz tüketiminde) yüzde 24'lük bir azalış anlamına geliyor. Yunanistan, yarın bu önerinin değiştirilmesini ya da Yunanistan'ın bundan muaf tutulmasını talep edecek." dedi.
İkonumu, Yunanistan'ın talebinin, yüzde 15'lik tasarruf hesaplanırken, son beş yılın ortalamasının değil, geçen yılın baz alınması olduğunu belirtti.
AB, geçen hafta Rusya'dan doğal gaz akışının kesintiye uğraması ihtimaline karşı hazırladığı acil durum planı kapsamında bütün üye ülkelerden gaz tüketimlerini yüzde 15 azaltmalarını talep etmişti.
AB KARARINI VERDİ
AB Konseyi, bugün yaptığı bir diğer basın açıklamasında AB enerji güvenliği çerçevesinde üye devletlerin 'bu kış gönüllü olarak gaz talebini yüzde 15 azaltacağını' belirtti. Bu tasarruf planının, bu kış muhtemel bir Rus gazı kesintisine karşı AB ülkelerinin gaz ihtiyacını güven altına alma olduğu ifade edildi.
Çek Sanayi ve Ticaret Bakanı Jozef Síkela "Bugünkü karar, üye devletlerin Rusya'nın enerji kaynaklarını silah olarak kullanarak AB'yi bölmeye yönelik her türlü girişimine karşı dik duracaklarını açıkça gösterdi. Gaz azaltma önerisinin rekor sürede kabul edilmesi, kuşkusuz ortak enerji güvenliğimizi güçlendirdi. Şimdi gaz tasarrufu yapmak, hazırlıklı olma durumunu iyileştirecektir. AB vatandaşları ve sanayisi için kış çok daha ucuz ve kolay geçecek" dedi.
Alınan karara göre üye ülkeler, 1 Ağustos 2022 ile 31 Mart 2023 tarihleri arasında kendi seçecekleri önlemlerle gaz taleplerini son beş yıldaki ortalama tüketimlerine kıyasla yüzde 15 oranında azaltacak.
RUSYA'DAN AÇIKLAMA
Öte yandan Rusya'dan Gazprom ile ilgili dikkat çeken bir açıklama geldi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rus enerji şirketi Gazprom'un Kuzey Akım doğal gaz boru hattındaki türbini onarım için durdurduğunu ve bu güvenlik kurallarını ihlal edemeyeceklerini söyledi.
Lavrov, Uganda Devlet Başkanı Yoweri Museveni'yle yaptığı ortak basın toplantısında, Avrupa'ya gaz taşıyan Kuzey Akım hattındaki türbin onarımının güvenlik kuralları çerçevesinde yapıldığını belirtti.
Mevcut onarım kurallarını ihlal edemeyeceklerini vurgulayan Lavrov, gaz akışının da bu yüzden düştüğünü ifade etti.
"Kuzey Akım 2 Hattı Avrupa'nın tüm enerji ihtiyacını karşılayabilecek kapasitede ve hazır." diyen Lavrov, bu hattın sadece siyasi nedenlerle çalışmasının engellediğini ileri sürdü.
- Artan gıda fiyatları
Afrikalı gazetecilerin artan gıda fiyatlarına ilişkin sorusuna yanıtlayan Lavrov, "Gıda krizi Kovid-19 salgınıyla başladı. Bu konuda yanlış değerlendirmeler yapılıyor. Rusya üzerine uygulanan haksız yaptırımlar da bu artış da pay sahibi." ifadelerini kullandı.
Batı'nın her sorun için Rusya'yı suçladığını hatta Donald Trump'ın ABD Başkanı seçilmesini bile Rusya'yla ilişkilendirdiğini hatırlatan Lavrov, Ukrayna'yla barış anlaşması taslağı üzerinde daha önce İstanbul'da anlaşmaya varıldığını ancak bunun ABD, Avrupa Birliği ve İngiltere tarafından engellendiğini söyledi.
Rusya'nın Uganda'yla bölge konularını ele aldığını ve iş birliğini güçlendireceğini kaydeden Lavrov, ülkesinin Afrika'nın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ndeki reform taleplerini desteklediklerini dile getirdi.
"KENDİ ÇIKARLARIMDAN YANAYIM"
Uganda Devlet Başkanı Museveni ise iki ülke arasındaki ticaret hacminin artabileceğine dikkati çekerek, Uganda'nın ürettiği çay, kahve ve muz gibi tarım ürünlerinin dünya pazarındaki konumuna vurgu yaptı.
Rus yatırımcıların Afrika kıtasal serbest ticaret bölgesi anlaşması sayesinde Uganda üzerinde diğer ülke pazarlarında kolaylıkla girebileceğini belirten Museveni, Soğuk Savaş döneminde kendisine sık sık "Batı yanlısı mı yoksa Doğu yanlısı mı" olduğunun sorulduğunu söyleyerek, "Ben kendimden yanayım, kendi çıkarlarımdan yanayım." ifadesini kullandı.
BİR TÜRBİN DAHA DURDU
Gazprom, Siemens'e ait bir türbinin Kanada'da yapılan bakımlarının ardından Rusya'ya yeniden teslim edilmediği gerekçesiyle Kuzey Akım üzerinden doğal gaz sevkiyatını 15 Haziran'da yüzde 60 düşürmüştü.
Gazprom'dan dün yapılan açıklamada da Kuzey Akım'daki bir türbinin daha durdurulmasına karar verildiği, 27 Temmuz'dan itibaren Portovaya kompresör istasyonu üzerinden günlük azami 33 milyon metreküp doğal gaz sevk edilebileceği duyurulmuştu.
