Çayır Düğmesi
Sanguisorba sözcüğü Latince kan anlamındaki sanguis ve emmek anlamındaki sorbere sözcükleri kökenlidir. Bu ad çiçeklerinin kan kırmızı rengi yüzünden verilmiştir. Avrupa ve Asya'da yetişmektedir. Amerika'da tarımı yapılmaktadır. Sanguisorba Minor adıyla ilk olarak 16. yüzyılda yazılmış eserlerde karşılaşılmaktadır. Küçük çayır düğmesi eskiden beri nezle, ishal ve dizanteride uygulanmıştır. Avrupa'da uzun süre tarımı yapılmıştır.
Tıbbi Nitelikleri: Büzücü, gaz söktürücü, kan dindirici, idrar söktürücü, sindirim kolaylaştırıcı, yara tedavi edici.
Kullanıldığı Yerler: Gaz, hemoroit, kanala, ishal, yanık, menopoz.
Botanik: Trakya, Güney, Batı ve İç Anadolu'da yetişir. Bitkiyle 2350 m yüksekliğe kadar karşılaşılır. Toprak yönünden yetingen olan bitki kireçli toprakları sever.
Ülkemizde bitkinin S. Minor Scop. Subsp. Lasicorpa (Sprach) Briq., S. minor Scop. Subsp. Muricata (Sprach) Briq., S. minor Scop. Subsp. Magnolii (Sprach) Briq., S. minor Scop. Subsp. Minor. alt türleri yetişir. Çok yıllık, otumsu bitkinin boyu 80 cm'e ulaşır. Kuvvetli, odunumsu, çok dallı bir kökü vardır. Önce toprak üzerinde rozet biçiminde yapraklar oluşturan kökten birçok sap çıkar. Kırmızımsı açık yeşil saplar sona doğru dallanır, çıplak veya çok seyrek tüylüdürler. Yapraklar uzun saplar üzerinde karşılıklı dizilidir. 2-3 cm boyundaki yapraklar yumurta biçimlidir, kenarları dişlidir.
Nisan ayından haziran ayının sonuna kadar açan çiçekler yeşilimsidir. Çiçekler sapların ucunda, erkekler altta, dişiler üstte olmak üzere, toplu halde küre veya fırça görünümündedirler. Erkek organlar, alttaki çiçeklerin ortasından çıkan 10-20 uzun sapin ucunda aşağı doğru sarkar. Üstte bulunan dişi çiçeklerin ortasında fırça gibi kırmızı renkli 2-3 dişi organ bulunur.
Nelerinden Yararlanılır: Tüm bitkiden yararlanılır.
Toplanması ve Saklanması: Bitki çiçek açmaya başladıktan sonra toplanır. Ağustos ayına kadar toplanabilir. Küçük demetler halinde havadar, gölge yerlerde asılarak kurutulabilir.
Yan Etkileri: Herhangi bir yan etkisi yoktur.
