Kürsüde tam 4 eski turizm bakanı var. Antalya Ramada otelindeyiz. Alev Coşkun Türkiye'de turizmin ivmelendiği yılların başlangıç sorunlarını anlatıyor. Bahattin Yücel, sektörün dinamiklerine büyük resimden bakarak eleştiri ve katkı getiriyor. Ahmet Tan turizmin yönetim boyutunda aşılan zihniyet adımlarını sıralıyor.
Söz sırası Abdulkadir Ateş'te ve ilginç bir tespitte bulunuyor: "Antalya'daki tesisler eskidi, 30 yaşında olanlar dahi var. Devlet bu tesisleri yenilesin..." İlginç diyorum zira devletin yenileme kredisi vermesini anlarım, teşviki de öyle... Zira eskiyen tesisleri sektöre kazandırmak gerekir. Anlamadığım, bunu neden devletin yapması gerektiğidir.
Bundan 5 yıl önce de Antalya'da bütün eski turizm bakanlarını aynı kürsüde tartıştırmıştık. O zamanki derdimiz "10 milyona doğru Antalya" idi ve bugün şükür ki bu hedefe ulaşıldı hatta aşılıyor. Fakat eskitemediğimiz zihin haritamız, farklı şeyler anlatıyor.
Turizm sıradan bir sektör değil. Dışa bağımlılığı neredeyse sıfır. Binde 8 düzeyindeki bağımlılık, ithal içki ve sigaradan geliyor. Her 100 dolarlık ihracat için 65 dolarlık ithalata bağımlı yapı düşünülürse turizmin cari açık kapatıcı etkisi, diğer bütün getirileri kadar hayati önem taşır.
Ancak turizmin "yavru sanayi" olmaktan çıkıp, 33 milyon turist 25 milyar dolar gelir düzeyine geldiği günümüzde, tesis yenileme dahil kendi sorunlarıyla baş edecek yetişkinliğe ulaşması gerekmiyor mu? Dünkü konferansın teması "Ekmeğini Barıştan Çıkaran Sektör: Turizm" idi ve gördüğüm kadarıyla tek sorunu da bu değil. Yine de konferansın konularının artık "devletten teşvik" söyleminin dışına çıktığını görmek sevindirici. Deniz kum güneş odaklı turizm kümelenmesinde dünyanın 4'üncü büyük varış noktası Antalya bugün alternatifleri de tartışmaya başladı. Mesela tatil için gelen turistin ortalama 730 dolar harcadığı ortamda, sağlık turizminin birey başına geliri, ortalama 8 bin doları bulabiliyor.
Turizmin geleceğini tartışanlar, devlet desteğine saplanıp kalmayınca pekala kendi yarınını inşa etme becerisine sahip. Yeter ki sektörde başlayan anlayış devrimi sürsün.
