* Bugünün yaşam koşulları için ne diyorsunuz?
Dünya her şeye rağmen geçmiş yüzyıllara oranla daha az stres altında. Çocuklarımızı öldüren salgın hastalıklar yok, insan haklarına artık daha çok önem veriliyor, yaşam standartları daha yüksek, üst sınıftan veya toprak ağası olmaya gerek yok. Temiz su, enerji ve yiyecek dünyanın çoğu ülkesinde var. Ancak bugün, geçmişten farklı olarak dünyanın her yerinde olup biten şeyleri anında öğreniyoruz ve dünya küçüldükçe bu olaylar bizi daha fazla etkiliyor. Stressiz hayat mümkün değil, stres var olmanın yükü ve baharatı.

* Stresli kalp hastalarında ne gibi sorunlar görülür?
Stresli olduğumuz zamanlarda vücudumuzun verdiği tepki, avcılıkla hayatlarımızı sürdürdüğümüz mağara günlerinden kalma bir reaksiyona benzer; diğer bir deyişle vücut stresi bir boğuşma ve yaralanma olarak algılar. Beklenen yaralanmaya bir cevap olarak kanın pıhtılaşma mekanizmalarını hızlandırır. Böylece bir hayvanla boğuşurken aldığımız yaralardan dolayı fazla kan kaybedip ölmeyiz. Bugün ise avlanmak yerine trafik, para ve iş kaynaklı streslerle boğuşuyoruz; bunlar bizi ruhsal olarak yaralayan şeyler. Vücut doğal reaksiyonunu göstererek pıhtılaştıran mekanizmaları ortaya çıkarıyor, damarlarımız kasılıyor; böylece kalp damarımızı tıkayan pıhtı yüzünden kalp krizi geçiriyoruz. Stresli insanlar sürekli sigara içerler, daha çok yemek yerler ve daha çok alkol tüketirler. Hastalıkların yüzde 60'ı stresle ilişkilidir. Kalp hastaları, stres altında oldukları zaman diyet ve egzersiz programlarını da uygulamaz.