Anadolu Sağlık Merkezi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Elif Hakko; özellikle yaz aylarında artan kene ısırmalarıyla bulaşan Kırım Kongo kanamalı ateşi hastalığı ve tedavi yöntemleriyle ilgili bilgi verdi:
* Kene hastalığı da denilen Kırım Kongo kanamalı ateşinden korunmak için ne yapmalı? Aşısı var mı?
Riskli bölgelerde yaşayan, çalışan ve o bölgeye seyahat eden kişiler kene ısırmalarının oluşmaması için kişisel korunma önlemleri almalı. Deri açıkta kalmamalı; bu nedenle kolları ve bacakları kapatacak giysiler tercih edilmeli. Koruyucu bir ilaç ve aşı ise ne yazık ki yok.
* Kene ısırığı oluşması halinde ne yapmak gerekir?
Kene vücuttan bir sağlık çalışanı tarafından çıkarılmalı; bir cımbız yardımı ile vida gibi çevirilerek çıkarılır. Çıkarılan kene incelenmek üzere ilgili merkeze gönderilir. Hastaya başlangıç olarak kan sayımı ve karaciğer tesleri yapılır; bir belirti oluşması durumunda hastaneye başvurması önerilir ve bu testler tekrarlanır. Bu testlerde bozulma varsa virüs tanısı için gerekli merkezlere hastadan kan gönderilir. Hemen paniğe kapılmayın; çünkü ölümcül tehlike yaratan sadece bir tür kenedir.
* Kırım Kongo kanamalı ateşi nasıl bir hastalık?
Etkeni keneler tarafından taşınan 'nairovirus' adlı bir virüstür. Ölüm oranı yüzde 3 ila 30 arasında değişir. Kene ısırmasıyla, insandan insana salgı yoluyla bulaşabilir. Kanama, kas ağrıları ve ateş gibi belirtilerle seyreder. Türkiye'de 2002-2005 yıllarında Sağlık Bakanlığı'na 500 vaka bildirilmiş ve bunların 26'sı kaybedilmiştir.
KIRSALDAKİLER DİKKAT ETMELİ!
* Kimler daha çok risk altında?
Çiftçiler, veterinerler, kırsal ve ormanlık alanda bulunan kişiler ve sağlık çalışanları... Etlerden bulaşmaz. Gebe kadından bebeğe geçiş de görülmüştür.
* Hastalık nasıl seyrediyor?
Hastalık sadece insanlarda görülür. Kene ısırmasından sonra hastalığın belirtilerinin ortaya çıkma süresi 3-7 gündür. İlk 7 güne kadar kas ağrıları, ateş, bulantı, kusma ve ishal oluşabilir. Baş ağrısı, sersemlik ve n1 dereceye kadar varabilen ateş olur. Yedinci günden sonra kanamalar başlar. Hastalık 10-20 gün sürer. Ölüm oranı yüzde 3-30 arasında değişmekle beraber erken tanı konan hastalara erken destek tedavisi verildiğinden yaşama şansları daha yüksektir.
* Nasıl tedavi ediliyor?
Her hastaya tedavi gerekmeyebilir. Hastalık ciddi seyrediyorsa Ribavirin verilir, solunum desteği yapılır ve kan ihtiyacı karşılanır. Hastalık, geçtikten sonra tekrarlamaz. Bu nedenle takibe gerek yoktur.