Havaların mevsim normallerinin altına düştüğü bugünlerde bulaşıcı hastalıklara yakalanan pek çok kişi var. Hemen hemen herkes soğuk ortamlardan sıcak ev ya da ofislere geçince korunaklı bir yerde olduğunu hisseder. Oysa durum çok farklı. Yani kapalı ve sıcak ortamlar; sizi hastalıktan korumaz, aksine hastalığa yakalanma ihtimalinizi artırır.
SUDAN BİLE BULAŞABİLİR
Kış aylarında kişiden kişiye geçen en tehlikeli hastalıklardan biri de zatürredir. Ancak zatürre mikrobunu alan herkes zatürre olmaz. Kimi bünyelerde hafif öksürük ve ateşle atlatılabilir. Son derece ciddi sonuçlar doğurabilen bu hastalık, ilgili virüsün vücuda girmesiyle başlar. Bu bakteri ve virüsler, sıcağın etkisiyle bozulan yiyeceklerden, kirli sudan, egzoz gazı gibi çevreyi kirleten gazları solumaktan bulaşabilir. Soğuk su içildiğinde, özellikle çocukların zatürre olmak konusunda ikaz edildiğini duymuşsunuzdur. İlk başta hurafe gibi gelen bu tembih, aslında bilimsel bir temele dayanıyor. Çok soğuk içecekler içildiğinde boğazdaki bakteri florasında bozulmalar yaşanabilir ve bu durum, fırsatçı mikropları harekete geçirerek hastalığın oluşmasına sebep olabilir. Zatürre mikrobu taşıyan kişilerle yakın temasta bulunmak ve aynı çatal-kaşığı kullanmakla kişiden kişiye de geçebilir. Ayrıca vaktinde tedavi edilmeyen bronşit de zatürreye dönüşebilir.
HAFİFE ALINACAK BİR ORAN DEĞİL
Zatürre, Türkiye'de ölüme sebep olan hastalıklar arasında beşinci sırada yer alırken enfeksiyona bağlı ölümler arasında birinci sıradadır. Zatürreye yakalanan kişilerde ölüm oranı ise yüzde 5'tir ve bu hiç de hafife alınacak bir rakam değildir.
Alveoller, akciğerlerde bulunan ve oksijen- karbondioksit değişimini sağlayan hava kesecikleridir. Zatürreye sebep olan virüs veya bakteriler, vücuda girdiğinde alveollerin etrafına yerleşerek bölgede iltihaplanmaya sebep olur. Hayati öneme sahip oksijenin yönetiminde görev yapan alveollerin iltihaplanması, hastalığın tedavi edilememesi durumunda ölümle sonuçlanmasına yol açabilir. Yapılan araştırmalar neticesinde zatürreye sebep olan 90'a yakın mikroorganizma tespit edilmiştir. Bunlar arasında 23 tanesi oldukça yaygın ve hastalık oluşturma anlamında kuvvetlidir.
AŞI İLE KORUNMAK MÜMKÜN OLABİLİR
Zatürreden korunma yöntemleri denildiğinde akla ilk gelen, zatürre aşısı olarak bilinen pnömokok aşısıdır. Bu aşı, koruyucu etkileri bilinen kuvvetli bir seçenektir. Ancak herkese yapılması gereklidir gibi bir ifade kullanmayız. Pnömokok aşısı, zatürreye yol açtığı kesinleşen 23 tip mikroorganizmaya karşı geliştirilmiştir. Kalp hastaları, kronik akciğer rahatsızlığı olanlar, bağışıklık sistemi zayıf kişiler, kronik böbrek hastalığı olanlar ve 65 yaş üzeri yaşlılar, doktor kontrolü ve tavsiyesiyle aşılanabilecekler arasında yer alır. Pnömomok aşısının, koruyucu etkisi oldukça yüksektir. Mutlaka doktor tavsiyesiyle yapılmalıdır. Aşılanma dışında sayılabilecek korunma yöntemleri arasında, dengeli ve doğru beslenmenin yanında sigara ve alkol kullanmamak sayılabilir.
Kapalı ortamlar, bulaşıcı hastalıkların kişiden kişiye geçmeleri için en elverişli yerlerdir. Hasta bir çalışma arkadaşı sizi de hasta etmeye tek başına yeter. İlla temas halinde olmanız da gerekmez. Yapılan araştırmalar, yeteri kadar havalandırılmayan kalabalık ortamların hastalığın yayılmasında en önemli rolü oynadıklarını gösteriyor. Bakımı yapılmamış klimaların kullanıldığı nemli ortamlarda, legionella bakterisinin neden olduğu zatürre bulguları gözlenebiliyor.
SARILIP TOKALAŞMAYIN!
Bulaşıcı hastalıklardan korunmak için ilk kural, ellerinizi sıklıkla yıkamaktır. Doktorunuza danışmak kaydıyla aşı yaptırmak da korunmak için en geçerli önlemler arasında yer alır. Özellikle kış aylarında selamlaşma şeklinizi değiştirin ve tokalaşmak, sarılmak ya da öpüşmekten vazgeçin. Ortak alanlara temastan kaçının. Kapı kolları ve benzer yüzeylere mümkünse arada mendil gibi malzemeler varken dokunun ya da mümkünse kapıyı açmak için ayağınızı kullanın. Ofisinizin düzenli temizlendiğini kontrol edin.
BAĞIŞIKLIK DOSTU JAPON MANTARI
Kış aylarında hastalıklardan uzak durabilmeniz için kuvvetli bir bağışıklık sisteminiz olması gerekir. Konu bağışıklık sistemini kuvvetlendirmeye gelmişken, zerdeçaldan ve Japon mantarından bahsetmeden geçmek istemem.
Zerdeçalın insan sağlığına ne gibi faydalar sağladığını araştıran bilim adamları, tek başına onlarca gıdadan alınabilecek faydayı barındırdığını keşfetmişler. Zerdeçal; antienflamatuar, antiviral, antibakteriyal, antikanser ve antifubgal özelliklere sahip bir baharattır. Bedeniniz için kurşun geçirmez bir zırh olarak adlandırabileceğimiz bu baharatı, her gün mutlaka tüketmeye çalışın.
HAFTADA BİR KEZ TÜKETİN
Japon mantarının, sayısız faydası bulunan farklı çeşitleri vardır. Hatta türlerinden birine Japonca'da ölümsüzlük anlamına gelen 'reishi' denilmektedir. Bilim adamları Japon mantarının içinde bulunan ergothioneine adlı antioksidan maddenin bağışıklık sistemini kuvvetlendiren önemli bir antioksidan olduğunu belirtiyorlar. Ayrıca ergothioneine isimli bu antioksidan madde, pişirme süresince özelliklerini kaybetmiyor. Haftada en az bir gün Japon mantarı yemeniz, bağışıklık sisteminizi kuvvetlendirmek için yeterlidir.
