Olumlu unsurlarla birlikte aynı anda riskler barındıran hükümlere gelince...
İnceleme elemanları, vergi kanunlarıyla ilgili kararname, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ ve sirkülere aykırı rapor düzenleyemeyecek. Bu hüküm, denetime standart getirmekle birlikte denetim elemanının bağımsızlığını sınırlayabilir.
Vergi inceleme raporları, işleme konulmadan önce meslekte on yılını tamamlamış en az üç kişiden oluşturulan "Rapor Değerlendirme Komisyonu" tarafından masaya yatırılacak.
Halen üstatlarca fiilen yapılan bu iş yasal esasa bağlanacak.
Böylece, ayağı yere basmayan raporlar erkenden düzeltilebilecek.
İncelemeyi yapanla komisyon arasında uyuşmazlık oluşması halinde söz konusu vergi raporu veya belirli tutarları aşan cezalar 9 kişilik "Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonu" tarafından ele alınacak.
Bu komisyonun kararı kesin olacak.
Rapor Değerlendirme Komisyonları, Gelir İdaresi'nin, mükellefe verdiği özel durum açıklamasının (özelge) hatalı olduğu kanaatine varırsa kurulacak Karma Komisyon marifetiyle İdare'nin özel görüşünü değerlendirecek, ihtilafı giderecek.
Bu bilgileri, örnek olay olarak Doğan Grubu veya bazı büyük mükelleflerdeki vergi incelemelerine uyarlayabiliriz. O zaman ya mükellefin ağırlığına ya da olayın niteliğine göre şu üç sonuç görülebilir:
1- Denetim elemanının yasayı yorumlama ve ceza yazma yeterliliği zayıflayabilir.
2- Rapor, ön işlemden geçerek düzeltilirse vergi cezalarının büyük kısmı idari yargıya taşınmayabilir.
3- Vergi inceleme raporu, komisyonlara havale edilerek kalite kontrolüne tabi tutulsa bile dışsal etkiye açık hale gelebilir!