Her gün sadece bir kaşıkla başlayıp, yıllar içinde beyninizi koruyabilirsiniz! Bilim insanları, yıllardır sofralarımızda yer alan basit bir alışkanlığın, ölümcül bir hastalıktan korunmada büyük rol oynayabileceğini ortaya koydu.
Yeni araştırmalar, bu şaşırtıcı beslenme tercihinin, özellikle ilerleyen yaşlarda yaşam kalitesini artırabileceğini ve hafıza kaybı gibi ciddi sorunlara karşı etkili bir kalkan oluşturabileceğini gösteriyor.
Peki, milyonlarca insanın hâlâ yeterince önemsemediği bu mucizevi detay ne? Cevabı bilimsel verilerle birlikte haberimizde...
Yeni araştırmalar, sofralara sadece bir kaşık zeytinyağı eklemenin, demanstan kaynaklı ölüm riskini ciddi oranda azaltabileceğini ortaya koydu. Kalp sağlığına olan katkılarıyla bilinen zeytinyağı, şimdi de beyin sağlığı açısından hayati bir rol oynayabileceğini gösteriyor.
Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu tarafından yürütülen kapsamlı araştırma, 92.000'den fazla yetişkini yaklaşık 30 yıl boyunca takip etti. Katılımcıların her gün en az 7 gram (yaklaşık 1 tatlı kaşığı) zeytinyağı tükettikleri tespit edildi.
Araştırmanın ilk sonuçları Temmuz 2023'te Amerikan Beslenme Derneği'nin yıllık toplantısında sunuldu. Tam metin ise Mayıs 2024'te JAMA Network Open adlı hakemli dergide yayımlandı.
Çalışmanın sonuçları oldukça çarpıcı: Her gün zeytinyağı tüketen bireylerin, demansa bağlı ölüm riskinin %28 daha düşük olduğu tespit edildi. Bu oran, margarin ya da ticari mayonez gibi doymuş yağ içeren ürünleri tercih eden kişilerde gözlemlenmedi.
Harvard Üniversitesi araştırma görevlisi ve çalışmanın yazarlarından Anne-Julie Tessier, şu açıklamayı yaptı:
"Bu araştırma, zeytinyağı gibi bitkisel yağların sadece kalp sağlığına değil, aynı zamanda beyin sağlığına da katkı sağladığını ortaya koyuyor."
Zeytinyağı, Akdeniz diyetinin temel bileşenlerinden biri olarak kabul ediliyor. Daha önce yapılan araştırmalar, bu diyetin kalp hastalıkları, yüksek tansiyon ve kolesterol gibi sağlık sorunlarını önlemede etkili olduğunu göstermişti. Yeni bulgular ise zeytinyağının beyin sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerini somut verilerle destekliyor.
Araştırmaya göre, her gün yaklaşık 5 gram margarin veya mayonez yerine zeytinyağı tercih edilmesi, demansa bağlı ölüm riskini %8 ila %14 oranında azaltabiliyor.
Araştırma, diğer bitkisel yağların veya tereyağının bu olumlu etkiyi göstermediğini ortaya koydu. Bu da zeytinyağının içeriğinde bulunan antioksidanlar, tekli doymamış yağ asitleri ve polifenoller gibi özel bileşenlerin rol oynayabileceğini düşündürüyor.
Çalışmaya dahil olmayan ancak bulguları değerlendiren İngiltere merkezli beslenme uzmanı Duane Mellor, şunları söyledi:
"Bu araştırma zeytinyağının faydasını gösterse de, neden-sonuç ilişkisini tam olarak kurmak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var."
Demanın nedeni henüz tam olarak bilinmese de, bazı risk faktörleri bilimsel olarak tanımlanmış durumda. Özellikle yaş, genetik, ve çevresel etmenler demans riskini etkileyebiliyor. Ancak yaşam tarzına bağlı bazı unsurlar da bu riski önemli ölçüde artırabiliyor.
The Lancet dergisine göre demans vakalarının %45'i önlenebilir. İşte risk faktörlerinden bazıları:
İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS), demans riskini azaltmak isteyen bireyler için şu yaşam tarzı önerilerinde bulunuyor:
Zeytinyağı tüketimi, sadece kalp değil, beyin sağlığı için de kritik bir alışkanlık olabilir. Araştırmalar, küçük bir değişikliğin – örneğin her gün sofranıza bir kaşık zeytinyağı eklemenin – uzun vadede yaşam kalitesini ve süresini artırabileceğini gösteriyor.
Günlük beslenme rutinine zeytinyağını dahil etmek, özellikle doğal ve katkısız formda tercih edildiğinde, demans riskine karşı basit ama etkili bir savunma hattı oluşturabilir.
