Gün içinde, sözler arasında çok sık kullandığımız ama sıra kendimize geldiğinde sahiplenmediğimiz duygulardan birisi kıskançlıktır. Çünkü ne kadar içimizde hissetsek de, kendimizi denetleyemesek de için için kıskançlığın çok kabul görmeyecek bir duygu olduğunu düşünerek saklamaya çalışırız. Bunun dışına çıkan nadir durumlar yok değildir. Bazı insanlar 'sevdiğini kıskanmak'la övünür. O kadar çok övünür ve o kadar çok kıskançlığı sevginin bir derecesi gibi göstermeye çalışırlar ki aslında onaylanmadıklarının farkında olduklarını anlarsınız. Gerçekten kıskançlık kötü ve zararlı bir duygu mudur? Kıskanmak hiçbir işe yaramaz mı? Bunu anlayabilmek için kıskanma duygusunu tanımaya çalışmak gerekir.
YÜZLE ŞMEK ZORDUR
Kıskanmak çoğu kez utanılan bir duygu olarak algılanır. Bu nedenle kabul etmek, yüzleşmek zor gelir. Kıskançlık duygusu aynı anda birçok duyguyu birlikte getirir: Kaygı, mutsuzluk, korku ve kızgınlık. Bu duyguların hepsi olumsuz duygular olmakla birlikte, kıskançlıktan daha kolay dışa vurulabilen duygulardır. Oysa kıskançlık da diğer duygular gibi doğru dile getirilebilecek, dışa vurulabilecek bir duygudur. Kıskançlık duygusu ne zaman ortaya çıkar? Bir başkası ile kendimizi kıyasladığımızda bizde olmadığını düşündüğümüz şeyleri kıskanabiliriz.
İkili ilişkilerde ise kıskançlık, kıskandığımız kişinin başkasını tercih edeceği ve onu kaybedeceğimiz inancı ile ortaya çıkar. Birini kendimiz için tehdit olarak algıladığımız zaman onun bizden daha akıllı, daha çekici, daha başarılı olduğunu düşünmek kıskançlık için yeterli olur. Bu durumda kıskançlık davranışlarının ortaya çıkışı tamamen kendini koruma yöntemi olarak belirir. Yani kimse sizi kıskandıramaz aslında. İkili ilişkilerde, sevgiliyi, eşi kıskanmada da bu güvensizliğin karşıya değil, kendinize olduğunu hatırlamada yarar vardır. "Seven kıskanır" sözü sevdiğin kişiye kıskançlıkla zulüm yapamayacağın gerçeği karşısında anlamsız kalır.
Arkadaşını kıskanmak başarı getirir mi? Bu sorunun yanıtını bulmak için kıskançlık kelimesine ne anlam verdiğimizi gözden geçirmemiz gerekir. Kıskançlık ve haset kelimeleri arasındaki ayrım önem kazanır. Kıskançlık başkasında olanların kendinizde olmasını istemek ve bunun için çaba göstermek olduğu zaman yapıcıdır. Ama onda olanlar ben de niye yok şekline dönüp, karşındakini yok etmeye yöneldiği zaman tehlikeli bir duygudur. O zaman hasetten bahsetmek gerekir. Haset duyulan kişiyi aşağılamaya, küçültmeye, değersizleştirmeye yönelen kişi hem kendisi hem çevresi için tehlikelidir.
REK ABET DUYGUSU
Kıskançlığı artıran nedenlerden biri rekabettir. İstenen olmak, yükselen olmak, sevilen olmak, aranan olmak kıskançlık duygularını harekete geçirir. Eğer bu duygu kişiyi işini daha iyi yapmaya yöneltirse yapıcıdır. Ancak bunun yerine kıskandığı kişileri yıkmaya, kendine haksızlık yapıldığını, değerinin bilinmediğini, başkalarının çalışmaları nedeni ile değil, çeşitli nedenlerle kayırıldıklarını ileri sürüyorsa kıskançlık verimi düşürür.
Kıskançlık sahiplensek de, sahiplenmesek de zaman zaman herkesin hissettiği bir duygu. Önemli olan o duygunun bizden kaynaklandığını fark etmek ve kendimizde bulduğumuz eksik, olumsuz yanları düzeltebilmek için kullanmak. İşte o zaman kıskançlık işe yarayacaktır.
