9 Eylül 2024 itibariyle tüm öğrenciler 2024-2025 yılı okul dönemine başlayacak. Ancak bu sene ilk defa okula gidecek olan öğrenciler heyecanlı olduğu gibi kaygı da hissedebilir. İlk defa okula gidecek olan öğrencilerin aileleri bu süreçte nasıl bir yol izlemeli? Aileler minikleri ilk okul yıllarına hazırlamak adına neler yapabilir? Sabah.com.tr bu soruların cevaplarını Psikolog Tuana Nur Yazıcılar'a sordu.
İlk defa okula gidecek olan çocukların kaygılı hissetmesinin normal olduğunu söyleyen Yazıcılar, ailelerin bu süreçte nasıl bir yaklaşım izlemesi gerektiğini anlattı, akran zorbalığına karşı alınması gereken önlemlerden bahsetti.
KAYGININ SEBEBİ ÇOCUKLARIN KENDİNİ GÜVENDE HİSSETMEMESİ
Çocukların okula başlama sürecindeki kaygısının evden yani anne babadan ayrılmakla ilgili korkuyla ilişkili olduğunu söyleyen Yazıcılar, "Burada çocuğun yeni bir ortama adapte olma endişesi söz konusudur. Çocuğun kendini güvende hissetmemesi ve dolayısıyla kaygı yaşaması çocukta çeşitli fiziksel ya da duygusal belirtilere neden olabilir" dedi.
KAYGI YAŞAYAN ÇOCUKLARDA BU BELİRTİLER GÖRÜLÜR
Psikolog Tuana Nur Yazıcılar, kaygı yaşayan çocuklarda görülebilecek belirtileri ise "karın ağrısı, mide bulantısı, baş ağrısı, çeşitli uyku sorunları, iştahsızlık ve ağlama nöbetleri" şeklinde sıraladı.
ANNE BABALAR BU KONUDA NE YAPABİLİR?
"Peki anne babalar çocuklar okula başlamadan önce nasıl yaklaşabilir?" sorusuna cevap olarak Yazıcıoğlu, "Burada da çocuğu önceden okula ve yeni sürece hazırlıyor olmak çok önemli. Çocuğa okulu tanıtmak, okul açılmadan önce okula gidip bakmak, öğretmenleriyle tanıştırmak çocuğun kaygısını azaltabilir. Bununla beraber okul günlerinde hazırlık için önceden belirli rutinlere başlıyor olmak, bunlar okul günlerine benzer uyku ve yemek düzeni oluşturmak olabilir. Ve tabii ki çocuğa kendi deneyimlerimizden yaşına uygun şekilde bahsetmek ve okulun aslında nasıl bir yer olduğu konusunu çocuklara anlatıyor olmak önemli. Çünkü burada çocukların en fazla kaygıya sürüklenmesine sebep olan şey belirsizlik duygusudur" dedi.
Bu süreçte sabırlı olunması gerektiğini belirten Psikolog Tuana Nur Yazıcılar, çocuklarda kaygı görülmesinin normal olduğunu ve bu durumun üstesinden gelmek için özellikle okul ve öğretmenle iş birliği yapmak, sabırlı yaklaşmak ve çocuğun duygularını dinliyor ve anlıyor olmak gerektiğini söyledi.
'HİSSETTİKLERİNİN NORMAL OLDUĞUNU SÖYLEYİN'
Çocuğun okulla ilgili kaygılarına karşı açık iletişim kurmanın önemli olduğunu belirten Yazıcılar, çocukları cesaretlendirmenin önemli olduğunu söyledi. "Çünkü çocuğumuzun hissettiği şeylerin normal olduğunu ve okulun aslında güvenli bir ortam olduğunu anlatıyor olmamız gerekiyor ve hiçbir zaman çocuğun kaygılarını küçümsememek gerekir. Onun endişelerini anladığımızı ve birlikte bir çözüm bulabileceğimizi hissettirmemiz gerekir" diyen Yazıcılar, ailelerin de bu süreçte kaygı duyabileceğini belirtti.
ANNE BABALAR DA KAYGI HİSSEDEBİLİR
Psikolog Tuana Nur Yazıcılar, "Okula alışma sürecinde anne babalar özellikle okula ilk başladığı zaman çok yoğun kaygı hissedebiliyorlar. Daha çok çocukları üzerinde anne baba ayrılık kaygısı yaşayabiliyor. Çocuğundan ayrılmak istemeyebiliyor" diyerek bu durumda da önce kendi kaygımızı kontrol altına almanın ve çocuğa bunu yansıtmamanın çok önemli olduğunu söyledi.
ÇOCUKLARI OKULA ALIŞTIRMANIN YOLU
Çocukları okula alıştırmak adına nasıl bir yol izlenebileceğini anlatan Yazıcılar, "Okula ilk başladığında kısa süreli ayrılıkları yani çocuğa kademeli olarak okula alıştırmak faydalı olabilir. Eğer mümkünse birkaç gün okulda, okul bahçesinde bekleyip çocuğun güvende hissetmesini sağlayabiliriz, ancak bu süre her gün biraz daha azaltılarak çocuğun bağımsız şekilde okula adapte olması sağlanmalıdır" dedi.
AKRAN ZORBALIĞINA KARŞI AİLELER BUNLARA DİKKAT ETMELİ
Okula başladığında akran zorbalığına maruz kalan çocukların aileleri için Tuana Nur Yazıcılar önerilerde bulundu:
"Aileler çocuklarını çok iyi gözlemlemelidir, eğer çocuğun okula gitmeme isteği okul korkusu değil de zorbalığa maruz kaldığı için ortaya çıktıysa bunu iyi ayırt etmek önemlidir. Bu nedenle çocukla iyi bir iletişim kurmak ve davranışlarını iyi gözlemlemek gerekir. Çocuğun zorbalığa maruz kaldığını düşünür yada öğrenirsek büyük tepkiler vermekten kaçınmalı, okul ile işbirliği içerisinde hareket etmeli ve çözüm arayışına girmeliyiz. Çocuğun duygularını anlamalı ve destek olduğumuzu hissettirmeliyiz. Ayrıca tüm bunlara ek çocuğun öz güvenini geliştirecek aktivitelere yönlendirmek faydalı olacaktır. Ancak tüm bunlara rağmen çocuğun okul ile ilgili sorunları devam ediyorsa mutlaka bir uzman desteği gerekir."
