Rahim ağzı kanseri, rahim ağzı bölgesindeki hücrelerde gelişen kanserdir. Dünyada kadınlarda en sık görülen dördüncü kanser türüdür.
Belirtileri nelerdir?
Kanser erken evrede iken çoğu zaman belirti ve bulgu göstermez. En sık görülen belirtiler ilişki sonrası, adet aralarında, menapoz sonrası kanama gibi anormal kanama bulguları, kötü kokulu sulu veya kanlı akıntı, kasık ağrısı, ilişki sırasında ağrı ve bel ağrısıdır.
Hangi yaş aralığında görülür?
Rahim ağzı kanseri olgularının çoğunu genç yaştaki kadınlar oluşturur. En sık görüldüğü yaş aralığı 35-55 yaş arasıdır. Ancak 20 yaş altı ve 85 yaş üstü tanı alan olgular da var.
HPV aşısıyla önlenebilir mi?
HPV aşısı (virüs türlerinin neden olduğu enfeksiyonu önleyen aşı) rahim ağzı kanseri ve HPV ile ilişkili diğer kanserlere karşı riski azaltır. Aşı, yeni HPV enfeksiyonlarını önler ancak mevcut enfeksiyonları veya hastalıkları tedavi etmez. Aşı, HPV'ye maruz kalmadan önce uygulandığında en iyi sonucu verir ama yine de düzenli olarak rahim ağzı kanseri taraması yaptırılmalı.
Hastalığın cinsel hayatla ilişkisi var mıdır?
Rahim ağzı kanseri olan olguların yüzde 99'unda yani neredeyse tamamında sebep cinsel yolla bulaşan HPV enfeksiyonudur. Erken yaşta cinsel ilişki, HIV taşıyıcısı veya AIDS olmak en önemli risk faktörleri. Ayrıca sigara ve uzun yıllar doğum kontrol hapı kullanmak, erken yaşta ve çok sayıda doğum yapmak bilinen diğer etkenler. Tek eşlilerde risk çok daha az.
Tedavi nasıl yapılır, ne kadar sürer?
Serviks erken tanı ile tamamen önlenebilir. Ancak tümörün hücresel tipi, boyutu, yayılımı, hastanın genel sağlık kondisyonu, doğurganlık beklentisi gibi birçok durum tedaviyi belirler. Tümü değerlendirildikten sonra uygulanabilecek tedaviler cerrahi, radyoterapi ve kemoterapiyi içerir. Bazı hastalarda bu seçeneklerin birlikte uygulandığı çoklu tedavi planları da gündeme gelir. Tedavi süresi ve başarı tüm bu faktörlere bağlı.
Tedaviyle rahimin alınması gibi bir durum söz konusu mu?
Kanser henüz gelişmeden tedavi edilirse kadının doğurganlığı tamamen korunabilir. Kanser gelişen olgularda ise çok erken aşamada tanı alan uygun hastalarda doğurganlığı koruyucu tedavi yaklaşımları uygulanabilir. Ancak, bu evreden sonra tanı alan kişilerde sağ kalımın sağlanması için rahmin alınmasını da içeren çok daha kapsamlı bir cerrahi uygulanması gerekir.
Hastalığın ölüme yol açma riski nedir?
Küresel sıklık ve ölüm oranları, tarama programlarının uygulanması, HPV aşısının kullanılması ve tedaviye ulaşılabilirliğe bağlı değişkenlik gösterir. 2018 yılında Türkiye'de yaklaşık 2 bin 500 kadına serviks kanseri tanısı koyulduğu ve yine yaklaşık bin 250 kadının serviks kanserinden öldüğü tahmin ediliyor. 2020 yılında tüm dünya çapında tahmini 604 bin yeni rahim ağzı kanseri vakası görülmüş ve bu kansere bağlı 342 bin ölüm gerçekleşmiş.
