Son zamanlarda kene ısırması vakalarında artış yaşanıyor. İklim değişikliği ve artan hayvan hareketliliği, kenelerin daha önce görülmediği bölgelerde yayılmasına neden olabiliyor. Keneler, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) ve Lyme hastalığı gibi ciddi hastalıkları bulaştırabiliyor. Keneyi çıkarırken parçalarının deride kalmamasına dikkat edilmeli. Düzenli vücut kontrolü ve koruyucu önlemler enfeksiyon riskini azaltmada etkili. 2002 yılından bu yana ülkemizde 17 bin 132 vaka görüldü.
AÇIK RENKLİ GİYİNİN
İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Bilim Komisyonu Başkanı Dr. Çınla Nişli Kaya, kenelere karşı korunmak için şu uyarılarda bulundu: "Açık renkli, uzun kollu giysiler giyin. Pantolon paçalarınızı çoraplarınızın içine sokun. Ormanlık veya çalılık alanlarda bulunacaksanız pantolon, çizme ve şapka kullanın. Vücudunuzun özellikle katlantı bölgelerini (kasık, koltuk altı, dizlerin arkası gibi) düzenli olarak kontrol edin. Riskli bölgelerde piknik yaparken veya tarımla uğraşırken dikkatli olun, kamp ve doğa yürüyüşlerinden sonra kendinizi ve çocuklarınızı ayrıntılı bir şekilde inceleyin. Hayvancılıkla uğraşanlar hayvan barınaklarını belirli aralıklarla ilaçlatmalıdır."
KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ NASIL BULAŞIR?
"KKKA, keneler tarafından taşınan ve bulaştırılan, ateş, yaygın kas ağrıları ve kanama bozuklukları ile karakterize, ölümcül seyredebilme riski bulunan bir enfeksiyon hastalığıdır" diyen Dr. Kaya, hastalığın nasıl bulaştığını şöyle sıraladı:
● Enfekte kenenin insan cildine tutunmasıyla,
● Hasta hayvanların kanı, vücut sıvıları veya dokularıyla temas yoluyla,
● Hastalığı taşıyan bireylerin kanı veya vücut sıvılarıyla temas sonucu (sağlık personeli açısından önemli risk oluşturur).
KOLONYA DÖKMEYİN, YAKMAYIN!
Kenenin nasıl çıkarılması gerektiğini ise Dr. Kaya, şöyle anlattı: "Kene tutunmuşsa; deriye en yakın noktadan uygun bir cımbızla nazikçe, çevirmeden, düz bir şekilde çekilerek çıkarılmalıdır. Keneyi çıkarmak için üzerine kolonya ya da kimyasal dökmek, yakmak gibi yöntemler kesinlikle uygulanmamalıdır. Eğer kene çıkarılamazsa hemen sağlık kuruluşuna başvurulmalı. Kene çıkarıldıktan sonra ise ellerinizi ve kenenin tutunduğu bölgeyi sabun ve bol su ile iyice temizleyin. Kenenin çıkarılmasını takip eden 10 gün içerisinde ateş, halsizlik, kaslarda ağrı gibi semptomlar ortaya çıkarsa hemen doktora başvurun."
HANGİ BÖLGELERDE DAHA ÇOK GÖRÜLÜYOR?
Hastalık ülkemizde ilk olarak 2002 yılında görülmüş, 2003 yılında kesin tanısı konmuştur. KKKA vakaları, hastalığın başlıca bulaştırıcısı olan kenelerin aktifleştiği dönemden başlayarak, ülkemizde bahar ve yaz aylarında görülmektedir. Hastalık, ülkemizde bulaştırıcısı kene türünün yaşam alanlarıyla uyumlu bir şekilde görülmektedir. İlk kez Tokat ili ve civarında dikkatleri çeken KKKA vakaları çoğunlukla İç Anadolu'nun kuzeyi, Orta Karadeniz ve Doğu Anadolu'nun kuzeyinde yoğunlaşmaktadır.
HANGİ DURUMLARDA HEKİME BAŞVURULMALI?
KENE ısırığından sonra hangi durumda hekime başvurulması gerektiğini ise Dr. Kaya şöyle sıraladı:
Yüksek ateş, baş ağrısı, halsizlik, kas ve eklem ağrıları.
Bulantı, kusma, ishal.
Ciltte morarmalar, burun ve diş eti kanamaları.
KKKA, erken fark edildiğinde kontrol altına alınabilir. Ancak en güçlü savunma, hastalığa yakalanmamak için alınan basit ama kararlı önlemlerdir.
