Bandırma Vapuru... 23'ü subay, 25'i personel olmak üzere 48 kişi... 16 Mayıs'ta İstanbul'dan hareket.
İstikamet... Samsun... Hava koşulları sorunlu... Zor bir yolculuk.
Ve... 19 Mayıs 1919... Mustafa Kemal Paşa, Samsun'da.
Sonra... Büyük mücadele... Kurtuluş Savaşı... Meclis... Cumhuriyet... "Bayram."
Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı'nı coşkuyla kutluyoruz...
Büyük Atatürk'ü, arkadaşlarını, bu ülke için şehit olanları... Gazileri... Saygıyla, minnetle, rahmetle anıyoruz.
***
Keskin fedakârlık
Kurtuluş Savaşı yılları... Ankara-Keskin'de, bir handa hastane kuruluyor.
Doktorlar... Diğer sağlıkçılar... Evlerde kalıyorlar.
Bir sabah... Personel, hastaneye gelince... Karşılaştıkları manzara... Kimseler yok... Nöbetçi personel, yaralılar, aşçılar, hizmetliler... Hepsi kayıp.
Hemen işlem yapılıyor... "Firar... Büyük suç."
Fakat... Jandarma Komutanı Yüzbaşı Mehmet Ali Bey, 2 gün sonra "olayı" çözüyor.
Doktoru, yaralısı... Herkes, kestirme dağ ve patika yollarından cepheye gitmiş... Savaşmaya.
***
Nutuk
Gazi Mustafa Kemal Paşa, TBMM'de konuşuyor... Nutuk'tan kısa bir alıntı:
Meclislerle yönetilen ülkelerde en tehlikeli durum, bazı milletvekillerinin yabancılar adına ve çıkarına çalışmasıdır.
Milletvekili dahi olabilen hainlere, her zaman rastlanabileceğine, tarihin bu konudaki örnekleriyle inanmak zorunludur.
***
Halkın anahtarı
Atatürk'ün... Vefatından önce açtığı son tesis... Nazilli Tekstil... 9 Ekim 1937.
Açılışta... Atatürk'e bir hediye veriliyor... Fabrikanın altın anahtarı... 22 ayar... Kocaman.
Atatürk soruyor:
- Bunu kim yaptırdı? Parası nereden çıktı?
- Halk kendi arasında topladı Atam... Sizin için.
Atatürk, Başbakan Celal Bayar'a dönüyor:
- Al... Halkın altın anahtarı halkın hazinesinde durur.
***
Milli irade
Atatürk... Meclis'in yeni yasama yılını açıyor... 1923:
- ...Hep birlikte, saygın bakışlarımızı vicdanımızın merkezi olan millete dikelim... Bu büyük iradenin huzurunda büyük bir saygıyla eğilelim.
***
Kış oturumu
Meclis toplantı halinde... Kış... Hava soğuk... 1 Kasım 1920.
Milletvekilleri, tahta sıralarda, paltolarıyla oturuyorlar.
Bolu Milletvekili Dr. Fuat Bey bir önerge veriyor:
- Şiddetli soğuk, Meclis görüşmelerini imkânsız hale getirmiştir... Soba kurulana kadar toplantıların ertelenmesini arz ve teklif ederim.
Milletvekilleri... Tir tir titreyerek, önergeyi reddediyorlar... Çalışmaya devam.
***
Meclis'ten cepheye
Kurtuluş Savaşı devam ederken... 16 milletvekili... İçlerinde doktorlar da var... Meclis Başkanlığı'na bir önerge sunuyorlar:
- Cephede savaşmak için izin istiyoruz.
Meclis Başkanı, "Olur" diyor... "Durumu" Genelkurmay'a bildiriyor.
Sonra... Milli Savunma Bakanı... Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa'ya yazı yazıyor:
- Aşağıda isimleri yazılı 16 milletvekili, orduda görev yapmak istiyorlar... Meclis ve Genelkurmay uygun görmüştür... Her birine uygun görev verilmelidir.
***
Müsteşar masası
Ulus... Eski Vilayet binası... Şimdi "Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi."
İşte bu bina... Bir zamanlar Hükümet Konağı idi... Kurtuluş Savaşı yıllarında.
Dahiliye, Adliye, İktisat, Şer'iye, Maliye ve Nafia bakanlıkları...
Valilik, Ankara Kumandanlığı, Posta Müdürlüğü, mahkemeler... Bu binadaydı.
Dahiliye (İçişleri) Müsteşarı odası... Gaz tenekesi sandıklarından yapılmış bir masa... Üzerinde örtü... Hepsi o kadar.
***
Hatice gelin
Kastamonu... 29 Nisan 1921... Kadınlar, "Orduya yardım" için aralarında para toplarlar.
Bir şehit yüzbaşının eşi, boynundaki altınları verir.
Başka bir şehit subayın eşi... Karyolasını.
Ziya Bey'in kızı, Mehmet adındaki gencin nişanlısı... Hatice... Düğününe birkaç gün kala, gelinliğini bağışlar... Gelinlik 30 liraya satılır.
15'i Hatice'ye iade... 15'i Kızılay'a bağış.
Hatice... 15 lirayı da kabul etmez... "Hepsi kurtuluş mücadelesine." Genç gelin, düğününde günlük entarisini giyer.
Eşi Mehmet de bir hafta sonra cepheye gider.
Milli Müdafaa Vekili Refet Paşa, Meclis kürsüsünde:
- ...Kağnı arabalarıyla cepheye koşan, erkekler gibi vatan için dövüşen Türk kadınları...
***
Kadına itibar
Meclis toplantı halinde... Gündem, Birinci İnönü Zaferi
Kürsüde... Hakkâri Milletvekili Mazhar Müfit Bey:
- İnönü'de canını feda eden şehitlere Fatihalar gönderirken, orada erkekler gibi vatan için dövüşen kadınlara da selam ve şükranlar sunmaktan kıvanç duyarım.
Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz
