İçinde yaşadığımız coğrafyaya bir bakar mısınız? Dünya ticaretinin üçte birinin gerçekleştiği Süveyş Kanalı'nda şimdilik kapanma ihtimali güç ama Mısır'da iç hesaplaşma sürüyor. Filistin bölük pörçük. Lübnan patladı, patlayacak. Suriye için söylenecek söz yok. Terör Irak'ta güvenli bölge sayılan kuzeye sıçradı. İran'ı ekonomik olarak güçsüzleştirme programı sürüyor.
İsrail bölgede gelecek planlaması yapıyor.
Almanya'dan kruvazör gemisi alacak.
Böyle bir konjonktürde, "Cari açığı azalt, kontrollü büyü" stratejsiyle yola devam ediyoruz
***
Kısa vadeli dış finansman bağımlılığı yüzünden dünyadaki
para-piyasa trendindeki oynaklık gelişmekte olan ülkeleri serseme çevirdi. Yüksek büyümeden korkar hale geldik. Haziranda cari açık
4.45 milyar dolar gelince derin bir
ohh çektik. Büyürsek nefes alır, istihdam sorununu çözeriz.
İhracatçı, değerlenen TL'den ürküyor. Gerçekçi kurdan söz edemiyor.
MÜSİAD'ın son raporunda dikkat çektiği gibi ihracat ve iç pazar dengesini kurup,
büyümenin finansmanına kafa yormalıyız. Bizi
yeni sanayi modeli kurtarır; yeter ki kararlı olalım.
***
Güneşli günlerde unutulan yapısal ev ödevleri fırtınada panik yaratmasın. Enerji sorunu öcüye dönüşmesin. Cari açığımızın
yüzde 60'ı enerjiden. Enerji açığını yönetmek zorundayız. Komşularımız İran ve Irak gibi petrol ve gazımız yok. Ucuz ve kaliteli petrole ihtiyacımız var. Üç yıl öncesine kadar petrolün yarısını İran'dan alıyorduk.
EPDK'nın
2013 Petrol Piyasası Sektör Raporu'nda, 2010-2012 döneminde İran'ın payı
yüzde 39'a inmiş; yılın ilk altı ayında da oran
yüzde 20.
ABD'nin ambargo yaptırımı petrolde ithalatçı ülkeler sıralamasını değiştiriyor. Irak, 2010- 2012 arasında yüzde 20'lik payla listenin ikinci sırasına yerleşmiş. Altı ayda Irak'tan ithal ettiğimiz petrolün payı yüzde 16.
***
İran açığını
2.5 yıldır Irak'la kapatıyoruz
. Rusya ve
S.Arabistan'dan yapılan ithalatın payı düşüyor.
Libya'dan alıma başladık. ABD, İran'a ambargo konusunda
tam prese hazırlanıyor, petrol satışını sıfırlayacak. İran'ın yaratacağı yüzde 20'lik son boşluk Irak'tan karşılanacak gibi görünüyor. Tüpraş niye S. Arabistan'ı devreye sokmuyor? Irak'ın payının yüzde 40'a ulaşması mutlaka politik bir yansımayı getirir.
Stratejist
Dursun Yıldız, "ABD kendi inisiyatifi dışında, Kürt bölgesiyle ve Bağdat'la yakınlaşmasını istemese de, Türkiye kararlı. Bunun arkasında yapımı bitmek üzere olan
Kürt Boru Hattı'nın
Kerkük-Yumurtalık Hattı'na bağlanması yatıyor" diyor. ABD'li Exxon Mobil ile Rus Gazprom Neft, Lukoil ve Başneft pusuya yattı, hattı izliyor.
