Bugün, "Dünya Sigarasız Günü". Sigara tiryakiliğinin en yaygın olduğu meslek gruplarının başında hiç kuşkusuz gazetecilik geliyor.
İsrail'de yapılan bir araştırmaya göre, bu ülkedeki genç gazetecilerin yarısı günde 6 saatten az uyuyor, çoğu bu işe girdikten sonra sigaraya başlıyor. Gazeteciler, uykusuzluklarını ve sigara tiryakiliklerini mesleğin ürettiği gerilime bağlıyorlar.
Araştırma sonuçlarından birini çok önemsedim: Klasik medya organlarına elektronik mecraların eklenmesi rekabeti daha da kamçıladı, bu da stresi katladı.
Neden? Bunun da yanıtı bir başka araştırmayla, Washington'daki "Daha iyi gazetecilik için proje araştırma merkezi"nin bir çalışmasıyla veriliyor: "Günümüzde haberlerin pek çoğu hâlâ geleneksel gazeteciler tarafından yapılıyor ama teknoloji, yurttaşların bloglar, Twitter, Facebook ve YouTube gibi sanal platformları kullanarak bir haberi, bir yazıyı veya bir röportajı etkileme gücünü artırdı. Gazeteciler, sokaktaki insanın mesleklerine bu müdahalesini, yani yurttaş gazeteciliği, kariyerleri için başlıca tehdit olarak algılıyorlar. İşte bu da onları strese sokuyor."
Gerçekten de elektronik medya ve yurttaş gazeteciliği her ne kadar yazılı ve görsel basın için alternatif oluşturmaktan "Henüz" uzaksa da, can acıtmaya başladığını itiraf etmeliyiz. Örneğin, "The New York Times" grubunun yıllık gelirleri 2009'da yüzde 17 geriledi. Bu da grubu ciddi bir sıkıntıya soktu. Daralmanın başlıca nedeni ekonomik kriz değil; okurların ve reklamverenlerin "Alternatif medya"ya yönelmeye başlamaları.
Geçen ay İtalya'nın Perugia kentinde düzenlenen "Uluslararası Gazetecilik Festivali"nde birçok kıdemli meslektaşım, "İşimiz"in geleceğine ilişkin kehanetlerde, daha doğrusu öngörülerde bulundu. İşte mesajlarından iki örnek:
Yeni tür bir gazeteciliğin şafağındayız: Toplum sürekli haber sağanağına tutuluyor. Sokaktaki insan artık pasif okur değil, aktif müdahaleci. Gazeteciliğin ve medya kuruluşlarının yeniden yapılanması kaçınılmaz.
Gazetecilik bir dönüşümden geçiyor. Yeni parametreler ortaya çıkıyor: Bir tweet artık bir habere bedel, birkaç karakterlik bir yorum da koca bir makaleye... Çok uzaklara gitmeye gerek yok, 12 ay sonra gazeteciliğin ne olacağını kestiremiyoruz.
Mesleğin çivilerinin oynadığı bir dönemde nasıl sigara tiryakisi olmasın gazeteciler?
Sağlıklı ve mutlu bir hafta dileğimle...
