Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yeni ekonomi modelinin rotasını çizdi. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile ekonomi yönetimi uygulamaya başladı. O gün bu gündür herhalde 'yeni ekonomi modeli'ni eleştirmeyen kalmadı.
Peki hakikaten model başarılı oldu mu ya da olacak mı?
Şu anda bakıldığında dünya ülkelerinden politika setinde ayrıştığımız doğru… Bu yüzden de Ortodokslar geleneksel yollardan sapılmasına karşı çıkıyorlar.
Eyvallah da…
Bu gün dünyada Ortodoks iktisat politikalarını uygulayan ülkelere bakarsanız onlar da başka sıkıntılarla boğuşuyorlar. Faiz artırsalar da enflasyonu düşüremiyorlar, diğer taraftan resesyonu körüklüyorlar. Yani krizden çıkış için doğru yol Ortodoks politikalar mı tartışılır!
Dün 12 ülkeden akademisyenler Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın ev sahipliğinde İstanbul'da düzenlenen 'Ekonomik Dönüşüm Zirvesi'nde bir araya geldiğinde de gündem dünyadaki uygulamalardı. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati zirvenin açılış konuşmasında 'ortodoks ve heterodoks' iktisat politikalarına vurgu yaptı. Ortodoks politikaların büyük krizlere neden olabildiğini belirterek, "Yeni ekonomi modelini uygulamaya almasaydık bugün enflasyonla birlikte durgunluk ve buna bağlı birçok sorunla yüz yüze kalacaktık" dedi.
Bakanın vurguladığı heterodoks politikalar geçmişte birçok ülkede uygulandı. Misal, 1970'lerde Bolivya ve Şili'de, 1980'lerde İsrail'de, 1990'larda Meksika, Brezilya, Arjantin, Sovyetlerden ayrılan Doğu Avrupa, Orta Asya Cumhuriyetleri ve Yugoslavya'da... Bazısında başarılı oldu. Bazısında olamadı. Bizde başarılı olup olmayacağını zaman gösterecek. Ancak dünya konjonktürüne bakılırsa Türkiye lehine birçok gelişme var.
Peki bu konuda uluslararası çevreler ne diyor?
İşte dünkü toplantıda akademisyenler bunu tartıştı. Fransa'nın Montpollier İşletme Okulu'ndan Prof. Roy Thurik "Türkiye ile kim ticaret yapmak istemez? Türkiye ekonomisinde büyük bir dayanıklılık var. 2020'de bile büyüme kaydetti. Böyle başka bir ülke yok dünyada. Hem de enflasyona rağmen, savaşlar olmasına rağmen, sınırlarda 5-6 milyon göçmen olmasına rağmen başarılısınız" dedi. Imperial College London'ın Finans Profesörü Jose-Luis Pedro, Türkiye'de makroekonomik seviyede farklı politikalar uygulandığını aktararak, "Bu da alternatif politika olarak karşımıza çıkıyor. Dış sarsıntıların daha az olmasını sağlayacak performanslar uygulanıyor" açıklaması yaptı. Asya Kalkınma Bankası'ndan Donghyun Park ise Türkiye'nin 20 yılda hızlı ekonomik büyüme yaşadığını belirtirken, "Neredeyse sıfırdan başlayarak bunu yaptı. Türkiye'nin yüksek gelire sıçramasında Anadolu kaplanları çok önemli rol oynayacak" dedi.
Demek ki, uygulanan politikaları dünyadaki iktisatçılar da dikkatle izliyor.
Ne dersiniz?
Türkiye küresel fırtınadan güçlenerek çıkarsa, yeni model iktisat kitaplarına girer mi?