Kuzey Carolina Üniversitesi Gazetecilik ve Kitle İletişimi Okulu 25 soruluk bir test hazırlamış.
Bazı soruların uyarlanmış şekli aşağıda:
Geçen yıl okulumuz kırtasiyeye 8.300 lira harcadı. Bu yıl giderler yüzde 5 azaltılacak.
Yani kaç lira harcanacak? a) 7.885 b) 7737 c) 6660 d) 6690
Merhametli ev sahibi, yeni bir iş bulana kadar Ahmet'in kirasını 804 liradan 402 liraya düşürdü. Kira yüzde kaç azaldı? a) Yüzde 50 b) Yüzde 100 c) Yüzde 200 d) Yüzde 300
5 arkadaş pizza ısmarladınız.
Sabahtan beri aç olduğunuzdan, dörtte birini siz yiyeceksiniz.
Kalanı eşit olarak bölüneceğine göre, diğerleri kişi başı ne kadar pizza yiyecek? a) 3/16 b) 4/11 c) 5/8 d) 5/12
Bir litre boya, 40 metre kare duvarı boyuyor. Eni 7, yüksekliği 30 metre olan duvar için kaç litre boya almalı? a) 5.25 b) 9.33 c) 52.5 d) 93.3 Testin hazırlanma sebebi, gazetecilerdeki matematik eksikliğine dikkati çekmek.
Çoğu gazetecinin matematik bilgisi, yıllar geçtikçe paslanıyor.
Örneğin geçen gün biri, "AK Parti yüzde 10 oy kaybetti" diyordu. Halbuki:
AK Parti 2011'de yüzde 50 (49.83) almıştı. 2015'te bu oran yüzde 41'e (40.92) düştü. O halde AK Parti 9 puan kaybetti.
Başka bir anlatımla oyları yüzde 18 oranında düştü. (Tam olarak 8.91 puan, yani yüzde 17.8) Bunlar basit hatalar. Ancak medyacılar, dünyanın her yerinde ciddi hatalara da imza atıyor.
Popüler matematikçi John Allen Paulos, "Matematikçi Gözüyle Haberler" adıyla çevirebileceğiz bir kitap yazarak, bunlara parmak basmıştı.
Bizim matematikçilerin ise böyle taraklarda bezi yok. "Halkı" yanlışlarıyla baş başa bırakmayı tercih ediyorlar.