Faizleri manipüle ettiğini kabul eden mali broker ICAP firmasının 87 milyon dolar ceza ödeyeceği önceki gün açıklandı. Yine bu firmanın üç elemanı Darrel Read, Daniel Wilkinson ve Colin Goodman her biri 30 yıl hapis cezasıyla yargılanacak.
Peki ne yaptı bu brokerler? Londra bankalararası borçlanma faiz oranlarını (LİBOR) istedikleri gibi belirleyip bankaların düşük faizle borçlanmasını sağlayıp yine bankaların tüketiciye yüksek faizle kredi vermesine aracılık ettiler. ICAP firması Londra merkezli bir firma ve özellikle Libor aracılığıyla Japon yeni işlemlerinde manipülasyona katkı yaptığı Amerikan ve İngiliz regülatörleri tarafından tespit edildi. Dün Financial Times'ın manşet haberinde bir banka çalışanı ICAP brokerine "üç aylık faizleri yukarı çek, altı aylık faizleri değiştirme, gelecek yıl Ferrari senin olsun" diyor. Ve bu şekilde 350 trilyon dolarlık vadeli işlemler ürün pazarında fiyatları istedikleri gibi belirliyorlar. İşte ABD Adalet Bakanı Eric Holder'in peşini bırakmadığı bu manipülatörlerden şimdiye kadar dört firma suçunu kabul edip ceza ödeyerek uzlaşma istedi. UBS 1.52 milyar dolar, Royal Bank of Scontland 612 milyon dolar, Barclays 454 milyon dolar ve ICAP 87 milyon dolar ödeyecek. Hatırlayacaksınız daha önce itirafçı olup savcıyla işbirliği yapan UBS çalışanı Tom Hayes bu işin çok yukarılara gideceğini açıklamıştı.
Niye anlattık bütün bunları? Bizde hâlâ bazıları "faiz lobisi yok. Başbakan Erdoğan nereden çıkarttı bu faiz lobisini" diyorlar. O halde "evet faizleri manipüle ettik suçumuzu kabul edip cezamızı ödüyoruz" diyen bu banka ve finans kuruluşları neyin nesi oluyor? Niçin 30 yıl hapis cezasıyla brokerler yargılanıyor? Demek ki faizleri manipüle edip dünyada pek çok banka müşterisini soymuşlar. Hatta Türkiye'de Rekabet Kurulu on iki bankayı "mevduata düşük faiz verelim, tüketici kredilerini yüksek faizle satalım" anlaşması yaptıkları için yakaladı. Ama bazıları hala bunu bile kabul etmeyip örtbas etmeye çalışıyorlar. Yine bazıları, Gezi olaylarının ardından 3 Haziran 2013'te hisse senedi piyasasında manipülasyonla çöküş yaratanların faiz lobisi olduğu gerçeği bilinirken bu manipülasyonu yalanlamaya çalıştılar.
Neydi faiz lobisi; tekrar hatırlatalım... Bildiğiniz gibi toplumsal piramidin en altındakilerin mevduatının düşük faizle toplanıp, piramidin en üstündeki yüzde birlik kesime aktarılmasını ve sonra bu paraların yine düşük gelir gruplarına çok yüksek faizle satılıp, onların köleleştirilmesine güzelleme yapanlara faiz lobisi diyoruz. Dünyanın her tarafında bu soyguna katılanlar teker teker yakalanıyor. Türkiye'de de yakalandılar. Hâlâ "faizler rekabet içinde piyasada belirleniyor, faiz lobisi yok" diyenler varsa bir zahmet yabancı basına baksın. Çünkü, bizde, yurtdışından Türkiye için olumsuz haberleri hiç aksatmadan verenler dış basında manşet olan faiz lobisi haberlerini maalesef görmezden geliyorlar.
