Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'ın 'Milli hedeflerimizde bir kilometre taşı' diyerek duyurduğu 2022 Bütçe Kanunu Teklifi'nde ayrıntılar netleşti. İşte Türkiye'de birçok alanı etkileyecek teklifin öne çıkan ayrıntıları…
Gelecek yıl 1 milyon 170 bin istihdam hedeflenirken istihdam programlarına 44.6 milyar lira, yoksullukla mücadele ve sosyal yardımlaşma için de 52.9 milyar lira harcanacak.
Akaryakıt ÖTV'sinde gelecek yıl sadece yüzde 1.2 oranında gelir artışı öngörülmesi, vergide değişiklik olmayacağını gösteriyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'ın açıkladığı bütçe teklifindeki önemli başlıklar şöyle:
MEMUR İÇİN MESAİ ÜCRETİ ARTIYOR
Devlet memurlarının saat başına fazla mesai ücretleri, yeni yılda 30 kuruş artarak 2 lira 70 kuruşa yükselecek. Mesleki eğitim bölgesindeki yüksekokullarda görev yapan personele fazla mesai için ayda 100 saati geçmemek kaydıyla saat başına 6.45 lira ödemede bulunulacak.
Harcırah Kanunu uyarınca verilecek yurt içi gündelik ve tazminat tutarları da belirlendi. Yeni yılda Meclis Başkanı ve Cumhurbaşkanı yardımcılarına ödenecek yurt içi gündelik tutarı 80.50 liradan 100 liraya çıkacak.
Yurt içi gündelik tutarı, ek göstergesi 8000 ve daha yüksek kadrolarda bulunan memurlar için 80 liraya çıkacak. En alt kademedeki memura ise 62 lira ödenecek.
TAŞINMAZDAN 10.8 MİLYAR GELECEK
Devlet, gelecek 3 yılda aralarında lojman, sosyal tesis, arazi ve arsaların bulunduğu taşınmazları satarak yaklaşık 10.8 milyar lira gelir elde etmeyi hedefliyor.
Lojman satışından 600 milyon lira, arsa satışından 978 milyon lira, sosyal tesislerden 2.8 milyon lira olmak üzere gelecek yıl toplamda 3.3 milyar gelir bekleniyor.
İSTİHDAMA 44.6 MİLYAR LİRA
Gelecek yıl yoksullukla mücadele ve sosyal yardımlaşma için 52.9 milyar lira, istihdam için 44,6 milyar lira harcanacak. Bölgesel kalkınma için 1.2 milyar lira, kayıt dışı ekonomiyle mücadele için 2,4 milyar lira, finansal sistemin geliştirilmesi ve sigortacılık için 8.8 milyar lira, kamu gelirleri yönetimi için 3.6 milyar lira, kadının güçlenmesi için 943 milyon lira, istatistik için 495 milyon lira harcanacak.
Temel eğitime 105.8 milyar lira, ortaöğretime 55 milyar lira, yükseköğretime 65.5 milyar lira, engellilerin toplumsal hayata katılımı ve özel eğitime 26.6 milyar lira, din hizmetleri ve yaygın din eğitimine 13.8 milyar lira ödenek sağlanacak.
SAĞLIK PROGRAMLARINA DESTEK YAĞACAK
Gelecek yıl yaklaşık 82 milyar lira tedavi edici sağlık programına ayrılacak. Bununla birlikte koruyucu sağlık uygulamalarına 38,9 milyar lira, bağımlılıkla mücadele programına 2,8 milyar lira, aktif ve sağlıklı yaşlanma programına 1.9 milyar lira ödenek sağlanacak.
Bu dönemde göç yönetimine 4,5 milyar lira, sürdürülebilir çevre ve iklim değişikliği yönetimine 2.7 milyar lira kaynak aktarılacak.
ÇİFTÇİYE 43.1 MİLYARLIK DESTEK
Programlar içinde tarım da ön plana çıkarken bu kapsamda 43.1 milyar lira ödenek ayrılacak. Kırsal kalkınmaya 7 milyar lira, toprak ve su kaynaklarının kullanımı ve yönetimine 20.9 milyar lira, ormanların ve doğanın korunması ile sürdürülebilir yönetimine 4.7 milyar lira harcama yapılacak.
