Üç yaş çocuğun hayatında sadece fiziksel ve sosyal gelişimin olduğu dönem değildir. Aynı zamanda cinsel kimliklerinin belirginleşme ve özdeşim yapma zamanıdır. ÖZDEŞİM Çocuklar kadın ve erkek olmayı anne ve babalarıyla özdeşim kurarak öğrenirler. 3 yaş civarında kız çocuklar annelerini taklit etmeye, makyaj malzemelerini gizlice kullanmaya, onların elbise ve ayakkabılarını giymeye çalışırlar. Erkek çocukla da baba gibi konuşma, yürüme, davranma yanında onunla tıraş olmak gibi taklit davranışları gösterirler. Bu dönemde çocukların özdeşim yapabilecekleri bir model yoksa ya da model uygun değilse, yani anne veya baba çocukla ilişki kurmuyor, uzak duruyorsa çocuk karşı cinsle özdeşim kurabilir. Özdeşim modelinin anne ya da baba olması şart değildir. Anne ya da baba yerine geçebilecek bir kadın ve erkek modeli de çocuğun sağlıklı özdeşim yapmasını sağlayabilir. Kız ve erkek çocuklar bir yandan bu özdeşimi kurmaya çalışırken bir yandan da karşı cinsten olan ebeveyne hayranlık duyarlar. Anne babanın arasına girmeye, dikkatleri kendi üstlerine çekmeye çalışırlar. Bu dönemde sık duyulan konuşmalardan biri kız çocukların babalarına, erkek çocukların da annelerine "büyüyünce seninle evleneceğim" demesidir. Eğer bu konuşmalarda çocuk aşırı utandırılırsa cinsel gelişimine ilişkin ciddi sorunlar çıkar. Benzer şekilde bu duygunun aşırı desteklenmesi de sorunlar yaratır. Bu durumda en uygun yanıt "Biliyorum beni çok seviyorsun, ben de seni çok seviyorum, ama çocuklarla anne ve babalar evlenmezler" olmalıdır.Bu soruya "terbiyesiz" bir daha duymayayım ya da "tabi canım evleniriz" şeklinde yanıt vermek çocuğu kargaşaya sürükler. Benzer şekilde bu yaşlarda çocukları dudaktan öpmek, onların yanında sakınmadan bedenin gösterilmesi uygun değildir. Çocuğun kuralları yanlış öğrenmesine ve gelişiminde kargaşaya neden olur.
CİNSELLİĞİ FARK ETMEK
3 yaşına kadar cinselliğinin farkında olmayan çocukta bu yaşta cinselliğe ilgi başlar. Bu dönemde çocukların ilgisi kendi bedenlerini, cinsel organlarını ve diğer çocuklardaki durumu öğrenmeye yönelir. Bir yandan kendi bedenini inceleyen çocuk, diğer yandan da karşı cinsin farklılığını anlamaya çalışır. Bu merakı gidermek için doktorculuk, evcilik gibi oyunlar bu dönemde en ilgi çeken oyunlardır. Erkek çocuklar kız çocukların niçin penisi olmadığını anlamaya çalışır. Kız çocuklarının penisini kaybetmiş olduğunu düşünen erkek çocuklarının aksine kız çocuklar büyüdüklerinde penisleri olacağını umut ederler. Penisini kaybedeceğinden korkan erkek çocuk, bir yandan babaya benzemeye çalışmakta, bir yandan anneye hayran olduğu için babası tarafından cezalandırılacağından korkmaktadır. Cinsel gelişim ön plana çıktığı ve pipisi en önemli şey haline geldiği için, en büyük ceza onu yitirmesi olarak benimsenir. Bu korkuları yaşayan çocuğun 3-6 yaş arasında sünnet edilmesi, pipisini kesmekle ilişkili şakalar yapılması korkusunu arttırır. Eğer babayla iyi ilişki kurulamamışsa, baba aşırı sert ve uzaksa bu korkular artar ve çocuk özdeşimin sağlıklı yapamaz. Ama babayla ilişkiler sağlıklı olursa, bu korkuyu yener ve "baba gibi" olmaya çalışarak sağlıklı bir şekilde özdeşimini ve cinsel kimliğini tamamlar. Benzer şekilde kız çocukda anneyle sağlıklı bir ilişki kurarsa gelişimi sağlıklı olur, penis beklentisi sona erer. Bu dönemde erkek çocukların sık sık pipilerini ellemeleri onu kontrol etmelerinden kaynaklanır. Her dönemde çocukların sorularına yaşına uygun yanıt vermek, onların gelişimlerine uygun davranmak ilersi için cinsel kimliği doğru, yeterli bir nesil yetiştirmek demektir.
