Kimi hayvanın, insanın gözünde bir değeri var. Kimisi ise, küfür ve hakaret anlamında kullanılıyor. Bu çelişkiyi, "kedi" tartışması vesilesiyle hatırladım.
"Tayyip Erdoğan, ürkek kedi değil, aslan" diyor partililer. Halbuki, bir kadın, "ürkek kedi" lâfından memnun kalabilirdi. Çünkü "Himayeye muhtaç, sessiz, sokulgan" gibi sıfatları, hanımlarımızın çoğu itirazsız kabul ediyor.
Demek, mesele, cinsiyete göre de değişiyor; hatta bazen yaş da önemli bir rol oynuyor. Şirin bir çocuğa pekâlâ "maymun" diyebilirsiniz. Ama bir kadına "Maymun gibisin" derseniz, teşekkür alacağınızı hiç sanmam.
Günlük hayatımızda sık sık "hayvan" benzetmelerine başvururuz. "Bukalemun", dönek, nabza göre şerbet veren anlamında kullanılır.
"Şahin", sertlik yanlısı; "Güvercin" barışçıdır.
Köpeği çok severiz; asildir, sadıktır. Lakin birisine sövmek istediğimiz zaman "Köpek" deriz.
ABD'de Cumhuriyetçi Parti'nin amblemi "Fil", Demokrat Parti'ninki ise "Eşek"dir; ama bizde, "Fil", ya da "Eşek" sözünü, ne bir parti, ne de bir şahıs benimseyebilir.
"At gibi kadın", iri yarı, cinsel cazibesi olmayan birini tarif eder. Oysa, "Panter" gibi dediniz mi, akan sular durur.
Bunların hepsi hayvan değil mi? Demek, bazıları insanın gözünde ayrıcalıklı.
Aklıma bir fıkra geldi:
Bir Ermeni madam, kalabalık bir otobüste, oturacak yer bulamamış. İri yarı bir adam, ayağına basmış. Madam bağırmış: "Hayvan"
Adam, hiç istifini bozmamış, sanki duyduğu sözden memnun kalmış gibi bir de sırıtıyormuş. Kadın kendini tutamamış ve lâfının gerisini şöyle getirmiş:
- Hayvan diyorsam, kanarya kuşu sanmayasın, eşek diyorum.