Yaşadığı tarihsel olaylar, ev sahipliği yaptığı medeniyetler, Anadolu topraklarından bu coğrafyaya uzanan karakterler; üstlendiği güzellikler, günümüze de dokunan tüm değerleriyle, İzmir çok özel şehir.
Bu şehri çoğaltan, çok öne çıkmasa da, sessiz sedasız, ama derinden etkileyen ilçelerden biri de Karaburun'dur. Geçtiğimiz günlerde, gönüllülerden oluşan bir grup, işte bu Karaburun'da bir araya geldi. Bir çağrı yayınladılar. Aralarında Adile Yadırgı (müzisyen), Ahmet Telli (şair), Ali Balkız (yazar), Ali Haydar Göğercin (müzik yapımcısı), Atilla Sertel (gazeteci- yazarm Türkiye Gazeteciler Federasyonu ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı), Emre Saltık (müzisyen), Hasan Saltık (müzik yapımcısı), Hasan Yükselir (müzisyen), İlkay Akkaya (müzisyen), İsmail Altunsaray (müzisyen), Karmate (müzik grubu), Kemal Derin (yazaravukat), Levent Aslan (sanat yönetmeni), Marsis (müzik grubu), Mehmet Atal (şair), Murtaza Demir (yazar), Nermin Bezmen (yazar), Nilüfer Açıkalın (oyuncu), Sezai Sarıoğlu (şair), Zülfü Livaneli (müzisyenyazar), Tolga Sağ (müzisyen) gibi isimler ve Karaburun Kent Konseyi'nin bulunduğu aydınlar, bu çağrının altını imzaladı.
UNESCO ve Türkiye kamuoyuna yönelik yapılan çağrının özü şuydu: "2016 Börklüce Mustafa Yılı ilan edilsin!"
Çok ses getirmese de, tam Karaburun'a yakışacak bir çağrıydı.
Çünkü günümüzden 600 yıl önce, Anadolu'da eşitliğin, barışın, adaletin ve özgürlüğün simge isimlerinden biri olan Börklüce Mustafa, Karaburunlu'dur.
AYDINLANMA DENEMESİ
Börklüce'nin kim olduğunu hatırlatalım.
Börklüce Mustafa, Anadolu'da iz bırakan Şeyh Bedreddin'in en önemli müridi, Türkmen Bektaşi halk önderi. Şeyh Bedreddin, Börklüce Mustafa ile birlikte yüzyıllar önce farklı bir insanlık ütopyasının rüyasını görmüştü. Börklüce Mustafa, sadece Anadolu için değil, insanlık için yeni bir gelecek hülyası kurmuş; gerçek barışın, adaletin, eşitliğin, özgürlüğün peşine düşmüş; bir hayali, somut olarak şekillendirmişti.
Şeyh Bedreddin, Börklüce Mustafa ve diğerlerinin insanlık için eşit bir dünya hayalleri, yiğitçe karşıladıkları ölümlerle sonuçlandı.
Ama onların Anadolu topraklarında yaşadıkları aydınlanma deneyimi, sadece Türkiye'ye değil, tüm insanlığa, değerli bir miras olarak kaldı.
Mesela Nazım Hikmet; "Şeyh Bedreddin Destanı" ile bugünlere kadar taşıdı güzelliklerini:
"Hep bir ağızdan türkü söyleyip hep beraber sulardan çekmek ağı, demiri oya gibi işleyip hep beraber hep beraber sürebilmek toprağı ballı incirleri yiyebilmek hep beraber yarin yanağından gayri her şeyde her yerde hep beraber diyebilmek için on binler verdi sekiz binini..." Türkülere, şiirlere, şarkılara konu oldular.
Büyük fikir adamları, büyük mutasavvıflar için, yarattıkları eserlerde, ilham kaynağı oldular.
İnsanlık farklı bir büyüteçle baktı onlara.
Bu topraklarda büyüdü onların hasretleri.
ÖRTÜLÜ GURURLARIMIZ
Bedreddin ile Börklüce, bazı kaynaklara göre, o zamanlar Aydın Beyliği'nin başkenti olan Tire'nin Nizar adlı köyünde karşılaşmışlardı.
Sonrasında birbirlerine hep usta ve çırak oldular.
Birbirlerinden öğrendiler, birbirlerine öğrettiler.
Dede Sultan olarak anılan Börklüce, Bedreddin ile ışığını parlattı.
Asırlar önce insanları, Karaburun'dan yola çıkarak "Benlik hapishanesinin kilidini kırmaya" davet eden Börklüce Mustafa, bu toprakların, tam anlaşılamamış, üstü örtülü gururudur hala.
Onbeşinci yüzyılın cevheri Simavna Kadısıoğlu Şeyh Bedreddin'in aydınlanma ışığını, Torlak Kemal'le birlikte avuçlarında taşıyan, insanlığı kucaklayan Börklüce; o dönem için bir 'ütopya' bile olsa, insanlığı zenginleştiren bir sürecin temel aktörüydü. O insanların, asırlar önce kurduğu ve belli ölçüde bir komün deneyiminde hayata geçirdiği ütopya, bugün hala insanlığın üzerine kafa yorması gereken bir yerde duruyor. Bu nedenle "2016 Börklüce Mustafa Yılı ilan edilsin" önerisi güzeldir, anlamlıdır.
Umarım, bu öneriye sahip çıkılır; evrensel olarak daha etkin hale getirilir.
