Genelde tersi bilinir. Denir ki: Her kriz bir fırsat barındırır. Aklı olan bunu bilen ve bulandır. Tersinden okursak bilemeyen, bulamayan için, ayağına gelmiş fırsat tepilebilir, nur topu gibi krizi kucağınızda bulabilirsiniz.
2001 krizini hatırlıyorum.
Eskişehir'de bir konferansta "Anadolu Kaplanları neden battı?" konulu konferansa çağrılmıştım.
Salona geç girmiş ve bu yüzden dizi dizi lüks makam araçlarının arasından yürümek zorunda kalmıştım. Konferansım çok kısa sürdü: "Kriz sizsiniz, çünkü işçilerinizi eve gönderdiniz, arabalarınız kapıda kaldı" demiştim.
O dönemde feraset gösterip arabasını satarak işçisini fabrikada tutanlar, inanılmaz fırsat yakaladı. Zaten bu zihin yapısındaki patronların çalışanları da ikramiyelerinden hatta ücretin büyük bölümünden vazgeçmişlerdi. Yeter ki ekmek teknemiz batmasın. Küresel krizin 2009 Türkiye etkisinde, feraset gösteren işçi, 4 ikramiyeden 2.5'e gerileyip, ekmek teknesini gözeten bir tutum sergilemişti. Bu fırsatı Konokoğlu örneği, kalıcı çalışma barışına dönüştürürken diğerleri, eski kurnaz zihin yapısına takılıp kaldı.
İşçinin kriz jestini "el konulacak fırsat" sayan bu zihin yapısı için söylenecek şudur:
Bu kafa yapısı, fırsatı krize dönüştürecek... İşçinin geçici süre için ekmek teknesine sunduğu ikramiyeyi ödemeyerek, çalışma barışına dinamit koyacak. Anadolu Kriterleri derken, Konukoğlu'nun yaklaşımını taçlandırmak istiyorum. Entelektüel sermayesi ve çalışanın becerisi üzerine "sadakat" oluşturan bu yeni zihniyet, Türkiye'nin yarınına dair daha iyimser bakışımızı sağlıyor. İşçinin jesti fırsattı... Akıllılar bunu kalıcı fırsata dönüştürdü, diğerleri ise kafasını vurmak için duvar örmekle meşgul. Fırsatın krize dönüşebileceğine, hazin örnek duruyor önümüzde...