Türkiye'de, Arjantin denilince akla ilk gelen, hiç kuşkusuz futbol. Sadece dünya yıldızı Messi değil, Türkiye liglerinde de çok sayıda Arjantinli futbolcu oynadı halen de oynuyor. Yakın tarihte Beşiktaş'tan Delgado ve Higuain'i Fenerbahçe'den Ortega'yı hatırlıyorum.
Ama Arjantin sadece futbolcularıyla değil darbe geleneği ve gözaltında kaybolanlarıyla da Türkiyelilerin hafızasında yer eden bir ülke. Baksanıza bize ne kadar benziyor. Arjantin'de darbeler nedeniyle son iki yüzyılda 46 devlet başkanından sadece ikisi seçimle yer değişmiş. Onlardan biri de El Turko lakabıyla bilinen Carlos Menem.
Gözaltında kaybolanlar açısından da benzerlik var. Askeri darbe döneminde 30 binden fazla insan gözaltında kaybolduğu için anne ve büyük annelerin bizdeki Cumartesi Anneleri'ne ilham kaynağı olan Mayıs Meydanı eylemleri başlamıştı.
İki ülkenin geçmişi kadar gelecek yolculuğu da benziyor. Son yıllardaki askeri vesayeti geriletme, demokrasiyi kurumlaştırma ve ekonomik kalkınma çabası gibi... Belki de bu nedenle Arjantinliler, onca mesafeye rağmen Türkiye'nin son dönemdeki yürüyüşünü ve bölgesel rolünü yakından izliyor.
Arjantin'i benim gündemime taşıyan ise bayramın ikinci günü İstanbul'da katıldığım, sevgili dostlarım Fuat ve Nevbahar Atalay çiftinin verdiği davet. MAYA Grubu ve IKEA Türkiye'nin CEO'su Fuat Atalay, siyaset dünyasının yabancısı değil. Eski SHP milletvekili. Aynı zamanda CHP'nin çok sahiplendiği, yayınlandığında yankı yaratan 1990 tarihli Kürt Raporu'nu hazırlayanlardan ve kaleme alan isim.
Davetin onur konuğu ise Atalay'ın milletvekili olduğu dönemde (90'lı yılların başı) Arjantin Büyükelçisi olan Adolfo Saracho. Saracho'yu Arjantin'in bugünkü Ankara Büyükelçisi Juan Jose Arcuri, İstanbul Konsolosu Ernesto Pfirter, iş ve üniversite çevresinden çok sayıda konuk da yalnız bırakmıyor.
Bir Arjantinli diplomatın Türkiye izlenimlerini dinlemek ilginç olacaktı. Atalay, Saracho'yu Türkiye-Arjantin arasındaki vizeyi kaldıran adam olarak tanıttı. Merak edip, Arjantin'in vize uyguladığı Türkiye'den bugünkü Türkiye'ye nasıl baktığını sordum.
Saracho biraz da sitem ederek konuştu: "O günle bugün kıyaslanamaz. Dünyada ve bölgenizde Türkiye çok önemli bir noktaya geldi. Bunun birinci nedeni de demokrasi alanında atılan adımlar. Siz farkında mısınız bilmiyorum ama dışarıdan bakanlar bunu görüyor. O günlerde bazı şeyleri akıldan geçirmek bile mümkün değildi. Mesela askerlerin yargılanması..."
Eski büyükelçi Saracho, Türkiye'den ayrıldıktan sonra Prag büyükelçiliği de yaptığı için AB -Türkiye ilişkilerini de yakından izleyen biri. O konuda şunları söylüyor: "AB ülkeleri Türkiye'ye karşı hata yapıyor. Türkiyesiz bir AB düşünülemez. Türkiye güçlü ve potansiyelli bir ülke. AB çok değil 10 yıl sonra Türkiye'ye gıpta edecek ve almadığı için pişman olacak."
Arjantinli diplomatın bir başka uğraş alanı da nükleer enerji ve nükleer silahsızlanma. Halen Arjantin Nükleer Silahsızlanma Vakfı Yönetim Kurulu üyesi. Arjantin, dünyada ABD, Rusya ve Kanada gibi birkaç ülke dışında nükleer santraller konusunda en başarılı ülke. Saracho, nükleer silahlanmaya karşı mücadele eden bir aktivist olarak, her ülkenin nükleer santrallere ihtiyacı olduğunu söylüyor.
Geceden ayrılırken, Saracho, birçok insanın umut bağladığı karamsar sonbahara inat şöyle diyor: "Ben dışarıdan izliyorum, Türkiye iyi..."
