Kardeşler arasındaki sorunların kaynağında, çocuk sayısı, çocukların yaşları, cinsiyetleri, kişilik özellikler önemlidir. Ancak en önemli etken, ailenin tutumudur. Çocukların yaşlarına göre bekledikleri ilgi çeşidi ve miktarı farklıdır. Ergenlikte kardeş ilişkisi ve kardeş çatışması, kardeşin yaşı ile bağlantılıdır. Ergenin kardeş ile arasındaki yaş farkı azsa çatışma ve rekabet daha fazla olacaktır. Özellikle iki kardeş arasındaki cinsiyet farkı ilişki boyutunu etkiler.
Ergenlik döneminde sahip olunan küçük kardeş, dönemin neresinde olunduğuyla bağlantılı etki yapar. Ergenlik döneminin başında, kendi değişimlerine uyum sağlamaya çalışan ve ailesinin desteğine gerek duyan ergen, küçük kardeşe ayrılan zamanı kıskanabilir. Orta ergenlik döneminde ise aile ile olan çatışmalar kardeş bakımı, kardeşe ilgi ve kardeşin ergenin özel alanlarına girmesi gibi sorunlarla artabilir. Genellikle ergenliğin son dönemlerinde, küçük kardeşler sorun olmaktan çıkar. Hatta küçük kardeş için, özellikle aynı cinstense ergen iyi bir özdeşim modeli olabilir. Ama sorunlar varsa, aile büyük çocuğu kötü örnek ve sorun kaynağı olmakla suçlar. Özellikle tartışmalarda ailenin her zaman küçük olanın tarafını tutması sorunları arttırır. Zorla ağabey ya da ablalık yapmalarını istemek, gereksinim karşılarken "sen büyüdün" gibi sözlerle isteklerini ikinci plana atmak, ailenin yapabileceği hatalardır.
YAŞ FARKI ÖNEMLİ
En çok çatışma, yaşları birbirine yakın olan ergenler arasında çıkar. Aslında uygun aile tutumları ile kardeşler çok iyi arkadaş olabilir. Hatta zaman zaman birleşerek ebeveynlere karşı birlik olurlar. Ama aralarındaki rekabet sorunlar çıkarır. Bu hem başarı, hem ailenin ilgisini çekebilmek ve övgü alabilmek içindir. Aile bu rekabeti körüklerse ciddi tartışmalar olur.
Ergenlikte ortaya çıkan ya da artan başka bir kardeş sorunu da erkek çocukla, ergen kız çocuk arasındaki ilişkidir. Kız ergenler kardeşlerinin yaşamlarına müdahale etmesinden yakınır. Erkek çocuğun ailenin seçilmiş çocuğu olduğu durumlarda kıskançlık ve sıkıntı artar. Ailenin yapısına ve içinde yaşanan topluma göre değişen oranlarla da, erkek kardeş kız ergenin arkadaşlarına, kıyafetlerine karışmaya başlar. Özellikle ağabeyler ailenin ve kültürel yapının ona verdiğini düşündüğü yetki ile ve koruma iç güdüsü ile bu durumu sürdürmeye çalışır. Bu tutum aile tarafından desteklenirse, kardeşler arasındaki sorun çözümsüz hale gelir.
AİLE TUTUMLARI BELİRLEYİCİ
Her çocuğun farklı gereksinimi, her ailenin de çocuklarından farklı beklentileri vardır. Bu beklentiye uymayan çocuk için aile ilişkileri zor olacaktır. Hele de diğer çocuk ya da çocuklar bu beklentileri karşılıyorsa, zorluk artar. Çocuk kendini aile içinde dışlanmış hisseder. Oysa herkes başarılı omak ister. Önemli olan çocukların her birine başarılı olduğu hissini verebilmektir. Çocukları kıyaslamak yapılabilecek en büyük hatadır. Aile, niçin hep aynı çocuğun aynı tutumu sürdürdüğünü anlamaya çalışmalıdır. Çocukların herbirini ayrı değerlendirmek haksızlığı engelleyici olacaktır. Oysa, aileler bir çocuğun başarısını ya da olumlu yönlerini diğerine sıklıkla belirtir. Bu bazen örnek olsun gibi bilinçli yapılırken, bazen de tamamen bilinçsiz ve amaçsızdır. Ama bu konuşmalar aynı zamanda diğerinin başarısızlığını ve olumsuzluğunu vurgulamaktır. Bu diğer çocukları olumsuz etkiler. Kardeşe karşı aşırı tepki duymalarına neden olur. Diğer yandan ebeveynin aşırı desteklediği çocuk için de gelişim ve ilişkiler açısından sorun yaratır.
