Tüketimi oldukça sağlıklı gibi düşünülse de aslında birçok sebze, beklemediğiniz etkiler sunabilir. Bu nedenle bazı salata malzemelerini de yeniden gözden geçirmeniz gerekebilir. Ayrıca çiğ olarak sağlığa zararlı olmasa da pişmiş olarak yediğinizde çok daha fazla faydasını görebileceğiniz birkaç besin de bu listede yerini alıyor. İşte o besinler…
PATATES
Patates, en çok sevilen ve birbirinden farklı pişirme yöntemi ile tüketilebilecek yiyeceklerden biridir. Kızartabilir, püre haline getirebilir veya kavurabilirsiniz. Fakat asla çiğ tüketilmemelidir. Üstelik yeşil renge dönmüş patatesler de tüketilmemelidir. Ağırlaşmaya neden olabilecek glikoalkaloid adı verilen toksik bileşenler içerebilir. Bu nedenle oldukça dikkatli olmak gerekir.
BARBUNYA
Barbunya, çiğ olarak tüketilmemesi gereken en önemli gıdalardan biri. Gıda kaynaklı büyük hastalıklara neden olabilen yüksek düzeyde lektin içerebilir. Bir toksin olan lektini ortadan kaldırmak için en az yarım saat pişirilmeli ve tüm bu lektin riskinden kurtulabilmek için haşlandığı suyu da tamamen dökülmelidir.
YABANİ MANTAR
Uzman Diyetisyen Alexandra Oppenheimer Delvito, eğitimli bir uzman danışmanlığı olmadan çiğ veya pişmiş olarak bir yabani mantar tüketilmemesi gerektiğini belirtiyor. Oldukça masum görünen bir mantar, büyük riskler barındırabilir. Hayati risk taşıyan zehirlenmelerle sonuçlanabilir.
YUMURTA
Salmonella bakterilerinin potansiyel riskinin yüksek olması nedeniyle yumurtalar, çiğ olarak yenmemesi gereken gıdalar arasında yerini alıyor. Mevcut bakterilerin ölmesi için mutlaka pişirilerek tüketilmesi gereken yumurta, çiğ tüketildiğinde kolin, protein gibi yoğun besleyici içeriğinin dışında büyük zararlara neden olabilir.
KIRMIZI VE BEYAZ ET
Etlerin mutlaka, güvenli bir sıcaklığa kadar pişirilmesi gerektiği konusunda uzmanlar tarafından uyarılıyor. Uygun sıcaklığın altında pişmiş olan etler, olası bakterilerin üremesine neden olabilir. Bu yüzden doğru pişirme tekniğinin yanı sıra pişirme ısısı da büyük önem taşır.
PATLICAN
Patlıcanlar, pişirilmemişken tıpkı çiğ patatesler gibi glikoalkaloid içeriğine sahiptir. Ayrıca içeriğindeki solanin de öldürücü olmasa bile sindirim konusunda oldukça büyük sorunlara neden olabilir. Üstelik yapılan araştırmalar sonucunda, patlıcanın zeytinyağında sote edildiğinde daha fazla antioksidan faydalarının daha yüksek olabileceği ortaya kondu.
ACI BADEM
Acı badem, siyanojenik bir bitki olarak yetişir. Bunun anlamı; acı bademin siyanür içermesidir. Bademler pişirildikten veya kavrulduktan sonra güvenlidir. Fakat çiğ tüketim, güvenli değildir. Hatta acı bademin ham tüketimi ABD'de yasa dışıdır. Bu nedenle doğru tüketim için acı bademi güvenli bir noktadan aldığınızdan ve doğru şartlar altından tükettiğinizden emin olun.
SÜT
Süt ve süt ürünlerinin tüketilmeden önce işleme tabi tutulması oldukça önemlidir. Uzmanlar, süt ürünlerinin patojenleri öldürmek için pastörize edildiğini ve bu sürecin enfeksiyonlara neden olan bazı gıda kaynaklı ciddi hastalıkların önlenmesi konusunda önemli olduğunun altını çiziyor. Fakat bu süreçte çiğ süt tüketimi ile ilgili olarak gerekli adımların atılmaması bakteriyel enfeksiyonların riskini de büyük oranda artırabilir.
