D vitamini, kemik sağlığı da dahil olmak üzere vücuttaki birçok fonksiyonunu etkiler. Araştırma ayrıca düşük D vitamini düzeylerinin otoimmün hastalıklar için bir risk faktörü olabileceğini göstermektedir. Buna karşın çoğu kişi yeterli miktarda D vitamini alamıyor. Ancak tüketilen gıdalardan D vitamini almak, tüm bu olumsuz etkilerden korunmanıza yardımcı olabilir.
Araştırmalar, yetişkinlerin yaklaşık %35'inin D vitamini eksikliği olduğunu gösteriyor. Bu oran farklı bölgelerde daha da yükselebiliyor. Vücudumuz güneş ışığına maruz kaldığında D vitamini üretir. Ancak bunun dışında tükettiğimiz besinlerden de almamız mümkündür.
GÜNLÜK ÖNERİLEN D VİTAMİNİ MİKTARI
D vitamini için günlük değer (GD) 800 IU'dur (20 mcg). D vitamini içeriği, gıda paketlerinin üzerindeki beslenme gerçekleri etiketinde GD yüzde olarak listelenmiştir. Bu size yiyeceğin günlük D vitamini ihtiyacınızın ne kadarını sağlayacağını söyler. Aşırı güneşe maruz kalmak cilt kanseri riskini arıtabileceğinden D vitaminini yiyeceklerden veya takviyelerden almak en iyisidir.
İşte D vitamini açısından en zengin yiyecekler.
YAĞLI BALIKLAR
Somon, popüler bir yağlı balıktır ve harika bir D vitamini kaynağıdır.
Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı (USDA) Gıda Bileşimi Veritabanına göre, 100 gram somon 526 IU D vitamini veya DV'nin %66'sını içerir.
Somonun yabani ya da çiftlikte yetiştirilmiş olması, D vitamini içeriğini büyük ölçüde etkileyebilir.
Ortalama olarak, avlanan somon balığı daha fazla D vitamini içerir. D vitamini miktarı, somonun nerede yakalandığı ve yılın zamanına göre değişir.
Diğer yağlı balık türleri de iyi D vitamini kaynaklarıdır. Pisi balığı ve uskumru, 3,5 ons (100 gram) porsiyon başına sırasıyla 190 IU ve 643 IU sağlar.
TON BALIĞI
Ton balığı, 100 gramlık bir porsiyonda 269 IU'ya kadar D vitamini içerir, bu da günlük ihtiyacın %34'üne denktir.
Yumurtadaki proteinin çoğu beyazında bulunur ve yağ, vitaminler ve mineraller çoğunlukla yumurta sarısında bulunur.
Bir büyük yumurtanın sarısı 37 IU D vitamini veya günlük ihtiyacın %5'ini içerir.
Yumurta sarısının D vitamini seviyesini birkaç faktör etkiler. Tavuğun güneşe maruz kalması, tavuk yeminin D vitamini içeriği ve sıvı sarının UV ışığına maruz bırakılması yumurtadaki D vitaminini artıracaktır. Aynı yem verildiğinde, güneş ışığında dışarıda dolaşan merada yetiştirilen tavuklar, 3-4 kat daha yüksek seviyede yumurta üretirler.
Ek olarak, D vitamini açısından zenginleştirilmiş yem verilen tavukların yumurtaları, 100 gram yumurta sarısı başına 34.815 IU'ya kadar D vitamini içerebilir. Yani bir yumurta sarısı yaklaşık 17 gram ise, tek bir yumurtada yaklaşık 2,5 kat daha fazla D vitamini alırsınız.
MANTAR
Güçlendirilmiş gıdaların yanı sıra mantarlar, hayvansal olmayan tek yeterli D vitamini kaynağıdır.
İnsanlar gibi mantarlar da UV ışığına maruz kaldıklarında D vitamini sentezleyebilirler.
Bazı yabani mantarlar, UV ışığına maruz kaldıkları için mükemmel D2 vitamini kaynaklarıdır. Kuzugöbeği, doğada yetişen bir mantar türüdür. Bu mantarlardan bir fincan, DV'nin %17'si olan 136 IU D vitamini içerir.