Evet, zeytin ve zeytinyağı üreticilerinin yıllardır yaşadığı ve bir türlü çözülemeyen sorunları var. Belki de bu yüzden bu yıl Ayvalık'ta yapılan Zeytin Hasat Günleri kapsamında panelde üreticiler değil, Ankara konuştu.
Tarım Bakanlığı Bitkisel Üretim Daire Başkanı Ümit Bayram Kutlu, Balıkesir milletvekilleri AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Edip Uğur ve CHP'li Nedret Akova'yı panelde yan yana getiren isim de Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Mustafa Tan'dı. Ayvalık Ticaret Odası Başkanı Rahmi Gencer, panel açılışında çok doğru bir noktaya dikkat çekti. Zeytinde Türkiye'nin rakipleri sayılan İtalya, İspanya ve Yunanistan ekonomik krizde. Türkiye'de son yıllarda yapılan kampanyalar neticesini verdi ve 100 milyon olan zeytin ağacı sayımız 160 milyona çıktı. Hazır rakipler krizdeyken, Türkiye'de üreticiler biraz daha teşvik edilirse, 'sadaka' diye nitelendirilen 50 kuruşluk prim yerine üretim ve kaliteyi artıracak yardımlar yapılırsa, Türk zeytin ve zeytinyağının önü fazlasıyla açılmış olmaz mı?
İşte bu yüzden belki Ortak İstek Zeytine Destek sloganıyla yapılan Zeytin Hasat Günleri'nde, zeytin ve zeytinyağı üreticileri, teşvikin AB'ye uyum sürecindeki Türkiye'de çok az olmasından yakındı. Kriz olmasına rağmen hepimiz biliyoruz ki Avrupa'da zeytine 1 kiloya 1 euro teşvik veriliyor.
Ancak ilginç olan bir durum var. Ben de yeni öğrendim. Ümit Bayram Kutlu toplantıda, Türkiye'de 190 bin ton zeytinyağı üretiminden söz ederek dedi ki, "bakanlığa teşvik için müracaat edilen miktar 60 bin ton!" Yani bir şekilde üretici hem teşvik istiyor hem de müracaat etmiyor. Benim iyi niyetli yorumum, "50 kuruş için çiftçi bu zahmete katlanmıyor mu acaba" şeklinde oldu ama tabii üretici kayıt içine girmek de istemiyor olabilir.
Milletvekili Edip Uğur'un, Türkiye'de zeytinyağının tüketilmemesinden şikâyet eden üreticilerin bu festivalleri ülkenin başka şehirlerine de yayarak tanıtımına daha çok katkı yapabileceklerini söylemesi de ilginçti. Ne de olsa zeytin ve zeytinyağını herhalde en çok tüketen bölgedir Ege ve zeytinyağı şenliği de buralarda yapılıyor. Türkiye'de hâlâ zeytinyağı tüketimi kişi başı yılda 1-1.5 litreyi geçemiyor.
Bu açıdan bu yıl Beymen'in 40 Siirtli çocuğun masraflarını karşılayarak Zeytin Hasat Günleri'ne gelmelerini ve 3-4 gün boyunca Balıkesir bölgesinde vakit geçirmelerini sağlamalarını önemli buluyorum. Zeytin bahçesinde yanıma sokularak fotoğrafını çekmemi isteyen Siirtli 14 yaşındaki öğrencinin ismi Osman Orun. "Balıkesir çok güzel. Daha önce hiç zeytin ağacı görmemiştim, buraya geldiğim için çok mutluyum" diyen Orun'un mutluluğu gözlerinden okunuyordu.
Başta Ayvalık Ticaret Odası Başkanı Rahmi Gencer olmak üzere, Ayvalık'ta zeytin ve zeytinyağı üreten Salih Madra, Kürşat, Cem ve Ümit Boyner, Komili Grubu ve ismini burada tek tek yazamayacağım Ayvalık'ın zeytinyağı markaları birlikten kuvvet doğar ilkesini 8'incisi yapılan Ayvalık Zeytin Hasat Günleri'nde hepimize gösterdi. Bu yıl eve dönüştürdükleri Ayışığı Manastırı'nda bir davet veren Suzan Sabancı Dinçer de artık hasat günlerine dahil olduğu sinyalini verdi.
