Doğubayazıt'a bağlı Yeniköy'de 34 hane var. Bu hanelerde toplam 300 kişi yaşıyor. Ancak okuma yazma bilenlerin oranı sadece yüzde 5... Onlar da askerde, Ali okulunda öğrenmiş alfabe sökmeyi. Kadınların hiçbiri okuyup yazamıyor. Köylüler buna çare bulunması ve köylerine okul açılması için başvurduğunda ise Ağrı Valisi ve Milli Eğitim Müdürü, "35 çocuk için yeni bir okul açmak planlama hatası olur. Bir de masraf yapıp öğretmen tayin edemeyiz. İyisi mi, çocuklar en yakındaki bir başka okula gitsinler" dedi. Ancak 'en yakın köy' denilen yer 7 kilometre ötedeydi... Kışın -30'lara varan soğuk ve tipide el kadar çocuklar oraya gidemiyor, hatta donma tehlikesi geçiriyordu. Kaymakam köylülere, "Siz bir şeyler yapın, ben yardım ederim" sözü verdi. Muhtarın oğlu bilinçli bir genç adamdı. Mescidin yanında imama kiraladıkları ev kendilerinindi. Genç adam imama, "Hoca efendi, senden her türlü dini bilgiyi, duaları öğrendik. Her şey için teşekkür edip seni yolcu etmek istiyoruz. Müsadenle biz bu evi okul yapacağız" diyerek helallik istedi...
LİSEDE AYAKTA DERS!..
İmam da son derece aydın bir din adamıydı. Köylülere bu düşüncelerin doğru bir düşünce olduğunu belirtip, "Allah, ilim peşinde olan kullarını sever" diyerek helalık verdi. Mezra sakinleri gece gündüz çalışıp evi, tek derslikli okul haline getirdiler. Yandaki küçük oda ise müdür ve öğretmen odası oldu. Sobaları, sıraları, yer muşambalarını, halıları, perdeleri, kara tahtayı her şeyi köylü aldı. Öğretmeni de kendi aralarında topladıkları parayla tuttular. Vali Bey ise bu kadar inançlı, gayretli, idealist olduklarını görünce köylüleri kutladı ve vekil öğretmen Songül Hacıoğlu'nu (23) maaşa bağladı. Kaymakam ise okulu kendi çocuğunun okulu kabul ettiğini belirtip, yetişkin kadınların Songül Öğretmen'den özel ders alıp okumayı öğrenmeleri durumunda her türlü yardımı yapma sözünü verdi. Doğubayazıt'ın tek genel lisesinde sınıflar 75 kişi!.. Sıralarda dörtlü, beşli oturanları bırakın, hemen her sınıfta ayakta ders dinleyen 4-5 öğrenci oluyor ve nöbetleşe sıra paylaşıyorlar. Yine de centilmen davranıp kızları ayakta tutmuyorlar. Okul binası da hazin durumda. Rutubetli bodrumlarda bile sınıflar kurulmuş. Laboratuvar malzemeleri hem az ve hem de çürüyüp gidiyor. Eğitimde fırsat eşitliğinden bahsetmekse hayal. Ağrı ilinde olduğu gibi Doğubayazıt Lisesi'nde de üniversiteye öğrenci sokma oranı ülkemizin en düşüğü.
MÜDÜRÜN HÜZNÜ
Okul müdürü ve öğretmenler ziyaretimiz sırasında dert yanıp, "Hademe yok!.. Kalorifer, temizlik, bakım, onarım, badana, boya hep bizler ve öğrenciler tarafından yapılıyor. Doğubayazıt gençleri son derece zeki, mahir ve bilinçli... Ama onlara sunduğumuz imkanlar da bir o kadar sınırlı. Bu ilçenin pek çok zengini, önemli evladı var. Onlardan destek istiyoruz" diyorlar. Konuyla ilgili görüştüğümüz Genç İşadamları Derneği'nin de bir dizi çözüm önerisi var: "Lise binası eklentilerle dolambaç yapıya dönüşeceğine, çağdaş bir okul inşa edilmeli. 3000 mevcutlu bir genel lise binası, 5-10 yıllık ihtiyacı karşılayabilir."
