Soğuk algınlığı, diş ağrısı vb. gibi sorunlarla karşılaştığımızda ilk olarak antibiyotik kullanmak aklımıza gelir. Uzmanlar ise antibiyotik zararlarını üstüne basa basa vurgu yapıyor. Vatandaşlar Google arama motorundan '' Antibiyotik zararları nelerdir, antibiyotik ne kadar, kaç gün kullanılmalıdır?'' sorusuna yanıt arıyor. Bu ilacın kullanırken muhakkak doktor tavsiyesi alınmalıdır. İşte ilaç hakkındaki kullanım detayları sizlerle…
ANTİBİYOTİĞİN ZARARLARI NELERDİR?
1. Ciddi alerjik reaksiyonlar oluşturabiliyor: Bu alerjik reaksiyonlar sadece hafif bir kaşıntı ya da deri döküntüsü şeklinde gelişebildiği gibi, ölümle sonuçlanabilecek kadar şiddetli olabiliyor.
2. Karaciğer fonksiyonlarını bozabiliyor: Karaciğer fonksiyon testleri adı verilen kan tetkikleriyle bu yan etkiler takip edilebilmektedir. Altta yatan karaciğer hastalığı olanlarda karaciğerde metabolize olacak bir antibiyotiklerden kaçınılmaktadır.
3. Böbrek yetmezliği yapabiliyor: Böbrekler üzerine toksik etkiler oluşturarak organ yetmezliğini tetikleyebiliyor. Akut böbrek yetmezliğinin en az 5'te biri, kullanılan ilaçlar nedeniyle gelişiyor.
4. Antibiyotik ilişkili ishale yol açabiliyor: Normalde bağırsak içinde 400'den fazla bakteri türü bulunuyor ve bunlar hastalık oluşturmadıkları gibi, fayda sağlıyorlar. Antibiyotik kullanımı bu normal floradaki bakterilerin ölmesine ve böylelikle fırsatçı bakterilerin üremelerine ortam hazırlıyor ve böylelikle ishaller oluşabiliyor. Hatta dizanteriyi taklit eden kanlı ishal tablosu gelişebiliyor.
5. Obeziteye neden olabiliyor: Son yıllarda yapılan araştırmalar gösteriyor ki; özellikle bebeklik ve çocukluk dönemlerinde daha sık antibiyotik kullananlarda obezite daha çok görülüyor.
GEREKSİZ ANTİBİYOTİK KULLANIMININ YAN ETKİLERİ NELER OLABİLİR?
• Antibiyotikle ilişkili olarak ishal oluşabilir.
• Bağışıklık sistemine zarar verdiği ve vücuda yararlı mikroorganizmaların olduğu florayı değiştirdiğinden antibiyotik direnci gelişip, hastalıklar daha ciddi boyutlara ulaşabilir (zatürre, sinüzit, menenjit gibi).
• Obeziteye yol açabileceği konusunda görüşler vardır. Bağırsak florasını değiştirerek hastalarda obeziteye neden olabilir.
• Alerji olasılığı vardır. Aşırı ve gereksiz antibiyotik kullanımında flora değişimi ve mukozal bağışıklığın azalması sonucu alerjik hastalıklara eğilim artar.
• Böbrek fonksiyonlarında bozulma; özellikle, böbrek hastalığına eğilimi olan kişilerde aminoglikozidler gibi bazı antibiyotiklerin toksik olduğu unutulmamalıdır.
• Karaciğer toksisitesi de olası yan etkiler arasındadır.
BEBEKLERDE ANTİBİYOTİK KULLANIMI NASILDIR?
Antibiyotik verildikten sonra 48 ila 72 saat içerisinde bebekler kendini daha iyi hissedebilir. Ancak daha iyi hissetme, tam bir iyileşme anlamına gelmez. Antibiyotik, doktorun tavsiye ettiği süre dahilinde yani hastalığa neden olan tüm bakterilerin yok olacağı şekilde kullanılmalıdır. Bebekte iyileşme işaretleri görülmesinin ardından antibiyotik kullanımını sonlandırmak, bakterilerin antibiyotiklere karşı direnç kazanmasına sebep olabilir. Bu da bir sonraki hastalıkta daha güçlü bir antibiyotik kullanımını gerektirebilir.
ANTİBİYOTİK KULLANIRKEN ALKOL ALINABİLİR Mİ?
Aralarında mantar, parazit ve sıtma ilaçlarının da bulunduğu antibiyotikleri kullanılırken alkol kullanılması, bulantı, kusma, başağrısı, ateş basması ve havale nöbeti gibi belirtilere yol açabilir. Ayrıca alkol kullanılması birçok antibiyotiğin vücuttaki etkisini azaltır. Karaciğerde işlenen antibiyotiklerin sürekli alkol kullananların karaciğerine zarar verme riski yüksektir.
EMZİRİRKEN ANTİBİYOTİK KULLANILIR MI?
Erken doğmuş bebeğiniz varsa, bebek 1 aydan küçükse ve özellikle sarılığı olan bebeklerde mümkün olduğunca Bactrim ve muadillerinden sakınmak gerekir. Klindamisin grubu(Cleosin, Klin, Klindan),Metronidazol grubu(Flagyl, Nidazol), Kemisetin gibi Kloramfenikol grubu ve Tetrax tarzı tetrasiklin grubu ile, Sipro ve muadili gibi siproflaksasin ve benzeri tüm fluorokinolon grubu antibiotikler mecbur kalınmadıkça emziren anne tarafından kullanılmamalıdır.
