D vitamini eksikliğinin özellikle anne adayları ve bebeklere olumsuz etkileri olabiliyor. Çocuk Endokrinoloji ve Neonatoloji Uzmanı Prof. Dr. Selim Kurtoğlu, D vitamini eksikliği ile ilgili önemli uyarılarda bulundu. Vücudun ne kadar D vitamini ürettiğinin birçok unsura bağlı olduğunu belirten Prof. Dr. Kurtoğlu, "Bunlar arasında güneş ışınlarına hangi saatler arasında maruz kalındığı, mevsim, hangi coğrafyada yaşandığı ve cildin rengi çok önemli. Vitamin D, yumurta, süt, balık ile hayvansal besinlerin yanı sıra mantar ve bazı sebzelerde de bulunuyor. Ama en çok güneşten alınmaktadır" dedi.
HORMON OLARAK KABUL EDİLİYOR
Prof. Dr. Kurtoğlu; D vitamininin bir vitamin olarak bilinse de hayatın tüm dönemlerinde birçok dokuya ve vücut fonksiyonuna olumlu etkileri nedeniyle hormon özelliği taşıdığının altını çizdi.
KANSERE KARŞI KORUYOR
Prof. Dr. Kurtoğlu, D vitamini eksikliğinin, rikets, kemik zayıflığı, kemik erimesi ve çocuklarda, erişkinlerde, yaşlılarda kemik kırıklarına yol açtığını belirtirken, hangi hastalıklara karşı koruduğunu ise şöyle sıraladı: "Bu etkilerinin dışında vücut bağışıklığı, kalp ve damar hastalıkları, metabolik hastalık tablosu, kanser ve otoimmun hastalıklar açısından koruyucu etkileri ortaya konulmuştur. Böbreklerde aktif D vitamini formuna dönüşür. Diğer etkilerine ek olarak beyin dokusunda önemli rollere sahiptir. Nöronlarda artma ve farklılaşma aşamalarında beyin ve sinirlerde vitamin D reseptörlere bağlanarak etki eder. Nörolojik gelişmeye olumlu katkıları ile ileri yaşlarda görülen dejeneratif beyin hastalıkları olasılığı azalmaktadır."
EKSİKLİĞİ FELAKET GİBİ
D vitamini eksikliğinin anne adayları ve bebeklere etkilerini ise Prof. Dr. Kurtoğlu, şöyle sıraladı:
Gebelikte D vitamini eksikliği hamileler ve anne karnındaki bebeklerde hayati riske yol açabilir. Ayrıca gebelik diyabeti gelişebilir.
Gebelikte obezite yüzde 22 oranında gözlenmektedir. Gebelerde obezite artışı D vitamini eksikliğinde daha sıktır. Yağ dokusunun artışı ile D vitamini düzeyi düşmeye başlar ve bu durum anne-bebek için olumsuz sonuçlara yol açar.
Bağışıklık sistemini bozarak, viral efeksiyonlarda artışa yol açar.
Vitamin D düzeyi yetersiz olan gebelerde vajinozis artar ve rahimde amnios sıvısında enfeksiyon gelişir.
Gebelikte D vitamini eksikliğine bağlı enflamasyonla beyin gelişimi de olumsuz etkilenmektedir.
Bebeklerde serebral palsi, anksiyete, depresyon, otizm, dikkat eksikliği ve hiperaktive bozuklukları sık görülmektedir.
İlerleyen yaşlarda şizofreni, depresyon, demans ve Parkinson gibi dejeneratif beyin hastalıkları olasılığı artmaktadır.
Kalp ve damar hastalıkları, metabolik sendrom, kanser ve otoimmun hastalıklarda artış daha fazla gözlenir.
Kemik gelişimi ve sağlığında sorunlar oluşabilir. Raşitizm, osteomalazi, osteopeni, osteoporoz ve kırıklarda artma gözlenir.
15 DAKİKA GÜNEŞLEN 2 BİN ÜNİTE 'D VİTAMİNİ' ÜRET
PROF. Dr. Kurtoğlu, şu önerilerde bulundu: "Gebeler, D vitamininden zengin olan yumurta, süt, yoğurt, karaciğer ve balık (somon, sardalya, uskumru, morina gibi ) tüketebilir. Bir yumurta 20, bir bardak süt 100, 100 gram somon balığı 345 ünite D vitamini içermektedir. D vitamini için güneşlenme önemli bir kaynaktır. 15-20 dakika güneşlenme ile 2000 ünite D vitamini üretilmektedir."
GEBELERİN YÜZDE 81'İNDE D VİTAMİNİ EKSİK
Ülkemizde 2005 yılında yapılan araştırmada gebelerde yüzde 81,7 ve bebeklerde yüzde 40 oranında D vitamini eksikliği saptandığını söyleyen Prof. Dr. Kurtoğlu, "Gebelik öncesinde vitamin D kaynakları ile beslenme ve D vitamini desteği önemlidir. Gebelikte D vitamini düzeyi 20 nanogram/ ml altında ise yetersiz, 12 altında ise düşük olarak yorumlanır. Sağlık Bakanlığı gebelerde 12 haftadan sonra ve doğumdan itibaren 6 ay süreyle günlük D vitamini desteğinin 1200 ünite olarak uygulanmasını önermektedir. Anne adaylarının yoğurt tüketimi de önemlidir" dedi.
