NP İstanbul Beyin Hastanesi'nden Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Oğuz Tanrıdağ, Alzheimer hastalığı ile ilgili sorularımızı yanıtladı…
Basit unutkanlık ne demektir, Alzheimer unutkanlığından farkı nedir?
Unutma ve unutkanlık farklı şeylerdir. Unutma her yaşta ve herkes için geçerli, olağan bir olaydır. Yaş ilerledikçe öğrenme devam etmekle birlikte unutma daha sık yaşanır. Basit unutkanlık, unutkanlık olmaktan çok unutmadır. Yaş ilerledikçe unutma da doğal biçimde arttığı için bazı insanlar bunu Alzheimer hastalığının başlangıcı olarak düşünürler. Eğer 70 yaşındaki bir kişi kendi yaş grubu içinde dikkati çekecek bir unutkanlık göstermiyor da aile içinde ve dışında gençlere oranla daha fazla unutuyorsa, bunun basit unutkanlık olma olasılığı yüksektir. Basit unutkanlıkları basit olmayanlardan ayıran önemli bir özellik de bu kişilerin unutmasının sadece yakın dönemde yaşananlarla ilgili olmamasıdır. Eskileri iyi biçimde hatırlayan ancak son günlerde olanları hatırlamakta zorluk çekenler beyinlerinde açık biçimde kayıt zorluğu yaşayan kişilerdir ki mutlaka incelenmeleri gerekir.
SUDOKU BULMACADAN DAHA ETKİLİ
Alzheimer hastalığından korunmada bulmaca çözmenin faydası var mı?
Yeni şeyler öğrenmenin ve eğitim yoluyla beyni yoğun biçimde kullanmanın, belleği güçlendirdiği gerçeğinden yola çıkılarak beyni sürekli meşgul tutmanın etkisinin olabileceği iddia edilmiştir. Alzheimer hastalığındaki esas problem eski hafızayla ilgili değil, yeni öğrenilenlerle ilgilidir. Çoğu hastalar bulmaca sorularının önünde saatler boyu cevabı bulmak adına beklemektedirler. Yeni bilgileri hatırlamak için sarf edilen bu zaman birçok insanın sıkılmasına, bulmacadan kopmasına neden olur. Ben sudoku çözmeyi öneriyorum. Çünkü sudoku bulmaca çözmekten farklıdır. Sudoku sırasında kişiler kendilerine verilen ihtimallerden mantıksal çıkarımlar yapmak zorundadır. Sudoku sırasında devreye giren bellek değil, dikkat ve karar vermedir.
AYAKKABI BUZDOLABINA GİRERSE...
Alzheimer hastalığının 10 uyarıcı belirtisi nedir?
1- Gündelik hayatı etkileyen unutkanlıklar: Yakın dönemi ilgilendiren randevu, toplantı, alışveriş listesi gibi her türden bilgiyle ilgili unutkanlıklar.
2- Planlama ve hesaplama zorlukları: Faturalar, yemek tarifleri, işlerin sırası ve süresiyle ilgili yaşanan zorluklar.
3- Daha önce sorunsuz yapılan iş ve ev görevlerinde aksama: Evin düzeniyle ilgili karışıklık, eşyaların nasıl kullanıldığıyla ilgili bilgilerin hatırlanmasında zorluk.
4- Zamanla ve yerlerle ilgili yaşanan kafa karışıklığı: Düzenli gidilen dükkanların, caminin, iş yerinin bulunamaması. Günün saatlerini, günleri, ayları karıştırma. Evin odalarını karıştırma.
5- Görüntüleri algılama zorluğu: Bu zorluk hem yazıları okumada, hem de şekil algısındaki bozuklukla ortaya çıkar. İnsanların birbirine benzer yüz ifadelerinden farklı kimlik bilgileri çıkartma.
6- Konuşma ve anlamada zayıflama: Kelime sayısında azalma, anlam kaymaları görülebilir.
7- Eşyaları olağan yerlerinden farklı yerlere koymak ve unutarak yakınlarını kaybetmekle veya hırsızlıkla suçlama: Örnekler arasında ayakkabıyı buzdolabına koyma, yumurtaları yatak altında saklama sayılabilir.
8- Yargılama ve karar vermede güçlük: Gündelik hayat içinde önceleri kolaylıkla alınan kararlar için uzun zamanlar geçirme, bir türlü karar verememe ya da olağandışı şaşırtıcı kararlar.
9- Sosyal aktivitelerden çekilme: Düzenli olarak yapılan sosyal birlikteliklerden vazgeçme. Eve kapanma ve tekdüze yaşantıya geçiş.
10- Kişilik ve davranış değişiklikleri: Eli açık bir kişiyken cimri birisine, tersi biriyken savurgan birine dönüşmek. Hiçbir şeyden zevk almama.
ALZHEİMER'I YAVAŞLATMAK İÇİN BUNLARI TÜKETİN
E vitamini açısından zengin besinler
Badem
Fındık
Dolmalık fıstık
Patlamış mısır
Tahin
Kabak çekirdeği
Dolmalık biber
Kıvırcık
Nane
Sivri biber
Kereviz yaprakları
A vitamininden zengin besinler
Yumurta sarısı
Karaciğer
Ispanak
Havuç
Süt
Yeşil biber
Kayısı
Yeşil sebzeler
Domates
Portakal, greyfurt
B vitamininden zengin besinler
Bulgur pilavı
Sığır eti
Balıketi
Kuzu böbreği, yüreği, karaciğeri
Beyaz peynir
C vitamini açısından en zengin besinler
Kuşburnu
Maydanoz
Tere
Roka
Kırmızı Lahana
Çilek
Karnabahar
Ispanak
Yeşil sivri biber
Turunçgiller (Portakal, mandalina, greyfurt, limon)
B6 vitamininden zengin besinler
Acı pul biber
Sivri biber
Kereviz yaprakları
Ceviz
Dereotu
Keten tohumu
Tam buğday ekmeği
B12 vitamininden zengin besinler
Yulaf, çavdar, kepek ekmeği
Tam buğday ekmeği
Bamya
Tarhana çorbası
Yer fıstığı
Dolmalık fıstık
B2 vitamininden zengin besinler
Süt dana karaciğer
Süt dana böbrek
Tavuk karaciğeri
Dereotu
Tarhana çorbası
Pul biber