Enerji arz güvenliği, verimliliği ve enerji piyasasına yönelik de 21.3 milyar lira ödenek ayrılacak.
TÜKETİCİ KORUMAYA ALINIYOR
Ticaretin düzenlenmesi, geliştirilmesi ve kolaylaştırılmasına 7 milyar lira, tüketicinin korunması, ürün ve hizmetlerin güvenliği ve standardizasyonuna da 3.9 milyar lira harcanacak.
Sanayinin geliştirilmesi, üretim ve yatırımların desteklenmesi programına 20.9 milyar lira, araştırma, geliştirme ve yeniliklere 8.7 milyar lira, bilgi ve iletişime 2 milyar lira, uzay ve havacılığa 673 milyon lira kaynak sağlanacak. Sanat ve kültür ekonomisi de bütçeden 1.5 milyar lira pay alacak.
VERGİ GELİRLERİ ARTIYOR
Gelecek yıl vergi gelirleri tahsilatının 1 trilyon 430 milyar lira olarak gerçekleşmesi beklenirken, bunun yaklaşık 220.8 milyar lirasının ÖTV'den, 275.1 milyar lirasının da dâhilde alınan KDV'den geleceği hesaplandı.
Gelecek yıl ÖTV gelirlerinde yüzde 12.3, dâhilde alınan KDV gelirlerinde de yüzde 20.4 artış öngörüldü. Gelir vergisinden yaklaşık yüzde 28.3 artışla 262.6 milyar lira, kurumlar vergisinden yüzde 12.2 artışla 183 milyar lira gelir elde etmesi bekleniyor.
HARÇLARDAN 44.7 MİLYAR GELECEK
Harçlardan gelecek yıl devletin kasasına 44.6 milyar lira gelir bekleniyor. Yeni yılda tahsil edilmesi beklenen 44.7 milyar liralık harcın, yüzde 55.8'ini gayrimenkul alıp satanlar ödeyecek. Bu çerçevede yeni yılda 24.9 milyar tapu harcı yatırılması öngörülüyor.
Ticaret sicil harçlarından 617.1 milyon lira esnaf sicil harçlarından 127.7 milyon lira, diğer yargı harçlarından da 7.9 milyar lira olmak üzere, yargı harçlarından toplam 8.6 milyar lira tahsilat hedefleniyor. Pasaport ve konsolosluk harçları için 1.1 milyar lira harç ödenecek, trafik harçlarından da bütçeye 1.7 milyar lira aktarılması bekleniyor.
AKARYAKIT ÖTV'SİNDEN GELİR BEKLENTİSİ DEĞİŞMEDİ
Gelecek yıl petrol ve doğalgazdan alınan özel tüketim vergisi (ÖTV) gelirlerinin bu yıla göre sadece yüzde 1.2 artarak 32.1 milyar lira gelir elde edilmesi hedefleniyor. Buna göre, akaryakıttan alınan ÖTV'de gelecek yıl bir artış yapılmayarak eşel mobil sistemine devam edileceği görülüyor.
DİJİTAL HİZMETLER KAZANDIRACAK
Dijital hizmetler vergisinden bu yıl elde edilecek gelirin 2.3 milyar liraya ulaşacağı tahmin edilirken, gelecek yıl da 2.7 milyar liralık gelir hedeflendi. İlk kez bu yıl uygulanmaya başlanan değerli konut vergisinde gelecek yıl da 30.1 milyon lira gelir hedeflendi.
67 PROGRAMA ÖDENEK
Program bazlı performans esaslı olarak hazırlanan bütçede eğitimden güvenliğe, varlık yönetiminden sağlığa, tarımdan ulaşım ve sanayi programlarına kadar çok sayıda programa ayrılan ödenekler de netleşti.
En yüksek ödeneğin ayrıldığı program 246.6 milyar lirayla hazine varlıklarının ve yükümlülüklerinin yönetimi olurken, bunu 217 milyar lirayla sosyal güvenlik, 158,3 milyar lirayla yerel yönetimlerin güçlendirilmesi izledi.
