Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Abdurrahim Sayılır, kolon kanserinin, dünya genelinde sık görülen ve ölümcül olabilen bir kanser türü olduğunu söyledi. Doç. Dr. Sayılır, "Ülkemizde kadın ve erkelerde en sık görülen 3. kanser türüdür. Ancak erken teşhis ve düzenli tarama yöntemleriyle önlenebilir veya tedavi edilebilir" diye konuştu.
9 ALTIN ÖNERİ
Doç. Dr. Sayılır, kolon kanserinden korunma ve erken teşhis için izlenebilecek bazı önlemleri şu şekilde sıraladı:
"Yeterli lif, sebze ve meyve tüketimi: Yeterli miktarda lif alımı, kolon kanseri riskini azaltmada önemlidir. Tam tahıllı ürünler, sebzeler, meyveler, baklagiller ve kuruyemişler gibi lif açısından zengin yiyecekler tüketin. Her öğünde çeşitli renklerde sebzeler ve meyveler tüketmek, antioksidanlar ve vitaminler açısından zengin bir diyet oluşturmanıza yardımcı olur. Özellikle yeşil yapraklı sebzeler, havuç, brokoli, lahana, kabak, domates, portakal, çilek ve böğürtlen gibi besinler tüketmeye özen gösterin.
Fazla kırmızı et ve işlenmiş et tüketiminden kaçının: Kırmızı et ve işlenmiş etlerin (salam, sosis, pastırma gibi) aşırı tüketimi kolon kanseri riskini artırabilir. Bu yüzden kırmızı et tüketimini azaltın ve mümkünse haftada birkaç kez tüketin. Bunun yerine, beyaz et (tavuk, hindi) ve balık gibi protein kaynaklarını tercih edin.
Düşük yağlı ve şekerli beslenin: Sağlıklı yağlar (zeytinyağı, avokado gibi) ve kompleks karbonhidratlar (tam tahıllar, baklagiller) içeren bir diyet benimseyin. İşlenmiş şekerlerden ve doymuş yağlardan kaçının.
Sigara ve tütün ürünleri kullanmayın: Sigara kullanmayın veya sigarayı bırakın, diğer tütün ürünlerinden de uzak durun.
Alkolden uzak durun: Alkol tüketimi kolon kanseri riskini artırabilir.
Su tüketiminiz artırın: Vücudunuzun ihtiyacı olan su miktarını karşılamak için günlük olarak yeterli miktarda su için.
Düzenli egzersiz yapın: Sağlıklı bir yaşam tarzı sadece beslenme ile değil, aynı zamanda düzenli egzersiz yapmakla da desteklenmelidir. Haftada en az 150 dakika orta şiddetli egzersiz veya 75 dakika yüksek şiddetli egzersiz yapmayı hedefleyin.
Düzenli doktor kontrolünü ihmal etmeyin: Düzenli olarak doktor kontrolünde olun ve önerilen kolon kanseri tarama testlerini yaptırın. Kolon kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bu nedenle, düzenli tarama ve sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarıyla kolon kanserinden korunmak mümkündür.
Kolonoskopik tarama yaptırın: 45 yaş ve üstü kişiler için önerilen bir tarama yöntemidir. Kolonoskopi, kolon ve rektumun iç yüzeyinin incelenmesini sağlayan bir endoskopik işlemdir. Herhangi bir anormallik tespit edilirse, doktorlar bu lezyonları çıkartabilir veya biyopsi yapabilir."
TEŞHİS VE TARAMA YÖNTEMLERİ
Doç. Dr. Abdurrahim Sayılır, kolon kanseri tarama yöntemlerini ise şu şekilde açıkladı:
"Kolonoskopik tarama: 45 yaş ve üstü kişiler için önerilen bir tarama yöntemidir. Kolonoskopi, kolon ve rektumun iç yüzeyinin incelenmesini sağlayan bir endoskopik işlemdir. Herhangi bir anormallik tespit edilirse, doktorlar bu lezyonları çıkartabilir veya biyopsi yapabilir.
Kolonoskopik polipektomi: Kolonoskopi sırasında kolon veya rektumun iç yüzeyindeki poliplerin çıkarılması işlemidir. Polipler, kolon veya rektumun iç yüzeyinde oluşan küçük, anormal doku kümeleridir ve bazıları kanser öncüsü olabilir. Polipektomi, kolonoskopi sırasında poliplerin tespit edilmesi ve çıkarılması işlemlerini içerir. Kolonoskopun ucundaki özel aletlerle, doktor polipleri keserek veya yakarak çıkarır. Polipler çıkarıldıktan sonra, bunlar laboratuvara gönderilerek incelenir ve gerekirse kanser oluşum riskini belirlemek için analiz edilir.
Kolonoskopik polipektomi: Kolon kanseri taraması ve önlenmesinde önemli bir adımdır ve risk altındaki bireyler için önerilen düzenli tarama programlarının bir parçasıdır. Bu işlemi gerçekleştirmek için bir deneyimli gastroenteroloji uzmanına danışmak önemlidir.
Gayatada gizli kan testi (GGK): Kolon kanserinin erken belirtilerinden biri olan gaitada kan kaybını tespit etmek için kullanılan bir testtir. 45 yaş üzerinde yılda bir kez yapılması önerilmektedir. Pozitif sonuçlar, kolonoskopi gibi daha kapsamlı testlerin yapılmasını gerektirebilir.
Doç. Dr. Sayılır, "Bu önerileri takip ederek kolon kanseri riskinizi azaltabilir ve daha sağlıklı bir yaşam sürdürebilirsiniz. Ancak, kişisel sağlık durumunuzun kontrolü ve riskleri azaltmak için gastroenteroloji uzmanınızla görüşmeniz önerilir."
