Sabah Memurlar'a gelen soruları Sabah gazetesi yazarı Faruk Erdem yanıtladı.
Soru: 1)%40 engelliğim 2002 ilk işe girdiğimde vergi indirimi yaptırdım ve çalıştığım yere verdim. Her iş değişikliğinde vergi dairesine iş değişikliği olduğunu bildirmem gerekir mi? 2002 bu yana 5 defa iş değiştirdim farkı işlerde sigortalı olarak çalıştım ama hiçbirini iş değişikliğini vergi dairesini bildirmedim emekli olurken sorun yaşar mıyım.
2. soru: 2002 ilk işe girdim. 5900 günüm var.%40 raporum var vergi indirimimi yaptırdım Ne zaman emekli olurum?
Cevap: Herhangi bir şekilde iş yeri değiştiren ücretlilerin daha önce işlem tesis ettirdikleri müdürlüklere yeni iş yerlerinin adreslerini bildirerek buradan yeni iş yerlerine hitaben yazı almaları yeterli olacaktır. Bu kişilerin yeniden rapor almalarına gerek yoktur. Bulundukları il sınırları dışına gidenler de aynı şekilde hareket edebileceklerdir.
2002 girişiniz ve yüzde 40 vergi indiriminize göre 19 yıl ve 4240 gün şartlarıyla emekli olursunuz. Priminiz tamam ise 2021 yılında süreniz doluyor.
Soru: Babam 19 Aralık 2017'de vefat etti. SSK emeklisi dedem ise bağkur emeklisi. Annem iki maaş alabilir mi?
Cevap: 3008 öncesinde belli şartlarda farklı kurumlardan olmak üzere hem babadan hem eşten maaş alınıyordu ama 2008 sonrası bu imkan kalktı. Anneniz hangi maaş fazlaşsa onu tercih edip alacak.
Soru: 2002 ocak ayından bu güne kadar isteğe bağlı pirim ödemem devam ediyor. 4700 pirim günüm var. 28/03/1970 doğumluyum. Doğuştan tek böbreğim küçük ve işlev görmüyor. malülen veya işgücü kaybı için rapor alıp hemen emekli olabilir miyim? Raporlu emekli olursam maaş kaç TL'ye düşer? Normal şartlar ile ne zaman emekli olabilirim? Yaklaşık kaç tl maaş bağlanır.
Cevap: Kişinin malulen emekli olabilmesi için %60 ve üzeri engel oranı bulunan sağlık raporu olmalıdır. Ayrıca bu kişilerde aranan şartlar şu şekildedir:
· EN AZ 10 YIL BAĞKURLU OLARAK ÇALIŞMIŞ OLMAK
· EN AZ 1800 GÜN PRİM ÖDEMESİ YAPMIŞ OLMAK
· BAĞKUR'A AİT PRİM BORCU OLMAMAK
· HERHANGİ BİR TİCARİ İŞTE AKTİF OLARAK BULUNMAMAK
Maaşınız ödediğiniz prime göre verileceğinden değişmez. Normal şartlarda 58 yaşında 5400 günle emekli olursunuz.
Soru: 1992 girişliyim ve 9000 bin gün primim var. Emekli maaşı, çok primim var diye düşük olur mı?
Cevap: Emekli maaşınızı belirleyen prim gsün sayınız değil sizin prime esas kazancınız yani SGK'ya bildirilen maaşınızdır. O yüzden maaşlarınız yüksek ise emekli aylığınız da yüksek olur.
Soru: 15 gündür izinsiz çalışıyorum. Mesai hesaplaması nasil yapılmalıdır?
Cevap: Hafta tatilinde çalışan işçiye ücreti yüzde 50 fazla olarak ödenir. Çünkü bu bir fazla çalışmadır. Dolayısıyla siz iki gün fazla çalıştığınız için, bir gün için 1.5 yevmiye alırsınız. Yani günlüğünüz 100 lira ise o gün çalışmasanız 100 lira alacaktınız. Ama çalıştığınız için size ayrıca 150 lira ödenmelidir.
Soru: 2000 de göreve başladım 1977 doğumluyum. Devlet memuruyum. Ne zaman emekli olurum?
Cevap: 2000 yılında girişinize göre emeklilik şartlarınız 25 yıl kesenek ödenmesi ve 60 yaş olmaktadır.
Soru: Mayıs 1999 da şirket ortağı olduğum halde2008'de çıkan yasa gereği geriye dönük şirket kuruluş tarihini kabul etmiyor ve 2008 yılından sigortalılığı mı kabul ediyor bununla ilgili bir düzenleme yapıldı mı ya da yapılacak mı (ismi saklı)
Cevap: Şirket ortağı olmanız ya da vergi mükellefi olmanız sizi Bağkur'lu yapmıyor. Bağkur'a kayıt yaptırıp prim ödediğiniz tarih geçerli sayılıyor. Bununla ilgili bir düzenleme şu anda görünmüyor.
Soru: Merhabalar. 1973 doğumluyum,10 ay 1988 SSK girişliğim,7.800 gün primim var. 1993 te askerliğimi yaptım. Askerlik borçlanması yaparsam ne zaman emekli olurum?
Cevap: 25 yıl 51 yaş ve 540 gün şartlarınız var 25 yıl ve prim tamam yaşı bekleyeceksiniz. Askerlik sigortadan sonra olduğu için boşuna para ödemenize gerek yok emekliliği etkilemez. Zaten priminiz eksik değil.
Soru: 02 2021'de emeklilik hakkı kazanıyorum. Çalıştığım şirketin mali durumu iyi değil yani kıdem tazminatı alabilmem her koşulda zor görünüyor. Emekli olduğumda kıdem tazminatımı SSK'dan alabilme imkanım var mıdır? Varsa da yüzde kaçını alabilirim?
Cevap: Kıdem tazminatı sizin son çalıştığınız iş yeri tarafından ödenen bir para. Bunun içinde en az 1 yıl çalışmanız gerekiyor. SSK'nın ya da SGK'nın tazminat ödemesi diğe bir durum söz konusu değil. Neticede maaşınız işyeriniz veriyor.