Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin (KDC) doğusunda son haftalarda bölgede stratejik öneme sahip birçok yerin kontrolünü ele geçiren 23 Mart Hareketi (M23) adlı isyancı grup üyeleri ile güvenlik güçleri arasında şiddetli çatışmalar yaşanıyor.
EN BÜYÜK KENT İSYANCILARIN ELİNE GEÇTİ
Yakın zamanda da M23 isyancıları KDC'nin doğusundaki en büyük kenti ele geçirdi.
İki görgü tanığının ifadesine göre, M23 isyancıları, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) saldırıların durdurulması yönündeki talebine rağmen pazartesi günü Goma kent merkezine girdi.
48 SAATLİK SÜRE VERMİŞLERDİ
M23 isyancıları, KDC ordusunun silahlarını teslim etmesi için verilen 48 saatlik sürenin dolmasından dakikalar önce bir bildiriyle Goma'nın ele geçirildiğini duyurdu. Pazartesi sabahı erken saatlerde kentin her yerinde silah sesleri duyuldu.
İsyancılar, yaptıkları açıklamada Goma sakinlerine sakin olmaları ve Kongo ordusu mensuplarının merkez stadyumda toplanmaları çağrısında bulundu.
KENTİN BAZI YERLERİ HALA ORDUNUN KONTROLÜNDE
KDC yetkilileri havaalanında ordu ve BM barış gücü unsurlarının hala olduğunu bildirdi. Hava Taşımacılığı Kurumu Başkanı Tryphon Kin-Kiey Mulumba, ordunun havaalanındaki kontrolünün devam ettiğini belirtti.
Sosyal medyada paylaşılan doğrulanmamış videolarda, yerel halkın havalimanı gümrük deposunun dışında malları yağmaladığı ve M23 üyeleri olduğu düşünülen ağır silahlı adamların kentin kuzey banliyölerinde yürüdüğü görüldü.
"SAVAŞ DURUMUNDAYIZ"
KDC hükümet sözcüsü Patrick Muyaya, X'te paylaştığı videoda sivillerin korunması çağrısında bulunarak ülkenin "bir savaş durumunda" olduğunu aktardı.
RUANDA'DAKİ DİPLOMATLAR GERİ ÇEKİLDİ
KDC, Ruanda'nın isyancı gruplara destek verdiğini ileri sürdü. KDC Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Ruanda hükümetine gönderilen bir nota ile Kinşasa'daki Ruanda Büyükelçiliğinin tüm diplomatik ve konsolosluk faaliyetlerini 48 saat içinde durdurmasının talep edildiği belirtildi.
Açıklamada, 25 Ocak'ta Kigali'deki KDC Büyükelçiliğinde görevli tüm diplomatların geri çekildiği bildirildi.
Ruanda Hükümet Sözcüsü Alain Mukuralinda ise KDC'nin bu kararını, "durumu iyileştirme amacı taşımayan ve gerilimi artırıcı bir adım" olarak nitelendirdi.
KDC İLE RUANDA ARASINDAKİ KRİZ
KDC ile Ruanda arasındaki bugünkü krizin ana nedenlerinin başında M23 geliyor.
KDC'nin doğusunda Kasım 2021'de tekrar saldırılara başlayan M23, binlerce sivilin göç etmesine ve yıkıma neden oldu.
KDC Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi, Mayıs 2022'de yaptığı açıklamada, Ruanda'yı M23'ü desteklemekle suçlarken, Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame ise iddiaları reddetti
KDC, Ruanda'ya tepki olarak Ekim 2022'de Ruanda Büyükelçisini sınır dışı etme kararı aldı.
İKİ ÜLKE ARASINDAKİ GERİLİM UZUN SÜREDİR DEVAM EDİYOR
Ruanda, 19 Ocak 2023'te KDC'yi yabancı paralı askerleri toplayarak savaşa hazırlık yapmakla suçladı ve 24 Ocak 2023'te hava sahasını 3 kez ihlal eden KDC'ye ait savaş uçağını vurdu.
Buna karşın KDC, 31 Ocak 2024'te Doğu Afrika Topluluğu bünyesinde Kuzey Kivu'da görev yapan 2 Ruandalı askeri "güvenlik gerekçesiyle" sınır dışı etti.
Diğer adı "Kongo Devrim Ordusu" olan ve 23 Mart 2009'da yapılan barış anlaşmasının bozulmasıyla doğan M23, Ruanda'yı yöneten Paul Kagame'nin de kabilesi olan Tutsilerden oluşuyor.
