Koku ve tat alma duyularımız yalnızca yemeklerden keyif almamızı sağlamaz, aynı zamanda hafıza, duygular ve sosyal etkileşimler üzerinde de büyük bir etkiye sahip. Ancak bu duyuların kaybı, sanıldığından çok daha ciddi hastalıkların erken belirtisi olabilir. Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan Tekeli, "Birçok kişi tat alma duyusunu kaybettiğini düşünerek, doktora başvuruyor, ancak aslında koku alma bozukluğu yaşadığını öğrenince şaşırıyor. Koku ve tat duyuları birbiriyle çok yakından bağlantılı olduğu için birindeki kayıp, diğerinde de sorun yaşanmasına neden olabiliyor" diye konuştu.
50 YAŞIN ÜZERİNDE GÖRÜLÜYOR
Koku kaybı yaşayan birçok kişinin bunun farkında bile olmadığını belirten Doç. Dr. Tekeli, tat ve koku alma bozukluklarının sanıldığından daha yaygın olduğunu belirterek, "Araştırmalar, dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık yüzde 15'inde bu sorunun görüldüğünü gösteriyor. Türkiye'de ise yaklaşık 4 milyon kişi tat veya koku alma problemi yaşıyor. Özellikle 50 yaşın üzerindeki bireylerde koku kaybı daha sık görülüyor ve bu oran yüzde 25'lere kadar çıkabiliyor" dedi.
Koku ve tat alma kaybının günlük yaşamda güvenliği de tehdit ettiğini belirten Doç. Dr. Tekeli, şöyle konuştu: "Özellikle yalnız yaşayan yaşlı bireylerde koku kaybı nedeniyle doğalgaz sızıntısını fark edememe, bozulmuş gıdaları tüketme gibi hayati riskler doğabiliyor. Bu da kişisel hijyen farkındalığının azalmasına ve sosyal hayatta olumsuz sonuçlara yol açabiliyor."
PARKİNSON VE ALZHEIMER'IN İLK BELİRTİSİ
Koku kaybının, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların ilk belirtilerinden biri olduğunu söyleyen Doç. Dr. Tekeli, "Yapılan çalışmalar gösteriyor ki, Parkinson teşhisi konulmadan yaklaşık 4 yıl önce, Alzheimer tanısı almadan ise 2 yıl önce koku fonksiyonlarında bozulma yaşanıyor. Bu hastalıkların erken teşhisinde koku testleri çok önemli" dedi.
ÖZEL KOKU REHABİLİTASYONU
Koku ve tat bozukluklarının tedavisinde, öncelikle altta yatan nedenin tespit edilmesi gerektiğini belirten Doç. Dr. Tekeli, "Bazı hastalarda medikal ya da cerrahi tedaviler uygulanabilirken, özellikle enfeksiyon kaynaklı kayıplarda koku rehabilitasyonu ile bu duyular geri kazanılabiliyor. Bu kapsamda, hastalara belirli kokular günlük olarak koklatılıyor, özel koku rehabilitasyonu yöntemleri uygulanıyor" dedi.
