Dünya genelinde karbon salınımının 2030'a kadar yüzde 50 azaltılmasını, 2050'ye kadar sıfıra indirilmesini öngören Paris İklim Anlaşması'nı Meclis'ten geçiren Türkiye hummalı bir çalışmaya girdi. Kamu kurumları tek tek acil eylem planlarını hazırlıyor. Koç, Sabancı, Söktaş gibi birçok şirket 2050 yılında karbon nötr olma hedefi kapsamında, somut ve uygulanabilir adımları içeren dönüşüm programlarını uygulamaya başladı. Sivil Toplum Kuruluşları da şirketleri bilinçlendirme faaliyetlerine hız verdi. İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD Türkiye) Başkanı Ebru Dildar Edin, nötr karbon hedefi için döngüsel ekonomiye geçiş gerektiğini belirterek, "Döngüsel ekonomi mekanizması ile yenilenebilir enerjiye ek olarak sera gazı emisyonlarının yüzde 45'ine etki etme imkânımız bulunuyor. Yapılan çalışmalara göre, küresel ısınmayı kontrol altına alabilme hedefini tutturmak için, dünyanın döngüsellik oranının yüzde 17'ye çıkarılması gerekiyor. Halihazırda tüm dünyanın döngüsellik oranı sadece yüzde 8.6... Hollanda'da da oran yüzde 24.5. Avrupa'da yayınlanan raporlara göre, döngüsel ekonomi kurallarının hayata geçirilmesi suretiyle, 2030'a kadar GSYH'de 82 milyar euroluk bir artış olabileceği, ayrıca 700 bin kişi için yeni istihdam fırsatı ortaya çıkabileceği tahmin ediliyor. Türkiye'nin ihracatının yüzde 50'sini AB'ye yaptığını düşündüğümüzde, döngüsel ekonomiye uyumu ülke olarak bizim de yapmamız gerekiyor" dedi.
PLATFORM KURDULAR
SKD Türkiye'nin GSYH'nin yüzde 15'ini temsil eden 80 üye şirketi olduğu anlatan Edin, döngüsel ekonomiye geçiş için platform kurduklarını söyledi. Türkiye Döngüsel Ekonomi Platformu'nun şu anda 24 farklı sektörden 200'e yakın üyesi var. Platformda gerçekleştirilen işlemlerle 1 milyon 750 bin euro değere karşılık gelen 13 bin tonun üzerinde malzemenin geri kazanılması sağlandı.
ATIKLAR HAMMADDE OLUYOR
Edin, platforma üye olan şirketlerin birbirlerinin atığını yeniden sisteme kazandırdıklarını anlatarak örnekler verdi. Buna göre, Bilecik Demir Çelik, atık refrakterlerden ikincil hammadde üretti. 1 yılda 550 bin euro tasarruf sağladı. Yaklaşık 1.200 ton boksit, 1.2 milyon kwh elektrik enerjisi, 65 bin sm3 doğalgaz tüketiminin önüne geçti. Kadifeteks, akrilik atığından elyaf elde edip, iplik ve kumaş üretti. Yaklaşık 20 ton/yıl üretim atığını geri dönüştürdü. P&G ve MGD Marmara Geri Dönüşüm, 67 ton standart dışı ürünü (deterjan, sabun, diş macunu, vb.) halı/ araba yıkamalarında kullanılan ürün haline getirdi. Anako'nun üretim dışı çıktısı olan yumurta kabuklarını, Arkim doğal gıda koruyucusu yaptı. Anadolu Etap'ın arıtma çamuru, Sütaş'ın tesislerinde, yenilenebilir enerjiye dönüştürüldü. Aromsa'nın yaklaşık 20 ton'luk organik atığını PepsiCo enerji üretiminde kullandı. Eczacıbaşı bünyesindeki Esan'ın toner ve floresan atıkları dönüştürüldü.
ZORLU DEĞİŞİM SÜRECİ
Gelecekte gezegenin en az 1.5 derece daha ısınacağının öngörüldüğünü söyleyen Edin, "Kritik eşiği ne kadar aşarsak, dünyamızda öngörülemez ve ciddi risklerin oluşma olasılığı o kadar artıyor. 1.5 derece ısınma hedefinin altında kalabilmek için tüm ev ödevlerimizi ve daha da fazlasını yapmak zorundayız. Emisyonlar keskin bir şekilde azalmak için fosil yakıt kullanımını şu andan itibaren düşürmeli, hatta durdurmalıyız. Bu konuda aksiyon almak artık sosyal ve ekonomik kaygıların ötesinde, insanlığın mevcudiyetiyle alakalı bir kaygı. Paris Anlaşması'nın Meclis'te onaylanmış olması şüphesiz önemli bir başlangıç. Ancak önümüzde zorlu bir değişim süreci var" değerlendirmesinde bulundu.
