Dermatoloji Uzmanı Dr. Kadir Kaya, Cilt Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında önemli açıklamalarda bulundu. Cilt kanserinin, ciltteki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması ve anormal büyümesi sonucu gelişen bir kanser türü olduğunu belirten Uzm. Dr. Kadir Kaya, "En sık rastlanan çeşitleri bazal hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom ve malign melanomdur. Melanom dışındaki türler genellikle daha yavaş seyrederken, melanom daha hızlı ilerleyip erken teşhis edilmediğinde ciddi hayati risklere yol açabilir" dedi.
ÇOCUKLUKTA OLUŞAN YANIKLARA DİKKAT!
Cilt kanserinin meydana gelmesinde çevrenin ve genetik faktörlerin önemini vurgulayan Uzm. Dr. Kaya. bu hastalığın en büyük etkenin ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalmak olduğunu dile getiriyor.
Uzm. Dr. Kaya, cilt kanserinde risk faktörlerini şöyle sıraladı:
"Güneş ışınlarına uzun süreli maruz kalmak,
Açık ten rengine, açık saç ve göz rengine sahip olmak, çilli cilt yapısı,
-Ailede cilt kanseri öyküsü bulunması,
-Bağışıklık sisteminin zayıflamış olması,
-Çocuklukta geçirilen şiddetli güneş yanıkları,
-İleri yaş,
-Çok sayıda beni bulunan bireyler,
-Uzun süre açık havada çalışan meslek grupları (çiftçiler, balıkçılar, inşaat işçileri),
-Solaryum kullanımı,
-Bazı kimyasal ve fiziksel karsinojen maddelere maruziyet."
"BU ORANLAR GİDEREK ARTIŞ GÖSTERİYOR"
Türkiye'de görülen cilt vakaları ve artışları hakkında konuşan Uzm. Dr. Kaya. "Türkiye'de cilt kanseri görülme sıklığı 2023 yılında yayınlanan (2019 yılı verilerine ait) Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı rakamlarına göre 100.000 kişide yaklaşık 20-30 arasında değişmektedir ve bu oran giderek artış göstermektedir.
Tüm kanser vakaları arasında cilt kanserlerinin payı yüzde 10–15 gibi önemli bir oranı oluşturmaktadır.
Ülkemizde en sık melanom dışı deri kanserlerine rastlanmakta, melanom ise daha nadir görülmektedir (yaklaşık 100.000'de 1 oranında)" ifadelerinde bulundu.
Ortaya çıkan verilere göre, son 10 yılda ülkemizde cilt kanseri vakalarında bir artış olduğunu belirten Uzm. Dr. Kaya. "Bu artışın başlıca nedenleri arasında yeterli güneş koruyucu önlemlerin alınmaması, nüfusun yaşlanması, solaryum kullanımındaki artış ve sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaşması sayesinde erken teşhisin daha sık konulabilmesi yer alıyor" dedi.
VÜCUDUNUZU KONTROL EDİN!
Uzm. Dr. Kaya, cilt kanserinde görülen bazı belirtileri şu şekilde sıraladı:
"Benlerde şekil, renk veya büyüklük değişimi.
Kanayan, kabuklanan veya uzun süre iyileşmeyen yaralar.
Düzensiz kenarlı, birden fazla renk tonuna sahip lekeler."
"GENÇ YAŞLARDA DA GÖRÜLEBİLİR"
Uzm Dr. Kaya, cilt kanserinin daha çok 50 yaş üstü insanlarda görüldüğünü söyleyerek, "Ancak, genç yaşlarda da görülebilir. Özellikle melanom tipi cilt kanserlerinin genç erişkinlerde de rastlanabilmesi, bu hastalığın her yaşta ciddiye alınması gerektiğini göstermektedir" açıklamasında bulundu.
Cilt kanserinden korunmak için çevresel risk faktörlerinden uzak durmanın önemine vurgu yapan Uzm. Dr. Kaya, şu tavsiyelerde bulundu:
"Güneş ışınlarının en dik geldiği 10.00-16.00 saatleri arasında doğrudan güneşe maruz kalmaktan kaçının.
-Dışarıda bulunmanız gerekiyorsa gölgede kalmaya özen gösterin.
-UVA ve UVB ışınlarına karşı koruma sağlayan, SPF 30 ve üzeri geniş spektrumlu güneş koruyucu ürünler kullanın. İki saatte bir yeniden uygulayın.
-Yüzdükten ya da aşırı terledikten sonra koruyucunuzu mutlaka yenileyin.
-Geniş kenarlı şapkalar ve uzun kollu giysiler kullanarak fiziksel koruma sağlayın. Gerekirse şemsiye kullanın.
-Çocukluk çağından itibaren güneşten korunma bilinci aşılayın.
-Solaryum kullanımından kaçının.
-Vücudunuzdaki ben ve lekeleri düzenli aralıklarla kendiniz gözlemleyin ve yılda bir kez dermatoloji uzmanına görünmeyi ihmal etmeyin."
CİLT KANSERİNDE TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Kanser tedavisinin birçok faktörlere bağlı olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Kaya, "Cilt kanserinde uygulanacak tedavi yöntemi kanserin tipi, büyüklüğü, yerleşim yeri, derinliği ve hastanın genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir.
Cerrahi eksizyon (kanserli dokunun çıkarılması) en sık uygulanan yöntemdir. Bazı hastalarda kriyoterapi, küretaj ve elektrokoterizasyon, fotodinamik tedavi, topikal ilaç tedavileri, radyoterapi veya immünoterapi gibi farklı seçenekler de tercih edilebilir.
Özellikle melanom gibi agresif seyreden türlerde erken teşhis hayati öneme sahiptir. İleri evre vakalarda sistemik tedaviler gerekebilir." şeklinde konuştu.
"GÜNEŞTEN KORUNMAYI ALIŞKANLIK HALİNE GETİRİN"
Uzm. Dr. Kaya, cilt kanserini önüne geçmek için alınabilecek bazı önlemlerden bahsederek, "Ancak bunun için farkındalık oluşturmak, güneşten korunmayı alışkanlık haline getirmek ve düzenli doktor kontrollerini aksatmamak gerekir.
Mayıs ayı, bu konuda toplumda bilincin artmasına katkıda bulunmak için iyi bir fırsat sunuyor. Cildinizde veya benlerinizde fark ettiğiniz herhangi bir değişiklikte vakit kaybetmeden bir dermatoloji uzmanına başvurmayı ihmal etmeyin" ifadelerini kullandı.