UN
Pişirmeden önce çiğ yumurtanın yanı sıra çiğ un da büyük riskler taşıyabilir. Bu nedenle kurabiye ve kek hamurlarından bir kaşık almak, çifte risk anlamı taşır. Çiğ un, fitatlar ve fitik asit adı verilen daha yüksek miktarda bileşik içerilebilir. Fitatlar, demir, çinko ve kalsiyum gibi bazı minerallere bağlanarak bu minerallerin emilimini engeller. Bu nedenle besleyici bir içerikten uzak kalmamak için çiğ unun tüketiminden mutlaka kaçınılmalıdır.
TAZE FASULYE
Taze fasulye, zehirli bir tüketim maddesi olmasa da sindirim sorunlarına neden olabilecek lektin proteinlerini içerir. Bu nedenle taze fasulyeyi haşlamak, lektin seviyelerini önemli ölçüde düşürerek sindirim sorunlarını ortadan kaldırır ve tüketimini güvenli hale getirir.
BROKOLİ
Brokoli, en sağlıklı sebzelerden biri olduğu uzun zamandır biliniyor. Düzgün pişirildiğinde glukozinolat adı verilen bileşik ile kanserle savaşabilir. Yapılan çalışmalar, brokoliyi buharda pişirmenin kızartma ve kaynatmaya oranla çok daha fazla glukosinat içerdiğini tespit etti. Fakat çiğ olarak tüketilen brokoli, tüm bu yararlarının aksine büyük sindirim sorunlarına neden olarak hazımsızlık problemlerini ortaya çıkarabilir.
KARNABAHAR
Brokoliye benzer bir biçimde karnabahar, çiğ tüketildiğinde sindirim sorunlarıyla karşılaşmaya neden olabilir. Kızartma veya ızgara olarak tüketmek de midenizin yorulmasına neden olabilir. Fakat yapılan çalışmalar sonucunda karnabaharın kaynatılmak yerine fırında pişirilerek tüketilmesinin mineral ve vitaminlerde en az kaybı yaşıyor.
BRÜKSEL LAHANASI
En lezzetli yiyecekler arasında bulunan brüksel lahanası, pişirildiğinde çok daha lezzetli bir hale gelir. Çiğ tüketilmeleri durumunda şişkinlik ve gaza neden olabilir. Ayrıca yapılan çalışmalar, brüksel lahanasının pişirilerek tüketimesi, izotiyosiyanatlar adı verilen ve tümörlerin büyümesini engellemeye yardımcı olan kanserle savaşan bir bileşiğin açığa çıkmasını sağlar.
LAHANA
Lahana, sarmasından yemeğine kadar en sevilen sebzelerden biri. Fakat bu sebze, doğru tüketilmediğinde yarardan çok zarar verebiliyor. Çiğ sindirilmeye çalışıldığında önemli sindirim sorunlarına neden olabilir. Fakat piştiğinde K ve C vitaminin yanı sıra magnezyum ve folat içeriğinin de daha iyi tüketilmesini sağlar.
ISPANAK
Ispanak birçok besin içeriğini çiğ olduğunda değil pişmişken daha iyi sunar. Ispanakta bulunan ve demir ve kalsiyum emilimini engelleyen oksalik asit, ısı sayesinde azalır. Bu nedenle ıspanağı pişirmek, vücudun besini daha fazla almasını sağlayacaktır.
KABAK
Yapılan araştırmalar sonucunda kabağın kızartılarak ve buharda pişirmeye kıyasla haşlama yönteminde besin faktörünün daha fazla artışı saptandı. Kabağın tüketimi esnasında kabuğunu soymamak önemlidir. Besin potansiyelinin birçoğunu kabuğunun hemen altında barındıran bu sebze, haşlanarak tüketildiğinde çok daha yararlı olacaktır.
DOMATES
Domatesin muhteşem çiğ kokusunu aldığımızda hemen yemek istesek de pişirerek tüketmek çok daha sağlıklı. Isıya maruz kaldığında domates, kalp sağlığını koruyan ve kanser riskini azaltan bir antioksidan olan likopenin üretir. Üstelik pişirilmesi, sindirimi de kolaylaştırarak oldukça faydalı bir sebzeye dönüşür.
