Ankara'da yankılanan "İsrail devleti ve halkı dostumuzdur" sözü, hayata klişelerle bakanları sinir etti. Nasıl olur da, İsrail devleti ve halkı dostumuz olabilirmiş?
Önce şu 'halk' kelimesini bir yana koyalım. Halkların dostluğu veya düşmanlığı ayrı bir tartışma konusu. Biz asıl devletler arasındaki dostluktan ve düşmanlıktan söz edelim.
Bu tip konuları ele alırken mutlaka akılda tutulması gereken bir söz vardır. Britanya'nın eski başbakanlarından, 3'üncü Palmerston Vikontu Henry John Temple, Avam Kamarası'nda şöyle demişti:
"İngiltere'nin ebedi müttefikleri veya sürekli düşmanları yoktur. Sadece çıkarlarımız ezeli ve ebedidir." (1 Mart 1848)
Devletlerarası ilişkiler, tarih boyunca böyle olmuştur. Mesela Fransa ile Almanya yüzyıllarca savaştı. Sonra ne oldu? Bu iki ülke Avrupa Birliği için ittifak oluşturdu. Niye? Çünkü çıkarları bunu gerektiriyordu.
Türkiye'nin NATO ilişkilerine bakın. Sovyetler Birliği 1991'de yıkıldıktan sonra NATO krize girdi. Çünkü düşman kalmamıştı. Türkiye'de de "NATO'dan ayrılalım" diyenler boy göstermeye başladı.
Ama sonra... Rusya kendini toparlayıp şaşaalı günlerine dönmeye çalışınca... NATO da toparlandı. Türkiye de Suriye'ye inen Rusya'ya karşı yüzünü NATO'ya döndü.
Mekanizma basit aslında: İttifaklar genel şartlara göre kurulur. Konjonktür değiştiğinde, ittifaklar da değişir. Benzer şartlar, benzeri ittifakları tekrar oluşturur.
Dini kaygılarla İsrail'e ezeli ve ebedi düşman olarak bakanlar, yanlış yapıyor. Sormaları gereken soru şudur: "Bugünkü şartlarda Türkiye, kimle ittifak yapmalı, hangi devletle yakınlaşmalı?"
Eğer Suriye konusunda İran, Rusya ve Irak Hükümeti işbirliği yapıyorsa... Türkiye'nin NATO ülkelerinin ardından, İsrail ile de yakınlaşması anlaşılır bir durumdur.
Üstelik bu yakınlaşmanın tek nedeni Suriye meselesi değil. İşin içinde Doğu Akdeniz'deki devasa doğalgaz ve petrol rezervleri de var.
Not: İzin verin, bazı tüyleri diken diken ettirecek bir laf söyleyeyim... Hükümetin yerinde olsaydım, Antalya'ya sadece İsrail pasaportu taşıyanların girebileceği bir kumarhane yapılmasına izin verirdim. Mesela dedik...