Yaz sıcağında çabuk bozulmasın diye serin bir yere kaldırdığınız domatesler aslında tüm lezzetini ve besin değerini kaybediyor olabilir. Bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri, domatesin doğru saklama yöntemi konusunda yıllardır bildiklerimizi alt üst ediyor! İşte domatesin gerçek düşmanı ve onu taptaze tutmanın altın kuralları…
Sıcak yaz günlerinde meyve ve sebzeleri taze tutmak neredeyse imkânsız gibi görünse de, bazı basit kuralları bilmek gıda israfını önlemenin anahtarı olabilir. Bunların başında ise domatesin saklanma şekli geliyor. Pek çok kişi domatesleri buzdolabına koyarak doğru yaptığını sansa da, uzmanlar bunun büyük bir hata olduğunu söylüyor.
Özellikle yaz aylarında gıdalar daha hızlı bozulduğu için pek çok kişi sebze ve meyveleri serin tutmak adına buzdolabına yerleştiriyor. Ancak tüketici uzmanları, domatesin buzdolabına konmaması gerektiği konusunda uyarıyor. İngiltere'de yapılan bir Instagram paylaşımında, uzmanlar domateslerin buzdolabına konduğunda hem tatlarının hem de dokularının değiştiğini ve bu durumun onları adeta "tatsız" hale getirdiğini belirtiyor.
Peki ama marketlerde neden soğuk reyonlarda tutuluyorlar? Bu da tüketicilerde kafa karışıklığı yaratıyor. Marketlerin bu tercihi, domateslerin raf ömrünü uzatmaya yönelik bir strateji. Ancak eve geldikten sonra yapılması gereken, domatesleri serin ve gölgeli bir yerde oda sıcaklığında muhafaza etmek.
Bu konuda yapılan bilimsel araştırmalar da uzmanları destekler nitelikte. 2016 yılında Florida Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, iki farklı domates türü üzerinde 25 binden fazla geni inceleyerek soğukta saklamanın etkilerini araştırdı.
Araştırma, domateslerin genetik faaliyetlerinin soğukta önemli ölçüde yavaşladığını ve özellikle tatlılık ve aroma gelişiminden sorumlu genlerin neredeyse devre dışı kaldığını ortaya koydu.
Domateslerin anavatanı olan Güney Amerika'nın tropikal iklimine alışık olmaları da, bu sonucu destekliyor. Dolayısıyla soğuk ortam, domatesin doğal gelişimini engelliyor ve lezzetini kaybetmesine neden oluyor.
Buna rağmen, yazın aşırı sıcaklarında domatesleri dışarıda bırakmak da riskli olabilir. Serious Eats yazarı Daniel Gritzer, yıllar içinde birçok güzel domatesi sıcakta bırakarak kaybettiğini itiraf ediyor. Gritzer'e göre en ideal yöntem şu: Marketten alınan domatesleri önce serin bir yerde olgunlaştırın. Hafifçe bastırıldığında yumuşak hissediliyorsa ve sapından kolayca ayrılıyorsa, domatesiniz olgunlaşmış demektir.
Eğer olgun domatesleri hemen tüketmeyecekseniz, bu aşamadan sonra buzdolabına koyabilirsiniz. Bu, domatesin birkaç gün daha dayanmasını sağlar. Ancak unutulmaması gereken nokta şu: Soğukta bekleyen domatesi yeniden oda sıcaklığına getirerek yemeden önce biraz dinlendirmek, tat açısından daha iyi sonuç verecektir.
Domateslerinizi daha uzun süre saklamak istiyorsanız, onları dondurmak da bir seçenek. Bunun için saplarını çıkarıp bir kap ya da torbaya koyarak dondurmanız yeterli. Kullanmak istediğinizde ılık su dolu bir kaseye koyarak çözülmelerini sağlayabilirsiniz. Ancak bu yöntem taze tüketim için değil; çorba ya da sos gibi pişirme işlemlerinde kullanılmak için uygundur. Çünkü dondurulmuş domatesin dokusu taze haliyle aynı olmaz.
Domatesin tadını ve kalitesini korumak için saklama koşulları büyük önem taşıyor. Basit birkaç yöntemle damak tadınızı koruyabilirsiniz.
