Derimiz en güzel giysimiz, saçımız ve tırnaklarımız en değerli mücevherlerimizdir. Güzelliğimize güzellik katan cilt rengimizi oluşturan melanin pigmentimiz, genetik yapımız, çevresel faktörler ve stres ile değişebilmektedir. Derimize rengini veren bu pigmentler bizi güneşin ve ışık kaynaklarının zararlı etkilerinden korumaktadır. Pigment yapan hücrelerde ve pigmentteki kayıplar nedeniyle ise Vitiligo veya halk arasında bilinen adıyla 'Ala' hastalığı gelişmektedir. Bu hastalığın oluşumundaki risk faktörlerinin yüzde 80'i genetik yapımıza bağlı iken geri kalan yüzde 20'si ise çevresel faktörler ile ilişkilidir. Ortak genetik risk faktörleri nedeniyle bu hastalarda eş zamanlı otoimmün (bağışıklık) yani vücudun kendi kendine zarar vermesiyle gelişen hastalıklar örneğin tiroit, şeker, eklem, kansızlık ve böbrek üstü bezi hastalıkları gelişebilmektedir.
BAŞKA BİR HASTALIĞIN HABERCİSİ OLABİLİR
Vitiligo olmanın faydası var mıdır? Bu nasıl soru diyebilirsiniz. Ama yanıtı şöyle ki, Vitiligo hastalığına eşlik edebilecek diğer hastalıkların araştırılması ve olası gelişiminin takibi ve tedavisi çok önemlidir. Böylece derimizin rengindeki bu değişiklik bize bir başka ciddi ölümcül olabilecek hastalığın tanısı ve tedavisi için bir ipucu sağlamış olacaktır.
Bir diğer önemli bakış açısı ise Vitiligolu hastaların bazı kanser türlerindeki risklerinin azalmış olmasıdır. Bu durum Vitiligo ile ilişkili otoimmün yani vücudun kendiyle savaşı sırasında akciğer, meme, yumurtalık, deri, böbrek ve karaciğer gibi bazı kanser çeşitlerinin gelişiminin baskılanabilecek olmasıdır.
BU HASTALIĞA YAKALANAN MANKENLER RAĞBET GÖRÜYOR
Üçüncü ve popüler olanı ise dünyaca ünlü insanların, mankenlerin bu hastalık nedeniyle oluşan görsel imajları ve paylaşımları çok beğenilmiş olup buna bağlı olarak da işlerinde aranan kişiler olmalarıdır. Winnie Harlow, Roger Monte'yi model kadın ve erkek ünlülere örnek olarak verebiliriz. Steve Martin, Jon Hamm, Holly Marie'yi ise dünyaca ünlü Vitiligolu yıldızlara örnek olarak verebiliriz. Michael Jackson'ın ten rengini açtırdığı söylentilerine karşın kendisi ve ailesinin Vitiligo hastası olduklarını ifade ettikleri söylenmektedir.
LAZERLE PİGMENT UYARIMI
Estetik kozmetik işlemlere gelince, beyaz alanlar iğneli yöntemler ile deri içine özel kapatıcı renk veren pigmentler yerleştirilerek kapatılabilir. Ancak bu yöntemin ek hastalıkların görünümünü ve fark edilmesini geciktirme ihtimali vardır. Ayrıca hastalık iyileştiğinde veya zamanla uygulanan pigment azalması ilerleyen dönemlerde renk farklılıklarına yol açacağı için kontrolün yapılması önemlidir. Estetik ve kozmetik işlemlerin bir diğer kullanım amacı ise tedavide kullanılan ilaçların deri içine ulaşması için iğneleme yöntemleri ve deride çok ince kuyucuk açabilen lazer sistemlerinin ardından ilaçların uygulanmasıdır. Bir diğer uygulama ise özel bir dalga boyunda lazer ve ışık sisteminin deride pigment uyarımını sağlayarak tek başına da tedavide fayda sağlayabilmektedir. Kamufle özellikli güneşten koruyucu olan ürünler kullanılması da önerilir.
SAÇ EKİMİ DE BİR YÖNTEM
Vitiligo tedavisinde eğer hastalık stabil seyrediyorsa saç ekimi yönteminden faydalanılabilir. Sınırlı alan tutulumu, kılların olmadığı alanlarda mevcut kıllardaki kök hücrelerden faydalanmak amacıyla kişinin renkli kıllı alanlarından kılları alınarak saç ekimi uygulaması yöntemi ile Vitiligolu alana ekilmesi bir diğer pratik cerrahi yöntemdir. Vitiligo cerrahisini pratik hale getiren özel cihazlarda geliştirilmektedir.
TEDAVİDE NELER YAPILMAKTADIR?
Tedavide başta etkilenen deri alanı, yayılım hızı, hastanın yaşı ve varsa eşlik eden hastalıklarının değerlendirilmesi çok önemli. Basamaklı algoritmik tedavi yaklaşımında hastanın tüm durumu değerlendirilir. Tedavi seçenekleri ise kremler, ağızdan ve iğne şeklinde bağışıklığı etkileyen ilaçlar, ev tipi veya hastane tipi fototerapi uygulamaları, lazer sistemleri, kozmetik uygulamalar, cerrahi yaklaşımlar, oksidasyon sistemini düzenleyen tedaviler, diğer alanların renginin açılması gibi seçeneklerdir.
UMUT VEREN YENİLİKLER
En yeni gelişme Vitiligo tedavisinde kullanılan bir ilacın deriye sürülebilir formunun bu yıl kullanım onayı almasıdır. Bu ilacın ülkemize gelme ihtimali yıllardır beklediğimiz bir yenilik arayışı olarak biz doktorları ve hastaları heyecanlandırmaktadır. Son yıllardaki diğer bir güzel gelişme ise bir çeşit kolesterol ilacının Vitiligo gelişim basamaklarını hedef alarak bağışıklık sistemi, oksidasyon durumu, dolaşımdaki fazla çalışan yapılara etki ederek tedaviyi sağlamasıdır. Maliyet olarak da ucuz bir seçenek olan bu ilacın hangi hastada hangi şartlarda kullanılabileceği ise dermatoloji, kardiyoloji ve endokronoloji bölümlerinin bir arada değerlendirmesi ile olabilir.
