Alzheimer vakalarında her geçen yıl artış görülmesi ve ilerleyen yıllarda çok daha fazla insanın bu sorunla karşılaşma riski taşıması nedeniyle birçok araştırma yapılıyor. Yakın tarihli bir araştırma ise; umut verici yeni bir tedavinin ortaya çıkan bilişsel gerileme sorunu ortaya çıktıktan sonra "iyileştirebilme" gücüne sahip olabileceğini gösterdi. İşte ayrıntılar…
ALZHEIMER BUNAMAYA NEDEN OLAN HASTALIKLARDAN YALNIZCA BİRİ
Uzmanlar, alzheimerı, hafızayı ve düşünme becerilerini, sonunda ise en basit görevleri yerine getirme yeteneğini yavaş yavaş çok eden bir beyin bozukluğu olarak tanımlıyor. Alzheimer hastalığı, yaşlı yetişkinler arasındaki en yaygın bunama sebebi olarak öne çıkıyor.
"Bunama" terimi ise kişinin günlük yaşamını ve etkinliklerini bozacak derecede düşünme, hatırlama ve akıl yürütme gibi bilişsel işlevlerin kaybı anlamına geliyor. Farklı hastalıklar bunama neden olabilse de Alzheimer'ın ve diğer bilişsel gerileme biçimlerinin arkasındaki neden tam olarak bilinmiyor.
Uzmanlar, nörodejeneratif bozuklukların, ilerleyici ve geri döndürülemez bir nöron kaybı ve beyin işleviyle sonuçlandığını belirtiyor. Bunamaya neden olabilecek diğer hastalıkların Lewy vücut demansı, frontotemporal demans ve vasküler demans olacağı da belirtiliyor.
BİLİŞSEL DÜŞÜŞÜN BİRÇOK NEDENİ BULUNUYOR
Alzheimer gibi hastalıkların bilinen bir tedavisi olmadığından, bilişsel gerilemeye neyin neden olduğu hakkında daha fazla şey öğrendikçe keşfedilmeye devam eden önleyici tedbirlere odaklanılmaktadır.
Örneğin Harvard Health, 2019'da diş eti iltihabı (diş eti hastalığı) ile Alzheimer hastalığı arasında bir bağlantı olduğunu bildirdi . Son zamanlarda yapılan bir araştırma, diş eti iltihabına neden olan bakterilerin Alzheimer hastalığıyla da bağlantılı olabileceğini söylüyor. Bu tür bakterilerin Porphyromonas gingivalis olarak adlandırıldığını ve ağızdan beyne gidebildiğini açıkladı. Bakteri beyne girdikten sonra, sinir hücrelerini yok edebilen, hafıza kaybına ve sonunda Alzheimer'a yol açabilen gingipainler adı verilen enzimler salgılar.
ÖNLEYİCİ TEDBİRLER HALA BUNAMA İÇİN EN ETKİLİ YÖNTEM
Sağlıklı beslenmenin iyi beyin sağlığına katkıda bulunduğu bulunmuştur; Yüzme ve koşu gibi aerobik aktivitelerin de faydalı olduğu kanıtlanmıştır ve sosyalleşme gibi beklenmedik alışkanlıkların bile bunamayı önlemeye yardımcı olduğu gösterilmiştir. Bunların hepsi, demans riskini azaltmaya yardımcı olmak için araştırmaya dayalı önerilerdir, ancak hastalığı engellemek için geliştirilen ilaçlar bir tedavi olarak etkili değildir.
Weill Institute for Neurosciences Hafıza ve Yaşlanma Merkezi, "Mevcut ilaçlar Alzheimer hastalığını veya diğer bunamaları tedavi edemez, ancak yavaşlatabilirler ve birlikte yaşamayı kolaylaştırabilirler" diye açıklıyor. Ancak yapılan yayınlarda, "ilaçlar herkes için işe yaramayabilir" açıklamasında bulunuluyor ve ilaçların hastalığı kötüleştirebileceğine veya istenmeyen yan etkilere sahip olabileceğine dikkat çekiyor.
Ancak Medical News Today, yeni bir araştırmanın demansın tedavisi hakkında umut verici veriler ortaya çıkardığını ve bu çalışmanın muhtemelen duymuş olabileceğiniz bir hormonu içerdiğini bildiriyor.
BİLİŞSEL GERİLEMEYİ DÜZELTEBİLECEK O HORMON…
Harvard Health , "aşk hormonu" olarak adlandırılan oksitosinin, bilişsel gerilemeyi tersine çevirmenin anahtarı olabileceğini açıkladı. Oksitosin, hipotalamusta üretilen ve hipofiz bezi tarafından kan dolaşımına salınan bir hormondur. Araştırma, doğum sürecini kolaylaştırmaya yardımcı olmakla birlikte, "aşık olduğumuzda vücudumuz ayrıca oksitosin üretir " diyor. Bu nedenle oksitosin, "aşk hormonu" ve "kucaklaşma hormonu" olarak da biliniyor.
Neuropsychopharmacology Reports tarafından yayınlanan bir çalışma , Tokyo Bilim Üniversitesi'ndeki araştırmacıların "hafıza bozukluğu olan farelerin burunlarına uygulanan hücreye nüfuz eden bir oksitosin türevinin kemirgenin bilişsel bozukluğunu tersine çevirdiğini " keşfettiklerini ortaya koydu.
Doktor Ajay Verma , Medical News Today'e burun yoluyla uygulanan hormonlar hakkında yeni keşfedilen bilginin "birçok ilacın beyne taşınmasını iyileştirmek için uygulanabileceğini" söyledi. Verma, çalışma için kullanılan farelerde oksitosinin sonuçları umut verici olsa da, "Bunun insanlarda nasıl etki edeceğini bekleyip görmemiz gerekecek" dedi.
