Dünyanınen büyük televizyon yapım şirketlerinden biri olan Endemol, Endemol Shine Group adını alarak sektörün üçte biri büyüklüğüne ulaştı. 'Var mısın Yok musun', 'Wipe Out', 'Fear Factor' gibi dev formatların yanı sıra, 'Benimle Dans Eder misin', 'Masterchef' gibi Türk seyircisinin yakından bildiği programlara da sahip olan şirket 12 milyar euro olan dünya televizyon format pazarının yüzde 30'undan fazlasını elinde tutuyor.
Bu da yaklaşık 4 milyar euroluk bir rakama karşılık geliyor.
2 MİLYAR DOLAR CİRO
Endemol, 38 ülkede 80'den fazla şirket ve yıllık 2 milyar euroluk bir ciro ile ABD, Avrupa ve Asya'da TV sektörünün ilk üç oyuncusu arasında yer alıyor.
Dünyada satılan TV formatlarının yüzde 47'si ise Endemol formatlarından oluşuyor.
Kataloğunda 3 binden fazla televizyon formatı olan şirket, "Var Mısın Yok Musun" (DealOr No Deal), "BigBrother", "Canlı Para", (Money Drop), "Wipeout" ve "FearFactor" gibi önemli formatların da yaratıcı ve yapımcısı.
49 PROJEDEN BİN BÖLÜM
Türkiye pazarına giriş yaptığı 2008 yılından bu yana toplam 49 ayrı proje üreten Endemol Türkiye, yaklaşık bin bölüm-2 bin 500 saatlik özgün eğlence programının prodüksiyonunu gerçekleştiriyor.
2014 yılında ilk kez dizi sektörüne giren Endemol, ilk dizisi Paramparça'dan sonra bugün ATV'de yayınlanan "Sevdam Alabora" ile de bütün dikkatleri üzerine çekti. Kadir Doğulu ve Elçin Sangu'nun başrollerini paylaştığı Sevdam Alabora'dan sonra Endemol dizi sektöründe de büyümeye devam edecek.
SİNEMA FİLMİ DE GELİYOR
Endemol Türkiye yönetimi, 3 yıl içerisinde dizi sektöründe de bir numara olmayı hedefliyor. Dizilerin yanında sinema filmi için de senaryoların değerlendirildiği ve de 2016 yılı için çok uluslu enternasyonel bir sinema filmi için şimdiden senarist ve oyuncularla görüşülüyor.
İşte bu dev grubun Türkiye'deki tek imza yetkisi bulunan Satış Pazarlama Müdürü Hakan Eren'le bir araya gelip sektörü konuştuk.
7 yıldır Türkiye'desiniz. Bugüne kadar kaç kişi istihdam ettiniz? Türkiye ekonomisine ne kattınız?
Format yaparken, diziye girmeden ortalama 100 kişi istihdam ediyoruz. Bugün sadece bir işte 200 kişi çalışıyor. Format yaparken, bizim bordromuzda olan en az 100 kişi var. Bunun en az 40'ı da yönetim kadrosudur, prodüksiyon kadrosu değildir.
Bünyemizde 7 yılda bin 500 kişi çalıştı.
Kaldı ki Türk ekonomisine kattığı değer olarak baktığımız zaman, şirketimiz medya prodüksiyonu anlamında bazı yıllar birinci, bazı yıllar ikinci oldu. İkinci olduğumuz da bile en fazla üretimi yine biz yaptık.
Endamol, iş hacmi, istihdam yaratma ve sektöre katkı anlamında hep bir numara.
Ama ciro olarak baktığımız zaman sadece program, diziyi ayrı tutarak söylüyorum, birinci olduğumuz seneler, ikinci olduğumuz seneler var. Bunun da ortalaması 50 milyon TL altında kalmaz.
ÇİN'DEN SONRA EN HIZLI BÜYÜME TÜRKİYE'DE
Türkiye'ye ayrılan bütçe he kadar?
Türkiye'ye son zamanlarda 10 milyon euronun üzerinde bütçe ayırdık. Bu rakam, Türk dizi projesi için çok büyük bir para, büyük oyuncuların toplam cirosu bu kadar. 2018'e kadar iş planımızı yaptık, Çin'den sonra en büyük büyüme Endemol olarak Türkiye'de. İlk etapta diziye girmediğimiz için çok güdük kaldı. Endemol İtalya'nın cirosu 200 milyon euro. 2015'te ciroda 120 milyon TL'yi geçeriz. Endemol Türkiye olarak 2018 hedefimiz 200 milyon euro ciro. Bu rakamla dünyada ilk beşe gireceğiz. Endemol, daha fazla dizi ihracatı yapmak için buraya yatırım yapıyor. Yani burayı hap gibi kullanacak.
Diziler Londra'dan değil, İstanbul'dan mı pazarlanıyor?
Tamamen İstanbul'dan. Endemol'ün kendi dağıtım ağı olduğu halde biz Türkiye'den kendimiz yaptık. Ne kavgalar ettik ama sonuçta biz bunu Türkiye'ye aldık.
DUBAİ ÜÇ KATI PARA ÖDÜYOR
Ortaklık yapınız nasıl?
Türkiye'de vergi ödüyor musunuz? Şirket yüzde 100 yabancı sermayeli ve vergisini direkt Türkiye'ye veriyor.
Kâr transferi yaparken de ayrı vergi veriyoruz. Burada her şey kağıt üzerinde, örneğin holding bize genel giderlerine katılım payı için bir bedel tahakkuk ettiriyor, bunun bir vergisi yok, çünkü bu bir masraf yansıtma, ben ona dahi yüzde 20 stopaj tahakkuk ettirip ödüyorum ki devletle aramızda bir sıkıntı olmasın. Endemol'ün bakış açısı bu.
Bugüne kadar yıldız yarattı mı şirket?
Programla diziyi ayırarak söylüyorum, çok yarattı. Mesela Engin Altan Düzyatan, bizden önce dizide oynadı ama kimse bilmezdi, ilk Canlı Para'yla meşhur oldu.
Dizilerinizi yurtdışına ihraç edecek misiniz?
Bizim en önemli satış kontağımız şu anda Dubai. NBC'nin iki üç katı para ödüyor dizilere. Bazı diziler 50 bin dolara satıldı NBC'ye, biz bir bölümü 180 bin dolara sattık. Büyük ihtimalle Sevdam Alabora'nın Ortadoğu satışını biz yaparız ama 13 bölüm bitmeden girmeyiz. 13'ten sonra devamı olduğu için fiyat yükseliyor, alıcı bu uzun bir seri diye bakıyor.
Üç yıl içinde dizi sektöründe bir numara olmayı hedefliyormuşsunuz...
Hacim olarak şu anda zaten en büyük biziz. İki tane yayına girmiş dizimiz var, bir tanesi girecek. Eylül'de anlaşmasını yaptığımız dizimiz var, yani dört tane farklı işimiz var.
Bunun yanında sinema projemiz var.
Elimizde kanalla anlaşmadığımız ama rahatlıkla ekrana sokabileceğimiz başka işlerimiz de var.
Peki sinema filminden bahseder misiniz?
2015'te bir film projemiz var. Film bizim bildiğimiz bir iş değil, ama Ömer Faruk Sorak'la bir işbirliğimiz var. Yazın motor diyeceğiz.
