Nitelikli üretimi artırma amaçlı Ar-Ge paketini Başbakan açıkladı. Tasarım merkezlerine destek, vergi indirimi, maaş katkısı, işbirliği projelerine vergi kolaylığı, gümrükten muafiyet, doktoralı personele özendirme, limit artışı, bilim insanlarına kolaylıklar… Tümüne "evet" ama "yetmez" diyorum ve bütün bu "gerek şart" listesini hazırlayanları alkışlıyorum. Fakat bana göre bu paketin "yeter şart" ayağı tasarlanmadan, umulan fayda tam olmayacaktır. O da şudur: Nitelikli üretimi sağlayacak projeyi değerlendirecek; akıl ve vicdan heyeti…
Ne mi demek istiyorum? Anlatayım. Yılda 6,5 milyar $'ı Ar-Ge'ye harcıyoruz. Elbette fark oluşuyor ama beklentinin çok altında. Nitekim Bilim Bakanı Fikri Işık, geçen ay nitelikli proje çıkmamasından yakınıyordu.
Misal TÜBİTAK, son 8 yılda 3,5 milyar $ harcayıp bir gazoz kapağı dahi geliştirememiş ise, belki de bilim adına her şeyi adreslediğimiz bu kurumu yıkıp, arazisini sulu tarıma açmalıyız.
AR'aştığımız halde GE'liştiremiyorsak, bunun kültürel bariyerleri üzerine çok dil döktüm. Farklı olandan korku, bize benzemeyenden nefret, rakiple düello yerine pusu, akıl yerine kurnazlık, sabır yerine telaş, merak yerine biat, özgün yerine taklit, kazan yerine kaybet ve ödül yerine ceza...
Ancak kısa vadede Ar-Ge desteklerinin hak edene, hak ettiğince verilmesi için bir şeyler yapabileceğimizi biliyorum. Misal dün Başbaka'nın açıkladığı Ar-Ge Paketi…
Ama yetmez diyorum. zira Ar-Ge'yi KOSGEB, TTGV, TÜBİTAK gibi kurumlar, proje değerlendirmesinden aciz insanların raporlarına göre veriyor. Hayatında iki domates satmamış profesörler, milyarlarca doları kafalarına göre dağıtıyor.
Önerim, bu işte odaların kullanılmasıydı. Buralarda oluşturulacak akıl ve vicdan kadroları, işi bilen, ticaretten anlayan, sanayi ruhu taşıyan insanlara projeleri inceletip, daha verimli alanlara kaynaklarımızı akıtabilir.
Eğer MEDA fonlarını soyup soğana çeviren Yunanistan olmak istemiyorsak, Ar-Ge desteklerini daha akıllı tasarlamak ve tam da adresine teslim etmenin daha akılcı yolunu bulmak zorundayız.
Akıllı ve vicdanlı insanlardan oluşacak, bürokrasi hantallığında davranmayacak bir heyet ile bu paket, Türkiye'yi uçurur. Değilse, proje cambazları devletin iyi niyetini ve kaynaklarını yutmaya devam edecek. Olan bize olacak.
